Uyghurche Muqeddes Kitab Jem'iyiti

1 Sa’ul ölgendin këyin, Dawut Amaleklerni yëngip qaytip këlip, Ziqlaq shehiride ikki kün turdi. 2 Üchinchi küni Sa’ulning bargahidin bir yash yigit keldi. U qayghudin kiyimlirini yirtip, bëshigha topa chëchip, Dawutning aldida ëgilip tezim qildi.

3 Dawut uningdin:

– Qeyerdin kelding? – dep soridi.

– Isra’illarning bargahidin qëchip keldim, – dep jawab berdi u yigit.

4 Dawut yene:

– Nëme boldi? Qëni sözle, – dëdi.

– Leshkerler jenggahtin qëchip këtishti, nurghun kishilirimiz öltürüldi. Sa’ul bilen oghli Yonatanmu halak boldi, – dëdi u.

5 Dawut bu xewerni ëlip kelgen yigittin:

– Sa’ul bilen uning oghli Yonatanning ölgenlikini sen qandaq bilding? – dep soridi.

6 Yigit:

– U chaghda men del Gilbowa tëghida idim. U yerde Sa’ulning öz neyzisige yölinip turghanliqini kördüm. Düshmenning jeng harwiliri bilen atliq qismi uninggha yëqinliship këliwatqan iken. 7 U arqisigha burulup, mëni körüp chaqirdi, men «lebbey» dëdim. 8 U mendin: «Sen kim bolisen?» dep soridi, «men Amaleklerdin bolimen» dep jawab berdim. 9 U manga: «Ötünüp qalay, bu yaqqa kel, mëni öltürüwet, jënim chiqmay bek qiynilip kettim» dëdi. 10 Men uning qëshigha bërip, uning ëghir yarilanghanliqini bildim we uning tirik qalalmaydighanliqigha közüm yëtip, uni öltürüwettim. Shundaqla uning bëshidiki tajisini, bilikidiki bilezükini janabiy aliylirigha teqdim qilishqa ëlip keldim, – dëdi.

11 Dawut qayghudin özining kiyimlirini yirtti, uning ademlirimu shundaq qildi. 12 Ular qilich astida qaza qilghan Sa’ul we uning oghli Yonatan shundaqla Perwerdigarning xelqi – Isra’illar üchün matem tutup, yigha-zar qilip, kün patquche roza tutti.

13 Dawut xewer yetküzgen yigittin:

– Sen qeyerlik bolisen? – dep soridi.

– Men Amaleklerdin bolimen, zëminingizdiki muhajirlarning perzentimen, – dep jawab berdi u.

14 Dawut uninggha:

Perwerdigar özi tallighan padishahni öltürüshke qolung qandaq bardi? – dëdi.

15 Andin Dawut ademliridin birini chaqirip:

– Qëni, uni öltür! – dep buyrudi. U adem bir qilich urup Amalekni öltürüwetti.

16 Dawut:

– Qan tökkenliking öz bëshinggha chiqti, chünki sen Perwerdigar tallighan padishahni öltürgenlikingni iqrar qilip, öz aghzing bilen özüng üstidin erz qilding, – dëdi.

17-18 Dawut Sa’ul bilen uning oghli Yonatan üchün «Ya mersiyesi» dep atalghan munu mersiyeni oqudi. U «bu mersiye Yehuda qebilisidikilerge ögitilsun» dep buyruq chüshürdi. (Ushbu mersiye «Yashar» dëgen kitabta xatirilengen.)

1 Shuningdin këyin Dawut Perwerdigardin:

– Yehuda sheherlirining birersige baraymu? – dep soridi.

– Bar, – dëdi Perwerdigar.

– Qaysi sheherge baray? – dep soridi Dawut.

– Hibrongha bar! – dëdi Perwerdigar.

2 Shuning bilen Dawut ikki ayalini – Yizri’ellik Axino’am bilen Karmellik Nabaldin tul qëlip Dawutqa tegken Abigalni ëlip, Hibrongha ketti. 3 Dawut yene öz ademlirini hem ularning xotun-balilirini bille ëlip mangdi. Ular Hibron shehirining etrapidiki yëzilargha olturaqlashti. 4 Shuningdin këyin Yehuda qebilisidikiler Hibrongha këlip, Dawutning bëshigha yagh quyup, uni Yehuda qebilisige padishah qilip tiklidi. Dawut Sa’ulni Gil’adtiki Yabëshliqlarning depne qilghanliqini anglap, 5 ulargha elchiler arqiliq munu sözlerni yetküzdi: «Siler janabiy padishahinglar Sa’ulgha shapa’et körsitip, uni depne qilghanliqinglar üchün Perwerdigar silerge bext ata qilghay. 6 Silerning qilghan bu xeyrlik ishliringlargha yarisha, Perwerdigar silerge hazirla mëhribanliq we wapadarliqini yetküzgey. Menmu qilghan yaxshiliqinglarni silerge yaxshiliq qilish bilen yanduray. 7 Padishahinglar Sa’ul wapat boldi. Yehuda qebilisi mëni özlirige padishah qilip teyinlidi. Emdi dadil we qeyser bolunglar.»

8 Nër dëgen ademning oghli Abnër Sa’ulning qoshunining bash serkerdisi bolup, u Sa’ulning oghli Ishboshetni Maxanayim shehirige ëlip keldi. 9 U yerde Abnër Ishboshetni Gil’ad, Ashur, Yizri’el, Efrayim we Binyamin dëgen zëminlargha, yeni pütün Isra’iliyege padishah qilip tiklidi. 10 Sa’ulning oghli Ishboshet Isra’iliyege padishah bolup tiklengende, qiriq yashta idi; u Isra’iliyege ikki yil padishahliq qildi. Wahalenki, Yehuda qebilisi Dawutqa egeshti. 11 Dawut Hibronda Yehuda qebilisige jem’iy yette yërim yil padishah boldi.

12 Bir küni Nërning oghli Abnër Sa’ulning oghli Ishboshetning ademlirini bashlap, Maxanayimdin chiqip Gib’on shehirige qarap mangdi. 13 Mezlum Ziruyaning oghli Yo’ab bolsa Dawutning ademlirini bashlap, Gib’on kölining boyida ular bilen uchrashti. Ishboshetning ademliri këlip kölning bu teripide, Dawutning ademliri bolsa kölning u teripide olturushti. 14 Abnër Yo’abqa qarap:

– Yigitlerdin birnechchisi chiqip aldimizda ëliship baqsun, – dep towlidi.

– Meyli, ëlishsun, – dëdi Yo’ab. 15 Shundaq qilip Ishboshet bilen Binyamin qebilisi on ikki adem chiqirip, Dawutning on ikki adimi bilen ëlishti. 16 Ular reqiblirining bëshini mehkem tutup, bëqinlirigha xenjer urushti. Shu teriqide ularning hemmisi ölüshti. Shuning üchün Gib’ondiki bu yer «xenjer meydani» dep ataldi. 17 Shuningdin këyin ikki terep qattiq ëlishishqa bashlidi. Netijide Abnër bilen Isra’illar Dawutning ademliri aldida meghlup boldi. 18 Mezlum Ziruyaning Yo’ab, Abishay, Asa’ël dëgen üch oghli shu yerde idi. Asa’ëlning puti xuddi daladiki jerendek chaqqanidi. 19 Asa’ël Abnërning arqisidin qalmay, iz bësip qoghlap mangdi.

20 Abnër arqisigha qarap uningdin:

– Sen Asa’ëlmu? – dep soridi.

– He’e, – dëdi u.

21 – Mëni qoghlashtin toxta, bashqa birer leshkerni qoghlap, uning qoral-yaraghlirini tartiwal – dëdi Abnër. Lëkin Asa’ël uning arqisidin qalmay, dawamliq qoghlap keldi.

22 – Mëni qoghlima! – dëdi Abnër Asa’ëlgha yene bir qëtim, – mëni jëningni ëlishqa zorlima. Undaq qilsam akang Yo’abning yüzige qandaqmu qariyalaymen? 23 Lëkin Asa’ël uni qoghlashtin toxtimidi, shuning bilen Abnër neyzisining arqa uchi bilen uning qorsiqigha bir uruwidi, neyze Asa’ëlning dümbisidin chiqti. Asa’ël yiqilip shu yerdila jan berdi. Asa’ëlning jesiti yatqan yerge kelgenlerning hemmisi shu yerde toxtap qaldi. 24 Emdi Yo’ab bilen Abishay Abnërni qoghlashqa bashlidi. Ular kün olturghanda Ammah ëgizlikige yëtip keldi. Bu ëgizlik Gib’on chölige chiqidighan yol boyidiki Giyax dëgen yerning yënigha jaylashqanidi. 25 Binyamin qebilisidikiler Abnërning etrapigha yighilip, bir top bolup ëgizlikning üstide hazir bolushti. 26 Abnër Yo’abqa qarap:

– Qachanghiche bir-birimizni qirimiz? Buning aqiwitining yaman bolidighanliqini bilmemsen? Sen öz ademliringge: «Öz qërindashliringlarni qoghlimanglar» dep qachan buyruq qilisen? – dep towlidi.

27 – Menggü hayat Xuda aldida qesem qilimenki, eger sen bayiqi sözlerni qilmighan bolsang, ademlirim öz qërindashlirini ete sehergiche dawamliq qoghlighan bolatti, – dëdi Yo’ab 28 we burgha* Burgha – qochqar qatarliq haywanlarning münggüzidin yasalghan, püwlep chëlinidighan qedimiy chalghu eswab. chalduruwidi, ademliri Isra’illarni qoghlashtin toxtidi, ular bilen jengmu qilmidi. 29 Abnër ademliri bilen këchilep I’ordan wadisini boylap mëngip, I’ordan deryasidin këchip ötüp, etisi etigende Maxanayimgha yëtip keldi. 30 Yo’ab Abnërni qoghlashtin waz këchip, ademlirini toplighanda, Dawutning ademliridin Asa’ëldin bashqa yene 19 adem kem chiqti. 31 Lëkin Dawutning ademliri Binyamin qebilisidin, yeni Abnërning ademliridin 360 ademni öltürgenidi. 32 Yo’ab we uning ademliri Asa’ëlni ëlip këlip, Beytlehemde öz ata-bowilirining qebristanliqigha depne qildi. Andin ular bir këche yol mëngip, tang atqanda Hibrongha yëtip keldi.

1 Sa’ul bilen Dawutning jemeti otturisidiki urush uzun waqitqiche dawam qilip turdi. Dawut kündin-künge kücheydi, Sa’ulning jemeti bolsa kündin-künge ajizlashti.

2 Dawut Hibronda birnechche oghul perzent kördi: tunjisi Yizri’ellik Axino’amdin tughulghan Amnon, 3 ikkinchisi Karmellik Nabaldin tul qalghan Abigaldin tughulghan Kilab, üchinchisi Gishurning padishahi Talmayning qizi Ma’akadin tughulghan Absalom, 4 tötinchisi Xaggittin tughulghan Adoniya, beshinchisi Abitaldin tughulghan Shifatya, 5 altinchisi Dawutning yene bir ayali Eglahtin tughulghan Yitri’amdur. Bular Dawutning Hibronda körgen perzentliridur.

6 Sa’ul bilen Dawut jemeti otturisida urush bolup turghan mezgillerde Abnërning Sa’ul jemetidiki tesir küchi kündin-künge ëship bardi.

7 Sa’ulning Rizpah isimlik bir toqili bar idi, u Ayyahning qizi idi. Bir küni Ishboshet Abnërgha:

– Sen nëmishqa atamning toqili bilen bir orunda yatisen? – dëgenidi, 8 Abnër Ishboshetning gëpini anglap bek xapa bolup:

sen mëni Yehuda qebilisige ishlewatqan lalma it dep qaramsen? Hazirghiche men atang Sa’ulning jemetige, uning buraderliri bilen dostlirigha sadiq bolup, sëni Dawutning qoligha chüshürmigen bolsammu, lëkin sen bügün manga: «U xotun bilen buzuqchiliq qilding» dep eyib artamsen? 9-10 Eger men Perwerdigarning Dawutqa qilghan wedisige bina’en Sa’ulning padishahliqini uning ewladliridin tartiwëlip, Dawutni padishah qilip, uni shimaldiki Dan shehiridin jenubtiki Be’ersheba shehirigiche bolghan pütün Isra’iliye we Yehudiye hökümranliq qilghuzmaydighan bolsam, Xuda men Abnërgha ëghir jaza bersun, – dëdi.

11 Ishboshet qorqqinidin uninggha bir ëghizmu jawab qayturalmidi.

12 Abnër Dawutqa elchi ewetip, «bu pütün zëmin manga tewe emesmu? Men bilen ehde tüzsile, silige yardemliship pütün Isra’iliyeni özlirige qaraydighan qilip bërimen» dëdi.

13 «Yaxshi gep! Siz bilen ehde tüzey, biraq aldi bilen sizdin bir ishni telep qilimen. Siz men bilen körüshkili kelgende, Sa’ulning qizi Mikalni ëlip këling, bolmisa men bilen körüshelmeysiz» dëdi Dawut. 14 Dawut yene Sa’ulning oghli Ishboshetning qëshigha elchiler ewetip: «Men 100 Filistiyelikning xetne tërisige alghan ayalim Mikalni manga qayturup bëring» dëdi.

15 Shuning bilen Ishboshet ademlirini ewetip, Mikalni uning ëri – Layishning oghli Paltidin tartiwaldi. 16 Mikalning ëri taki Baxurimghiche egiship yighlap keldi. Abnër uninggha:

– Boldi, qaytip ket! – dëdi.

U qaytip ketti. 17 Abnër Isra’illarning aqsaqallirining yënigha bërip, ulargha:

– Siler uzundin bëri Dawutning özünglargha padishah bolushini ümid qilip kelgenidinglar, 18 emdi waqti keldi! Perwerdigar xizmetkari Dawutqa: «Men xelqim Isra’illarni Filistiyelikler we barliq düshmenliridin sen arqiliq qutuldurimen» dep wede qilghanidi, – dëdi.

19 Abnër bu gepni Binyamin qebilisidikilergimu ëytti. Andin Isra’illar bilen Binyamin qebilisidikilerning nëmige maqul bolghanliqini Dawutqa ëytqili Hibrongha bardi. 20 Abnër 20 ademni bashlap Hibronda turuwatqan Dawutning yënigha kelgende, Dawut Abnër we uning bilen kelgenlerning sheripige ziyapet berdi. 21 Abnër Dawutqa:

– Emdi këtishimge ijazet bersile, pütün Isra’illarni janabiy aliylirining aldigha jem qilay, ular özliri bilen ehde tüzidu, shuning bilen özliri ümid qilip kelgendek pütün xelqning padishahi bolila, – dëdi.

Dawut Abnërni yolgha saldi, u aman-ësen ketti.

22 Shu chaghda, Yo’ab we Dawutning ademliri urush qilip nurghun oljilar bilen qaytip keldi. Wahalenki Abnër Hibronda Dawut bilen bille emes idi, Dawut uni yolgha salghan bolup, u aman-ësen qaytip ketkenidi. 23 Yo’ab we uning bilen bille ketken leshkerler qaytip këlishi bilenla, Yo’abning quliqigha: «Nërning oghli Abnër këlip Dawut padishah bilen körüshüptu, padishah uni yolgha sëliptu, u aman-ësen qaytip këtiptu» dëgen xewer yëtip keldi. 24 Buni anglighan Yo’ab padishah Dawut bilen körüshüp:

– Bu nëme qilghiningiz? Nërning oghli Abnër özi yëningizgha kelse, nëmishqa uni yolgha sëlip qoydingiz? Mana emdi u këtip qaptu. 25 Siz Nërning oghli Abnërni yaxshi bilisiz, u bu yerge sizni aldighili, nege bërip këliwatqanliqingizni we nëme ish bilen bend boluwatqanliqingizni bilgili kelgen, – dëdi.

26 Yo’ab Dawutning yënidin chiqip, Abnërni qoghlap tutushqa ademlirini ewetti. Ular uni Sirah quduqining yënidin yandurup ëlip keldi. Lëkin Dawut bu ishlardin bixewer idi. 27 Abnër Hibrongha qaytip kelgende, Yo’ab uninggha: «Ayrim sözlisheyli» dep, sheher sëpilining derwazisigha jaylashqan bir öyge ëlip kirip, «inim Asa’ël üchün intiqam alay» dep, Abnërning qorsiqigha xenjer tiqip öltürdi.

28 Dawut bu weqeni anglighandin këyin:

– Abnërning aqqan qëni üchün men we padishahliqim Perwerdigarning aldida menggü eyibkar emes. 29 Uning qëni Yo’ab we uning ata jemetidikilerning hemmisining bëshigha chüshsun! Yo’abning jemetidin yiringliq yara we insanni napak qilidighan tëre kësellikliri we peqet ayallarning ishlirinila qilalaydighan, qilich astida öltürülgen we nangha zar bolghan kishiler hëch tügimisun, – dëdi.

30 Abnër Gib’ondiki jengde Yo’abning inisi Asa’ëlni öltürgenliki üchün Yo’ab bilen uning akisi Abishay Abnërni qetl qildi.

31 Dawut Yo’ab we uning bilen bille turghanlargha:

«kiyimliringlarni yirtinglar, böz rextke yögininglar, Abnër üchün haza tutunglar!» dëdi. Dawut padishah özimu jinazining keynidin mangdi.

32 Ular Abnërni Hibronda depne qildi. Padishah Dawut Abnërning qebrisi yënida höngrep yighlap ketti, köpchilikmu köz yëshi qilishti. 33 Padishah Dawut yene Abnërgha atap munu mersiyeni oqudi:

Köpchilik yene Abnër üchün yighlap këtishti. 35 Ular Dawutni kech kirgüche azraq ghiza yëwëlishqa ündigenidi, Dawut qesem qilip:

– Eger men kün patquche aghzimgha birer nerse salsam, Perwerdigar mëni ëghir jazalisun, – dëdi.

36 Köpchilik buni anglap uningdin memnun bolushti. Padishahning qilghan hemme ishliridin ular xushal idi. 37 Shuning bilen birge Dawutning barliq ademlirige we pütün Isra’il xelqige Nërning oghli Abnërning öltürülüshide padishahning qolining yoqluqi melum boldi.

38 Padishah özining ademlirige:

– Bilmemsiler, bügün Isra’iliyedin bir yolbashchi – ulugh bir insan ketti. 39 Men Xuda teripidin tallanghan padishah bolsammu, lëkin men yenila ajizmen. Ziruyaning bu ikki oghli – Yo’ab bilen Abishay zorawanlardur, men ularni bashquralmaymen. Perwerdigar yamanlarning qilmishigha yarisha jazasini bergey, – dëdi.

1 Sa’ulning oghli Ishboshet Abnërning Hibronda öltürülgenlikini anglapla, yüriki sëlip ketti, pütün Isra’il xelqimu alaqzade bolup ketti. 2 Ishboshetning xizmitide Ba’ana we Rëkab isimlik qaraqchilar toplirining ikki serkerdisi bar idi, ular Binyamin qebilisidin bolghan Be’erotta yashaydighan Rimmonning oghulliri idi. Be’erot shehiri u waqitta Binyamin qebilisige tewe zëmin idi. 3 Be’erotning esli ahalisi Gittayimgha qëchip bërip, taki hazirghiche shu yerde musapir bolup turuwatidu.

4 Sa’ulning oghli Yonatanning ikkila puti aqsaydighan Mifiboshet* «Mifiboshet»ning yene bir atilishi «Mifiba’al» isimlik bir oghli bar idi. Yizri’eldin Sa’ul bilen Yonatanning qaza qilghanliq xewiri yëtip kelgende, u besh yashta idi. Xewer yëtip këlishi bilen inik’anisi uni ëlip qachqanidi, inik’ana alman-talman qachqachqa, bala yerge chüshüp këtip, tokur bolup qalghanidi.

5 Bir küni chüsh waqtida Be’erotta yashaydighan Rimmonning oghli Rëkab bilen Ba’ana Ishboshetning öyige keldi. Ishboshet chüshlük uyquda idi. 6 Közetchi ayal bughday tasqap, charchap këtip mügdep qalghanidi.† Bu jümle «Muqeddes Kitab»ning qedimki grëkche terjimisige asaslandi. Ular öyge ghippide kiriwaldi. 7 Ular öyge kirgen chaghda, Ishboshet özining yatiqida kariwatta yatatti, ular uninggha xenjer tiqip öltürüp, kallisini kësiwaldi we kallisini özliri bilen bille ëlip këtip, I’ordan wadisini boylap bir këche mangdi.

8 Ular Ishboshetning kallisini Hibrongha – Dawut padishahning yënigha ëlip bërip, uninggha:

– Özlirining reqibi Sa’ul ilgiri janlirini ëlish qestide bolghanidi. Qarisila, mana bu uning oghli Ishboshetning kallisi. Perwerdigar bügün padishahi alemning Sa’ul we uning ewladliridin alidighan intiqamini ëlip berdi, – dëdi.

9 Lëkin Dawut Rëkab bilen Ba’anagha jawab bërip:

– Jënimni hemme qiyinchiliqlardin qutuldurup qalghan menggü hayat Perwerdigar aldida qesem qilimenki, 10 ilgiri manga «qarisila, Sa’ul öldi!» dep xewer yetküzgüchi kishi, manga xush xewer yetküzdüm dep bilgen. Lëkin men uning yetküzgen xewirige mukapat ornida uni tutup, Ziqlaqta qetl qilghanidim. 11 Undaqta, eyibsiz bir ademni öyide, yatqan yëride qetl qilghan rezillerge nëmimu mukapat bërey? U ademning xunini telep qilip, men silerni yer yüzidin yoq qilmaymenmu? – dëdi.

12 Dawut ademlirige ularni öltürüshni buyrudi. Dawutning ademliri ularni öltürüp, put-qollirini kësip, tenlirini Hibrondiki kölchekning boyigha ësip qoyushti. Ishboshetning kallisini Abnërning Hibrondiki qebrisige ëlip bërip depne qilishti.

1 Shuningdin këyin Isra’iliye qebililirining hemmisi Hibrongha këlip Dawutning qëshigha yighildi. Ular Dawutqa:

– Qarisila, biz silining janjiger tughqanliri bolimiz. 2 Burun Sa’ul bizge padishah bolup turghan waqtida, urushlarda Isra’il xelqige bashchiliq qilghanidile. Perwerdigarmu silige: «Sen xuddi bir padichi öz qoylirining halidin xewer alghandek, mëning xelqim bolghan Isra’illarning halidin xewer alisen we ulargha bashchi bolisen» dëgenidi, – dëdi.

3 Shundaq qilip, Dawut Hibronda Isra’illarning barliq aqsaqalliri bilen «Perwerdigar guwah bolsun» dep, ehde tüzdi. Ular Dawutning bëshigha yagh quyup, uni Isra’iliyege padishah qildi. 4 Dawut textke olturghan chëghida ottuz yash idi, u qiriq yil textte olturdi. 5 U Hibronda Yehuda qebilisige yette yërim yil, Yërusalëmda pütün Isra’iliye we Yehudiyege ottuz üch yil padishah boldi.

6 Dawut padishah we uning ademliri Yërusalëmgha këlip, shu yerde turidighan Yibuslargha hujum qilmaqchi bolghanidi, Yibuslar: «Dawut hergiz bu yerge kirelmeydu» dep oylap, uninggha:

– Sen bu yerge kirelmeysen, silerni hetta bu yerdiki kor-tokurlarmu tosup qalalaydu, – dëdi.

7 (Këyin, Dawut Si’on qel’esini hujum qilip aldi we bu qel’ege «Dawut shehiri» dep nam berdi.) 8 Dawut u chaghda öz ademlirige:

– Kimki Yibuslarni yoqatmaqchi bolsa, manga öch bolghan shu «kor» we «tokur»larning yënigha östeng arqiliq bërip, ulargha hujum qilsun, – dëdi.

Shu sewebtin «kor we tokurlar Perwerdigarning ibadetxanisigha kirelmeydu» dëgen gep peyda bolghan.

9 Shundaq qilip, Dawut qel’eni igilep, u yerde turup qaldi we u qel’eni «Dawut shehiri» dep atidi. Dawut sheherni tindurulghan yerdin bashlap këngeytip qurdi. 10 Dawut kündin-künge kücheydi. Perwerdigar – Qudretlik Serdar Xuda uninggha yar idi.

11 Tir padishahi Hiram elchilerni Dawutning yënigha ewetti we ular bilen birge këdir yaghachliri, yaghachchilar we tashchilarnimu ewetti. Ular Dawutqa orda sëlip berdi. 12 Shuning bilen Dawut Perwerdigarning özini Isra’iliyege padishah qilghanliqini we uning öz xelqi Isra’illar üchün özining padishahliqini güllendürgenlikini bildi.

13 Dawut Hibrondin ketkendin këyin Yërusalëmda yene birqanche xotun we toqallarni aldi we nurghun perzent kördi. 14 Yërusalëmdiki perzentlirining isimliri: Shammuwa, Shobab, Natan, Sulayman 15 Yibxar, Elishuwa, Nefeg, Yafiya, 16 Elishama, Elyada we Elifelet.

17 Dawutning bëshigha yagh quyulup, Isra’iliyege padishah qilip teyinlengenlikini anglighan Filistiyelikler leshkerlirini Dawutni tutushqa ewetti. Dawut buni anglap, panahlinish üchün taghdiki ghargha ketti. 18 Filistiyelikler këlip Rafa’im jilghisigha tarqaldi.

19 Dawut Perwerdigardin:

– Men Filistiyeliklerge qarshi jengge chiqaymu? Ularni mëning qolumgha tapshuramsen? – dep soridi, Perwerdigar uninggha:

– Jengge chiq, men choqum Filistiyeliklerni sëning qolunggha tapshurimen, – dëdi.

20 Shuning bilen Dawut Ba’al-Pirazimgha bërip Filistiyeliklerni meghlup qildi we: «Perwerdigar düshmenlirim üstidin xuddi kelkündek bösüp ötti» dëdi. Shunga Dawut u yerge «Ba’al-Pirazim» [menisi «bösüp ötküchi ige»] dëgen namni berdi. 21 Filistiyelikler özlirining butlirini shu yerge tashlap qachqanidi. Dawut we uning ademliri u butlarni ëlip ketti.

22 Wahalenki, Filistiyelikler këlip yene Rafa’im jilghisigha tarqaldi. 23 Dawut yene Perwerdigardin nëme ish qilish këreklikini soridi, Perwerdigar uninggha:

– Ularning aldi teripidin barmay, arqisigha aylinip ötüp, ulargha tëreklikning yënidin hujum qil, 24 sen tëreklerning yuqiri teripidin leshkerlirimning ayagh tiwishlirini anglishing bilenla tëz heriket qil, chünki shu chaghda men sëning aldingda Filistiyeliklerning qoshunigha qarshi hujumgha chiqqan bolimen, – dëdi.

25 Shundaq qilip Dawut Perwerdigarning buyruqi boyiche ish tutup, Filistiyeliklerni Gebadin Gezergiche qoghlap bërip, qirdi.

1 Dawut yene Isra’illarning serxil leshkerlirini yighdi. Ular jem’iy 30 ming chiqti. 2 Dawut Xudaning ehde sanduqini ëlip këlish üchün ularni bashlap, Yehudiyening Ba’ala shehirige qarap yolgha chiqti. Qudretlik Serdar Perwerdigarning texti ehde sanduqining ikki kërubning otturisida bolup, uning nam-sheripi ehde sanduqida idi. 3 Ular Xudaning ehde sanduqini kichikrek bir tagh üstidiki Abinadabning öyidin kötürüp chiqip, yëngi bir harwining üstige qoydi. Abinadabning oghulliri uzza we Axiyo harwini heydep mangdi. 4 Axiyo harwining aldida mangdi. 5 Dawut we pütün Isra’il xelqi Perwerdigarning huzurida lira, chiltar, dap, sapayi we janglarni chëlip, hayajan bilen naxsha ëytip, Ussul oynawatatti.

6 Ular Nakonning xaminigha kelgende kala putliship, Xudaning ehde sanduqi chüshüp këtey dëgende, Uzza qolini uzitip, uni yölüwaldi. 7 Biraq Uzzaning bu herikiti – ehde sanduqigha xalighanche tegmeslik qa’idisige xilap bolghanliqi üchün Perwerdigar Xudaning ghezipi këlip, ehde sanduqining yënidila uning jënini aldi. 8 Dawut Perwerdigarning Uzzani jazalighanliqigha xapa bolup, u yerni «Peres-uzza» [menisi «Uzzaning jazalinishi»] dep atidi. U yer hazirghiche shu nam bilen atilip kelmekte.

9 Shu küni Dawut Perwerdigardin qorqup: «Perwerdigarning ehde sanduqigha qarash wezipisini qandaq qilip öz üstümge alalaymen?» dep oylidi.

10 Shuning bilen u Perwerdigarning ehde sanduqini özi turuwatqan Dawut shehirige ekëlishni xalimay, uni Gatliq Obëd-idomning öyige apirip qoydi. 11 Perwerdigarning ehde sanduqi Obëd-idomning öyide üch ay turdi, Perwerdigar Obëd-idomning pütün uruq-jemetige bext ata qildi.

12 Dawut padishah: «ehde sanduqi sewebidin Perwerdigar Obëd-idomning jemetige we uning qol astidikilerning hemmisige bext ata qiliptu» dëgen xewerni anglap, Obëd-idomning öyige bërip, u yerdin Xudaning ehde sanduqini xushal halda Dawutning shehirige yötkep keldi. 13 Perwerdigarning ehde sanduqini kötürüp mangghanlar alte qedem mangghandin këyin, Dawut bir buqa we bir bordalghan mal qurbanliq qildi. 14 Dawut kendir rexttin tikilgen rohaniyliq tonini kiyip, Perwerdigarning huzurida hayajan bilen ussul oynidi. 15 Dawut we pütün Isra’illar burgha chëlip, alqish yangritip, Perwerdigarning ehde sanduqini Yërusalëmgha kötürüp mangdi.

16 Perwerdigarning ehde sanduqi Dawutning shehirige kirgen waqitta, Sa’ulning qizi Mikal dërizidin Dawut padishahning Perwerdigarning huzurida sekrep ussul oynap ketkenlikini körüp, könglide uni mensitmidi. 17 Ular Perwerdigarning ehde sanduqini, Dawut uninggha atap tiktürgen chëdirgha ekirip qoydi. Dawut Perwerdigargha atap köydürme we amanliq qurbanliqliri qildi. 18 Shuningdin këyin u xelqqe Qudretlik Serdar Perwerdigarning nami bilen bext tilidi. 19 Yene pütün xelqqe, er-ayal dëmey, herbir ademge birdin nan, xorma qëqi we kishmish üleshtürüp berdi. Shuningdin këyin köpchilik öz öylirige qaytishti.

20 Dawut öz jemetige salam bërish üchün öyige qaytti. Sa’ulning qizi Mikal Dawutni qarshi ëlishqa chiqip uninggha tene qilip:

– Pah, Isra’iliyening padishahi bügün qaltis shanushewketlik bolup këtiptighu?! Emeldarlirining dëdekliri aldida xuddi peskeshlerdek yërim yalingach bolup, özlirini körsettilighu! – dëdi.

21 Dawut uninggha:

– Ussul oynighan bolsam, atangning we uning pütün jemetining ornigha mëni tallap, özining xelqi bolghan Isra’ilning bëshi qilip teyinligen Perwerdigarning aldida shadlinip oynidim. 22 Men qanche abruysiz qalsammu, sen mëni qanchilik közge ilmisangmu, men yenila ussul oynawërimen. Wahalenki sen tilgha alghan ashu dëdekler bolsa, mëni hörmetlishidu, – dëdi.

23 Sa’ulning qizi Mikal ömrining axirighiche perzent yüzi körmidi.

1 U chaghlarda padishah Dawut öz ordisida turatti. Perwerdigar uni etrapidiki düshmenliridin aman saqlidi.

2 Bir küni padishah Natan isimlik peyghemberge:

– Qarang, men këdir yaghichidin yasalghan ordida turuwatimen, Perwerdigarning ehde sanduqi bolsa chëdirda turuwatidu, – dëdi.

3 Natan peyghember uninggha:

– Perwerdigar sizge yar boluwatqandikin, könglingizde qandaq oylighan bolsingiz shundaq qiling, – dëdi.

4 Lëkin shu küni kechte Perwerdigardin Natangha wehiy keldi:

5 Sen bërip, xizmetkarim Dawutqa mundaq dëgin: «Sen mëning turushum üchün bir ibadetxana salmaqchimu? 6 Men Perwerdigar Isra’il xelqini Misirdin bashlap chiqqan kündin tartip taki hazirghiche hëchqandaq bir ibadetxanida turup baqmidim, izchil chëdirda turup, hemme yerni aylinip yürdüm. 7 Men Isra’il xelqi bilen bille bolghan yerlerde xelqim Isra’illarni padichi bolup bashlap mangsun dep, teyinligen yëtekchilerge ‘nëme üchün manga atap këdir yaghichidin orda saldurmidinglar?’ dep baqqanmu? 8 Menki Qudretlik Serdar Perwerdigar, sëni yaylaqta qoylarning arqisida yürgen yëringdin tallap, xelqim Isra’illargha bash bolushqa qoydum, 9 qeyergila barsang men sanga yar bolup, hemme düshminingni köz aldingda yoqattim. Emdi sëning namingni yer yüzidiki ulughlarning namidek ulugh qilimen. 10-11 Men xelqim Isra’illargha bir jay tallap bërimen we ularni u yerde mustehkem turghuzimen. Ular öz makanida xëyim-xetersiz yashaydu. Men serdarlarni xelqim Isra’illargha yëtekchilik qilishqa teyinligen ashu zamandin tartip bashlanghan, rezillerning xelqimge zulum qilishi emdi toxtaydu. Men sëni barliq düshmenliringdin tinch-aman saqlaymen. Emdi men Perwerdigar shuni jakarlaymenki: men sëning jemetingge bir xanidanliq tiklep bërimen. 12 Sëning künliring toshup, ata-bowiliringning yënigha depne qilinghan chaghda, öz pushtungdin bolghan birsini ornunggha qoyimen, hemde uning padishahliqini mustehkem qilimen. 13 Manga atalghan ibadetxanini u salduridu, men uning padishahliq textini menggülük qilimen. 14 Men uninggha ata bolimen, u manga oghul bolidu, mubada u gunah ötküzse, ata-ana balisini terbiye bërip tüzetkendek, uni tüzeymen. 15 Sëni padishah bolsun dep, Sa’ulni mëhir-muhebbitimdin mehrum qilghanidim. Lëkin mëhir-muhebbitimni sëning pushtungdin hëchqachan yiraq tutmaymen. 16 Sëning ewladliring we padishahliqing mëning aldimda menggü dawamlishidu. Sëning padishahliq textingni ebediy qilimen.»

17 Natan peyghember Perwerdigardin özige kelgen wehiylerning hemmisini Dawutqa yetküzdi.

18 Shuningdin këyin Dawut ehde sanduqi qoyulghan chëdirgha kirip, Perwerdigarning huzurida olturup mundaq dëdi:

– I Igem Perwerdigar! Manga bu qeder shapa’et qilghudek men kim idim, a’ilem qanchilik idi? 19 Uning üstige, sen Igem Perwerdigar men qulungning ewladlirining kelgüsi heqqide wede berding. Igem Perwerdigar, sen bashqa insanlarghimu shundaq mu’amile qilamsen? 20 Ah Igem Perwerdigar, sen qulungni bilisen, sanga deydighan yene nëme gëpim bolsun? 21 Bergen wedeng we öz xahishing boyiche shundaq ulughwar ishlarni qilding we bu ishlarni qulunggha ayan qilding.

22 I Igem Perwerdigar, neqeder ulughdursen, sëning tengdishing yoqtur. Sen birdinbir heqiqiy Xudadursen. Biz sanga oxshash bashqa Xuda heqqide hëchqachan anglap baqmighaniduq. 23 Yer yüzide Isra’illardek yene bir xelq barmu? Qaysi bir xelqni Isra’illardek qulluqtin qutuldurup öz xelqing qilding? Isra’illar üchün qilghan ulugh möjiziliring shan-shöhritingni namayan qildi. Öz xelqingni Misirdin qutuldurup, ularning aldida turuwalghan yat ellerni butliri bilen qoshup qoghliwetting. 24 I Perwerdigar, sen Isra’illarni menggüge öz xelqing qilding we özüng ularning Xudasi boldung.

25 I Perwerdigar Xuda, qulung we qulungning ewladliri toghruluq qilghan sözliringde menggüge turghaysen, wediliringni ishqa ashurghaysen. 26 Shunda naming ta’ebedke ulughlinip, insanlar: «Isra’illargha yëtekchilik qilghuchi Xuda, Qudretlik Serdar Perwerdigar iken» dep bilidu, qulunging Dawutning xanidanliqi ewladtin-ewladqiche sëning huzurungda mustehkem turidu.

27 Ey Qudretlik Serdar Perwerdigar, Isra’illarni tallighan Xuda! Sen qulung Dawutning jemetige bir xanidanliq tiklep bëridighanliqingni ayan qilghaniding, shu sewebtin men sanga shundaq dep du’a qilishqa jur’et qildim. 28 I Igem Perwerdigar! Sen Xudadursen. Sëning sözliring ishenchliktur. Sen manga mushundaq yaxshi ishlarni wede qilding. 29 Emdi men sanga shundaq iltija qilay, mëning xanidanliqimning huzurungda menggü turushi üchün bext ata qilghaysen. I Perwerdigar! Sen shuni wede qilghansen, sen ata qilghan bext bilen qulungning xanidanliqi menggü bextke sazawer bolidu.

1 Melum waqittin këyin Dawut Filistiyeliklerge yene hujum qilip, ularni boysundurdi. Dawut Filistiyeliklerning yërini tartiwëlip, ularning yer bashqurush hoquqini ötküzüwaldi. 2 U Mo’ablarnimu meghlup qildi. U ularni yerge üch qatar bolup yëtishqa buyrudi. Andin ikki qatardikilerni öltürüp, bir qatardikilerni saq qaldurdi. Shundaq qilip tirik qalghan Mo’ablar Dawutqa el bolup, uninggha baj-sëliq töleydighan boldi.

3 Zobah padishahliqining padishahi Rixobning oghli Hadad’ezer Firat deryasi etrapidiki zëmingha bolghan bashqurushini qayturuwëlishqa atlinip chiqqanda, Dawut uni meghlup qildi. 4 Dawut uningdin 1700 atliq leshker, 20 ming piyade leshkerni esirge aldi. Yüz harwini tartishqa yetküdek atni qaldurghandin bölek, qalghan atlarning hemmisining pëyini kestürüwetti.

5 Demeshqtiki Süriyelikler Zobah padishahi Hadad’ezerge yardem bërishke kelgende, Dawut Süriyeliklerdin 22 ming ademni öltürdi. 6 Shuningdin këyin Dawut Demeshqtiki Süriyelikler rayonigha özining qoshunlirini turghuzdi. Shundaq qilip Süriyelikler Dawutqa el bolup, uninggha baj-sëliq töleydighan boldi. Dawut meyli nege hujum qilmisun, Perwerdigar uni ghelibige ërishtürüp turdi. 7 Dawut Hadad’ezerning ademlirining altun qalqanlirini olja ëlip Yërusalëmgha qaytti. 8 Dawut padishah yene Hadad’ezerning Betax we Bërotay dëgen ikki shehiridinmu nahayiti nurghun tuch olja aldi. 9 Xamat padishahi To’u Dawutning Hadad’ezerning pütün qoshunini meghlup qilghanliqini anglap 10 oghli Yoramni Dawut padishahning aldigha salamgha ewetti we uning Hadad’ezer bilen jeng qilip, uni meghlup qilghanliqini tebriklidi. Emeliyette To’u Hadad’ezer bilen da’im urush qilip kelgenidi. Yoram Dawut padishahqa altun, kümüsh we tuchtin yasalghan nersilerni alghach bardi. 11-12 Dawut padishah bu nersilerni özi burun boysundurghan barliq xelqlerdin, yeni Idomluqlar, Mo’ablar, Ammonlar, Filistiyelikler we Amaleklerdin olja alghan barliq altun-kümüshler, shundaqla Zobah padishahi Rixobning oghli Hadad’ezerdin alghan oljilarning bir qismi bilen qoshup Perwerdigar üchün qilinidighan xizmetlerge atidi.

13 Dawut Tuz jilghisida Idomluqlardin 18 ming ademni öltürüp qaytqandin këyin, nahayiti dang chiqardi.* Yene bir xil terjimisi – «Dawut Süriyege qarshi hujum qilip qaytti. Andin u tuz jilghisida Idomluqlardin 18 ming ademni öltürdi, shuningdin këyin u nahayiti dang chiqardi.» 14 U yene Idomning herqaysi jaylirigha öz qoshunlirini turghuzdi. Idomluqlarning hemmisi Dawutqa el boldi, Dawut qeyerge bërip jeng qilmisun, hemme yerde Perwerdigar uninggha ghelibe-nusret ata qildi.

15 Dawut emdi pütün Isra’iliyege hökümranliq qildi, u xelqni adilliq we heqqaniyet bilen bashqurdi.

16 Mezlum Ziruyaning oghli Yo’ab qoshungha bash serkerde, Axiludning oghli Yihoshafat tezkirichi, 17 Axitubning oghli Zadoq bilen Abiyatarning oghli Aximelek rohaniy† Yene bir xil terjimisi – «Zadoq bilen Abiyatarni (Aximelekning oghli we Axitubning newrisi) rohaniy.», Siraya pütükchi, 18 Yihoyadaning oghli Binaya Kirëtler bilen Pilëtlerdin terkib tapqan yasawullarning bashliqi, Dawutning oghulliri rohaniy idi.

1 Bir küni Dawut:

– Sa’ul jemetidin hayat qalghanlardin birer kishi barmu? – dep soridi, – eger bolsa men Yonatanning heq hörmiti üchün u kishige mëhir-muhebbet körsitey.

2 Sa’ulning jemetige ishleydighan Ziba isimlik bir xizmetkar bar idi, uni Dawutning yënigha chaqirtip këlishti.

– Sen Ziba bolamsen? – dep soridi Dawut padishah uningdin.

– He’e aliyliri, men bolimen, – dep jawab berdi u.

3 – Sa’ul jemetidin hazirghiche birer adem qalghanmu? Men uninggha Xudaning mëhir-shepqitini körsitey, – dëdi padishah yene.

– Yonatanning oghulliridin biri hayat bolup, uning ikkila puti tokurdur, – dep jawab berdi Ziba.

4 – U nede? – soridi padishah.

– U Lodibardiki Ammi’ëlning oghli Makirning öyide turidu, – dep jawab berdi Ziba.

5 Shuningdin këyin, Dawut padishah Lodibardiki Ammi’ëlning oghli Makirning öyidin uni ëlip këlishke adem ewetti. 6 Sa’ulning newrisi, yeni Yonatanning oghli Mifiboshet Dawutning aldigha këlip, yerge bash qoyup, tezim qildi.

– Mifiboshet! – dëdi Dawut.

– Lebbey, – dëdi u.

7 – Qorqma, men atang Yonatanning heq hörmiti üchün sanga mëhir-muhebbet körsitip, burun bowang Sa’ulgha tewe bolghan yer-zëminning hemmisini sanga bërimen. Buningdin bashqa, sen da’im dastixinimda men bilen bille ghizalinisen, – dëdi Dawut padishah uninggha.

8 – Pëqir ölük ittek qedirsiz bir ademmen, özlirining bunchiwala yaxshiliq qilishlirigha erzimeymen, – dëdi Mifiboshet yene bir mertem tezim qilip.

9 Dawut padishah Sa’ul üchün ishligen xizmetkar Zibani chaqirtip këlip uninggha:

– Men Sa’ul we uning jemetige nëme tëgishlik bolsa, hemmisini xojayiningning newrisige berdim. 10 Sen, oghulliring shundaqla xizmetkarliringning hemmisi xojayiningning jemeti üchün yerlirini tërip, alghan hosulni ularning yep-ichishige bergin. Xojayiningning newrisi Mifiboshet bolsa da’im men bilen bir dastixanda bolidu, – dëdi. (Zibaning 15 oghli, 20 xizmetkari bar idi.)

11 Ziba padishahqa:

– Pëqir padishah aliylirining emr qilghanlirining hemmisini beja keltüridu, – dëdi.

Shuningdin këyin Mifiboshet xuddi padishahning oghlidek padishah bilen bir dastixanda olturup ghizalinidighan boldi.

12 Mifiboshetning Mika isimlik bir kichik oghli bar idi. Zibaning öyide turidighanlarning hemmisi Mifiboshetning xizmetkarliri boldi. 13 Ikkila puti tokur bolghan Mifiboshet emdi Yërusalëmda yashap qaldi we da’im padishah bilen bir dastixanda ghizalinip turdi.

1 Aridin birqanche waqit ötkendin këyin, Ammonlarning padishahi Naxash wapat boldi. Uning padishahliq ornigha oghli Xanun chiqti.

2  Dawut: «Xanunning atisi Naxash manga mëhir-shepqet körsetkenliki üchün, men uning oghli xanungha mëhir-shepqet körsitimen» dep oylidi. Dawut uninggha teselli bërish üchün elchilirini ewetti. Elchiler Ammonlarning zëminigha kirgende, 3 Ammonlarning emeldarliri xojisi Xanungha:

– Dawut bu yerge hal sorighili adem ewetiptu. Siliche u atilirining hörmitini qiliwatqanmidu? Uning elchilirning bu yerge këlishtiki meqsiti bu sheherni tekshürüp, paylap chiqip, andin këyin sheherni ishghal qilish, dep oylimamla? – dëyishti.

4 Shuningdin këyin Xanun Dawutning elchilirini tutuwëlip, ularning yüzlirining bir teripidiki saqal-burutlirini chüshürüwetti. Yene ularning tonlirining asti teripidin yanpashlirighiche bolghan qismini kësiwëtip, andin ularni qoghliwetti. 5 Dawut elchilerning ehwalidin xewer tapqandin këyin, ularni kütüwëlishqa aldigha adem ewetti. Elchiler tolimu iza-ahanette qalghanidi. Padishah elchilirige: «Siler Ërixa shehiride turup, saqal-burutunglar öskendin këyin qaytip këlinglar» dep söz ewetti.

6 Ammonlar özlirining Dawutni renjitip qoyghanliqini bilip, Beyt-rixob we Zobahtiki Süriyeliklerdin 20 ming piyade leshker, Ma’aka padishahidin bir ming leshker, Tobluqlardin 12 ming leshker yallap aldi. 7 Dawut bu xewerni anglap, Isra’iliyening pütün qoshunini Yo’abning bashchiliqida ular bilen urush qilishqa chiqardi. 8 Ammonlar paytext Rabbah shehiridin chiqip, sheher derwazisining aldida sep tüzüp turdi, Zobah we Rixobtiki Süriyelikler, Tobluqlar we Ma’akaning ademliri bolsa dalada ayrim bir qoshun bolup turdi.

9 Yo’ab özining aldi-keynidin hujumgha uchraydighanliqini körüp, Isra’iliyening bir qisim xil leshkerlirini tallap, ularni Süriyeliklerge qarshi sepke turghuzdi. 10 Qalghan ademlirini bolsa akisi Abishayning bashqurushigha qoydi. Abishay ularni Ammonlargha qarshi jengge teyyar qildi.

11 Yo’ab Abishaygha:

– Mubada Süriyelikler mendin küchlük chiqsa, sen manga yardemge kel. Mubada Ammonlar sendin küchlük chiqsa, men sanga yardemge baray. 12 Jasaretlik bol, xelqimiz we Perwerdigarimizning sheherliri üchün jan tikip küresh qilayli! Perwerdigarning iradisi emelge ashqay, – dëdi.

13 Yo’ab we uning ademliri ilgirilep bërip, Süriyeliklerge hujumgha ötüshke teyyar boldi; Süriyelikler ularning aldida qachti. 14 Süriyeliklerning qachqanliqini körgen Ammonlarmu Abishaydin qëchip, sheherge qaytip kiriwaldi. Shuningdin këyin Yo’ab Ammonlar bilen jeng qilmay, Yërusalëmgha qaytip ketti.

15 Isra’illardin yëngilgenlikini bilgen Süriyelikler yene qoshunlirini yighishti. 16 Padishah Hadad’ezer Firat deryasining u teripidiki Süriyeliklerge adem ewetip, ularni yötkep keldi. Ular Hadad’ezerning qoshunining bash serkerdisi Shobakning rehberlikide Xëlam shehirige keldi.

17 Buningdin xewer tapqan Dawut Isra’iliyediki leshkerlirining hemmisini yighip, I’ordan deryasidin ötüp, Xëlamgha keldi. U yerde Süriyelikler sep tüzüp Dawutqa qarshi jengge atlandi, 18 wahalenki, Süriyelikler Isra’illarning aldidin yene qachti. Dawut Süriyeliklerning jeng harwisi heydeydighan 7 yüz leshkirini we 40 ming atliq leshkirini öltürdi. Dawut yene Süriyeliklerning qoshunining bash serkerdisi Shobakni yarilandurdi. U shu yerde öldi. 19 Hadad’ezerge tewe padishahlarning hemmisi özlirining Isra’illardin meghlup bolghanliqini körüp, ular bilen sülhi tüzüshüp, Isra’illargha el boldi. Shuningdin këyin Süriyelikler Ammonlargha yardem bërishtin qorqup qaldi.

1 Etiyaz këlip, padishahlar jengge chiqidighan chagh boldi. Dawut pütün Isra’iliye qoshunini Yo’ab bilen leshker bashlirining bashchiliqida jengge atlandurdi. Ular Ammonlarni yengdi we Rabbahni qorshawgha ëliwaldi. Dawut özi bolsa Yërusalëmda qaldi.

2 Bir küni kechqurun Dawut ornidin turup, ordining ögziside uyan-buyan mëngip yürginide, nahayiti chirayliq bir ayalning yuyunuwatqanliqini körüp qaldi. 3 Dawut u ayalning kim ikenlikini bilip këlishke adem ewetti. U adem qaytip këlip:

– U Eli’amning qizi, Xit xelqidin bolghan Uriyaning xotuni Batsheba iken, – dëdi.

4 Dawut adem ewetip, u ayalni ekeldürdi we uning bilen bille boldi. (Bu chaghda u ayal heyz körüp yëngidin saqayghan bolup, emdila tazilinip bolghanidi). Këyin u ayal öyige qaytip ketti.

5 Ayal özining hamilidar bolup qalghanliqini bilip, bu heqte Dawutqa xewer ewetti.

6 Dawut Yo’abqa adem ewetip: «Sen Xit xelqidin bolghan Uriyani mëning yënimgha ewetkin» dëdi. Yo’ab Uriyani Dawutning yënigha ewetti.

7 Uriya kelgendin këyin, Dawut uningdin Yo’ab we leshkerlerning shundaqla jeng meydanining ehwalini soridi.

8 Andin Dawut uninggha:

– Öyüngge qaytip, dem alghin! – dëdi.

Uriya ordidin ketkendin këyin, Dawut padishah uning arqisidin sowghatlarni ewetti.

9 Uriya bolsa özining öyige qaytmay, padishahning xizmetkarliri bilen bille orda derwazisining yënida qonup qaldi.

10 «Uriya öyige qaytmaptu» dëgen xewer Dawutqa yetkende, u Uriyani chaqirtip, uningdin:

– Sen seperdin këlip turup, nëmishqa öz öyüngge barmiding? – dep soridi.

11 Uriya jawab bërip:

– Isra’iliye we Yehudiye leshkerliri chëdirlarda turuwatidu, ehde sanduqimu ularning yënida. Xojam Yo’ab we uning serkerdiliri dalada yëtiwatsa, men qandaqmu öyge qaytip yep-ichip, xotunum bilen bille yatay? Men silining namliri bilen qesem qilimenki, men hergiz undaq ishni qilmaymen, – dëdi.

12 – Bügünmu mushu yerde qal. Men sëni ete urush meydanigha yolgha sëlip qoyimen, – dëdi Dawut Uriyagha. Uriya shu küni Yërusalëmda qaldi. 13 Etisi Dawut Uriyani özi bilen ghizalinishqa chaqirtip, uni mest qilip qoydi. Wahalenki, kech bolghanda Uriya öz öyige bërip yatmay, yenila padishahning xizmetkarliri yatidighan jayda yatti.

14 Etisi etigende Dawut Yo’abqa bir parche xet yëzip, uni Uriya arqiliq ewetti. 15 U xëtide: «Uriyani eng shiddetlik jeng bolidighan aldinqi sepke ewet, uning jengde ölüp këtishi üchün, uni yalghuz tashlap, keyninglargha chëkininglar» dep yazghanidi.

16 Yo’ab u chaghda Rabbah shehirini muhasirige ëliwatatti. Düshmenler qeyerde eng küchlük bolsa, u Uriyani shu yerge ewetti. 17 Düshmen leshkerliri sheherdin chiqip, Yo’abning qoshuni bilen ëlishqanda, Dawutning leshkerlirining beziliri yiqildi. Xit xelqidin bolghan Uriyamu öldi.

18 Shuningdin këyin, Yo’ab Dawutqa xewerchi ewetip, uninggha jeng ehwalidin melumat berdi. 19 Yo’ab xewerchige:

– Sen padishahqa pütün jeng ehwalini toluq yetküzgin. 20 Eger padishah anglap qattiq xapa bolup, sëni: «Siler nëmishqa sheherge shunche yëqin bërip jeng qildinglar, düshmenning sëpildin oq atidighanliqini bilmemtinglar? 21 Gid’onning oghli Abimelekni kimning öltürgenlikini bilmemsiler, uni Tibëzda bir ayal sëpildin yarghunchaqning tëshini tashlap öltürmigenmidi* Muqeddes Kitabning «Serdarlar» qismi 9-bab, 50-53 ayetlergiche qaralsun.? Shundaq iken siler sëpilgha nëmishqa shunche yëqin bardinglar?» dep eyiblep ketse, sen uninggha: «Padishahning xizmetkari Uriyamu öldi» dep jawab bergin, – dëdi.

22 Xewerchi Dawut padishahning yënigha bardi we Yo’ab tapilighan sözlerning hemmisini uninggha ëytti. 23 Xewerchi Dawut padishahqa:

– Düshminimiz bizdin küchlük keldi. Ular sheherdin chiqip, dalada biz bilen jeng qildi. Biraq biz ularni sheher derwazisighiche qoghlap barduq. 24 Shu peytte düshmenning oqyachiliri sëpilda turup, padishahi alemning leshkerlirini oqyagha tutushti. Silining leshkerliridin beziliri öldi. Ularning ichide Xit xelqidin bolghan xizmetkarliri Uriyamu bar, – dëdi.

25 Dawut xewerchige:

– Sen bërip Yo’abni righbetlendürüp, uninggha: «Bu ish sewebidin könglüngni yërim qilma, jeng qurbansiz bolmaydu. Emdi sheherge bolghan hujumni kücheytip, sheherni ishghal qil» dëgin, – dëdi.

26 Uriyaning ayali ërining ölgenlikini anglap, haza tutti. 27 Haza mudditi toshushi bilen Dawut adem ewetip, uni ordigha ekeldürüwaldi. U Dawutqa xotun bolup, bir oghul tughup berdi. Lëkin Dawutning bu qilghanliri Perwerdigarning neziride rezillik idi.

1 Perwerdigar Natan peyghemberni Dawutning yënigha ewetti. U këlip, Dawutqa mundaq dëdi:

– Bir sheherde ikki adem bar bolup, birsi bay, birsi kembeghel iken. 2 Bayning nahayiti köp charwa-malliri bar iken, 3 kembeghelning bolsa sëtiwëlip bëqiwatqan kichikkine bir chishi qozisidin bashqa hëchnëmisi yoq iken. U qoza kembeghelning öyide uning baliliri bilen bille chong bolushqa bashlaptu. Qoza uning tamiqidin yep, qachisidin süt ichip, qoynida uxlaydiken. Qisqisi qoza u ademning qizidekla bolup këtiptu. 4 Bir küni bayning öyige bir yoluchi chüshüptu. Bay mëhmangha ta’am hazirlash üchün, özining malliridin birerni soyushqa közi qiymay, hëliqi kembeghelning paqlinini ekeldürüp, uni soyuptu-de, yoluchini mëhman qiliptu.

5 Dawut buni anglap baygha qattiq ghezeplinip, Natangha:

– Menggü hayat Perwerdigar aldida qesem qilimenki, bundaq ishni qilghan adem ölümge mehkumdur. 6 U baghri tashliq qilip, bundaq ishni qilghanliqi üchün kembeghelge töt paqlan tölishi kërek, – dëdi.

7 – U adem del sen! – dëdi Natan Dawutqa, – Perwerdigar, Isra’illarni tallighan Xuda sanga deyduki: «Men sëni Isra’iliyege padishah bolushqa tallap, Sa’ulning qolidin qutuldurup chiqtim. 8 Uning ordisini sanga ata qilip, xotunlirini quchiqinggha sëlip berdim. Isra’iliye we Yehudiye padishahliqlirinimu sanga berdim. Bularni az körgen bolsang, buningdinmu köprekini bërer idim. 9 Sen nëmishqa mëni közge ilmay, rezil ishlarni qilding? Xit xelqidin bolghan Uriyaning jënini urushta Ammonlarning qoli bilen alding. Uning ayalini tartiwëlip, özüngge xotun qiliwalding! 10 Mëni közüngge ilmay, Uriyaning ayalini özüngge xotun qiliwalghanliqing üchün, buningdin këyin qilich ewladliringgha da’im xewp ëlip këlidu.»

11 Perwerdigar yene shundaq deyduki: «Qara! Men özüngning ewladliringdin özüngge yamanliq keltürimen; köz aldingdila xotunliringni bashqa birsige bëriwëtimen. U küpkündüzde xotunliringning qoynigha kiridu. 12 Sen u ishni yoshurunche qilghan bolsang, men buni barliq Isra’il xelqi aldida küpkündüzde qilghuzimen.»

13 Dawut bu gepni anglap Natangha:

– Men Perwerdigar aldida gunah qildim, – dëdi.

– Perwerdigar gunahingni kechürdi. Sen ölmeysen, – dëdi Natan, 14 – Emma sen bu ishni qilip, Perwerdigarni mensitmigenliking üchün, yëngi tughulghan oghlung ölüp këtidu.

15 Shuning bilen Natan öz öyige qaytip ketti. Perwerdigar Uriyaning xotuni Dawutqa tughup bergen balini ëghir këselge giriptar qildi. 16 Dawut oghli üchün Perwerdigargha yalwurdi. U roza tutti, këchiliri öyige kirip, yerdila yatti. 17 Orda aqsaqalliri uning yënigha kirip, uni yerdin turghuzmaqchi bolsimu, Dawut ornidin turmidi. Ular bilen bille ghiza yëgilimu unimidi.

18 Yettinchi küni bala qaza qildi. Dawutning emeldarliri uninggha balisining ölüm xewirini ëytishqa pëtinalmidi. Ular: «Biz bala hayat chëghida uninggha shunche nesihet qilipmu uni gepke kirgüzelmigen tursaq, emdi uninggha balining ölgenlikini qandaqmu ëytalaymiz? U özige birer yaman ish qilip qoyarmikin» dep ensireshti.

19 Dawut emeldarlirining bir-birige pichirliship yürgenlikidin balining ölgenlikini hës qilip, emeldarliridin:

– Bala qaza qildimu? – dep soridi.

Ular:

– He’e! – dep jawab bërishti.

20 Shuningdin këyin Dawut ornidin turup, yuyunup, xush puraq etirlerni chëchip, kiyimlirini yenggüshlep, Perwerdigarning ibadetgahigha kirip ibadet qildi. Andin u öz ordisigha qaytip këlip, ghiza keltürgüzüp yëdi.

21 Shu chaghda emeldarliri uningdin:

– Bala hayat chëghida roza tutup, yighlidila. Bala ölüp ketkendin këyin bolsa eksiche ghiza yëdila, bu qandaq qilghanliri? – dep soridi.

22 Dawut ulargha:

– Bala hayat chëghida roza tutup yighlishim; Perwerdigar manga shepqet qilip, balini hayat qaldurarmikin, dëgen oyda bolghanliqimdin idi. 23 Emdi u ölüp ketti, yene nëmishqa roza tutidikenmen? Uni tirildürüwalalayttimmu? Men haman bir küni uning yënigha barimen, lëkin u mëning yënimgha qaytip këlelmeydu, – dep jawab berdi.

24 Andin këyin Dawut ayali Batshebagha teselli berdi we uning yënigha kirip uning bilen bille yatti. Batsheba hamilidar bolup, bir oghul tughdi. Baligha «Sulayman» dep at qoyuldi. Perwerdigar balini yaxshi körgenliki üchün, 25 Natan peyghemberni ewetip, uninggha Yididiya [menisi «Perwerdigar yaxshi körüp söydi»] dep at qoydi.

26 Shuning bilen bir waqitta, Yo’ab Ammonlarning paytexti Rabbahqa bolghan hujumini dawam qiliwerdi. Netijide sheherning padishah ordisi jaylashqan qel’esini bësiwaldi.

27 Këyin u Dawutqa chaparmenlerni ewetip:

– Men Rabbah shehirige hujum qilip, sheherning asasliq su menbesini aldim. 28 Emdi qalghan ademlerni özingiz bashlap këlip, sheherni qorshap bësiwëling. Sheherni men alghan bolup qalmay, bolmisa xelq «sheherni Yo’ab alghan» dep yürüshidu, – dëdi.

29 Shuningdin këyin, Dawut qalghan qoshunni yighip Rabbahqa yürüsh qilip, sheherni hujum bilen aldi. 30 Dawut Ammonlarning padishahining bëshidiki altun tajni aldi. Ëghirliqi 35 kilo këlidighan, üsti yaqut bilen bëzelgen bu altun taj Dawutning bëshigha kiydürüldi. Dawut sheherdin nurghun oljilarni aldi. 31 U yene sheher ahalisini here, ketmen, palta bilen qilinidighan ishlargha we xumdanda xish pishurushqa saldi. Dawut Ammonlarning bashqa sheher ahalilirigimu shundaq mu’amile qildi. Andin Dawut pütün qoshunini bashlap, Yërusalëmgha qaytip ketti.

1 Bir mezgil ötkendin këyin mundaq bir ish yüz berdi:

Dawutning Tamar isimlik nahayiti chirayliq bir qizi bolup, u Absalomning singlisi idi. Tamar Dawutning bashqa bir oghli Amnonning ata bir ana bashqa singlisi idi. Amnon Tamargha köyüp qaldi hemde 2 köyük derdide aghrip qaldi. Tamar tëxi qiz bolghachqa, Amnonning uninggha chëqilishqa közi yetmidi. 3 Amnonning Yonadab isimlik bir aghinisi bar bolup, u Dawutning akisi Shammahning oghli idi. Yonadab intayin quw adem idi.

4 U Amnondin:

– Shahzade, nëmishqa kündin-künge chüshkünliship këtisiz? Manga ëytip bëremsiz, – dep soridi.

– Men ögey inim Absalomning singlisi Tamargha köyüp qaldim, – dëdi u.

5 – Undaq bolsa siz kariwatqa chiqip yalghandin kësel bolup yëtiwëling, atingiz yoqlap kelgende, uninggha: «Singlim Tamar këlip manga yëgili bir nerse bersun, köz aldimda tamaq etsun, etken tamiqini qolidin ëlip yey» deng, – dëdi Yonadab.

6 Shundaq qilip Amnon yalghandin kësel bolup yëtiwaldi. Padishah yoqlap kelgende, Amnon:

– Singlim Tamarni chaqirtip, köz aldimda manga nan pishurghuzup bergen bolsingiz, uning öz qolidin ëlip yëgen bolsam, – dëdi.

7 Dawut ordigha chaparmen ewetip Tamargha: «Akingiz Amnonning öyige bërip, uninggha ghiza ëtip bëring» dëdi.

8 Shuning bilen Tamar akisi Amnonning öyige bardi. U chaghda Amnon orun tutup yatqanidi. Tamar azraq unda xëmir yughurup, Amnonning köz aldida tawida nan pishurup berdi. 9 U tawini ëlip këlip, nanni Amnonning aldigha qoyghanidi, Amnon nanni yëgili unimay: «Hemminglar bu yerdin chiqip këtinglar!» dëdi.

Hemmeylen uning yënidin chiqip këtishti.

10 Andin Amnon Tamargha:

– Nanni hujramgha ekir, öz qolungdin ëlip yey, – dëdi.

Tamar pishurghan nanlarni ëlip, akisi Amnonning hujrisigha kirip, uning yënigha keldi. 11 Tamar nanni uninggha sunghanda, Amnon uni özige tartip:

– Singlim, kel, men bilen yatqin! – dëdi.

12 – Yaq, aka, mëni zorlimang! Isra’illar ichide bundaq qilishqa bolmaydu. Bundaq set ishni qilmang. 13 Bu reswachiliqni men qandaq kötürüp yürey? Sizmu Isra’illar ichide uyatqa qalghan bir exmeqqe aylinip qalisiz. Ötüney, padishahqa ëytsingiz, u mëning sizge yatliq bolushumgha qarshi chiqmaydu, – dëdi.

14 Lëkin Amnon uning gëpige qulaq salmidi. U Tamardin küchlük bolghachqa, uninggha zorluq qilip, uning bilen bille yatti. 15 Shuningdin këyin, Amnon Tamargha bek öch bolup ketti. Öchlüki uning ilgiri Tamargha bolghan muhebbitidinmu küchlük boldi. Amnon Tamargha:

– Qop, bu yerdin yoqal! – dëdi.

16 – Yaq! Mëni qoghlighan bu gunahingiz hëli mëni ayagh asti qilghan gunahingizdinmu ëghirdur, – dëdi Tamar.

Lëkin Amnon uning gëpige qulaq salmay, 17 eksiche shexsiy xizmetkarini chaqirip:

– Bu xotunni heydep chiqirip, ishikni quluplap qoy! – dëdi.

18 Amnonning xizmetkari Tamarni heydep chiqiriwetkendin këyin, ishikni quluplap qoydi. Bu chaghda Tamar uzun yenglik libas kiyiwalghan bolup, padishahning yatliq bolmighan qizliri shundaq kiyinishetti. 19 Tamar bëshigha kül chëchip, üstidiki uzun yenglik libasini yirtiwetti. Ikki qoli bilen yüzini yëpiwëlip, höngrep yighlap mangdi.

20 Akisi Absalom uni körüp, uningdin:

– Akang Amnon sen bilen bille yattimu? Hey singlim, emdi sen bu ishni aghzingdin chiqarma. U dëgen sëning akang, bu ishni könglüngge alma, – dëdi.

Shuningdin këyin Tamar tenha we ghemkin halda akisi Absalomning öyide yashidi.

21 Bolup ötken ishlarni Dawut padishah anglap, nahayiti xapa bolup ketti. 22 Öz singlisi Tamarning nomusigha tegkenliki üchün, Absalom Amnongha öch bolup ketti, u Amnongha ya yaxshi, ya yaman söz qilmidi.

23 Ikki yil ötkendin këyin Absalom padishahning oghullirining hemmisini Ba’al-xazorgha ziyapetke teklip qildi. Ba’al-xazor Efrayim zëminining yënigha jaylashqan bolup, u yerde Absalom qoylirini qirqitiwatatti.

24 Absalom shah atisining aldigha këlip:

– Qoylarni qirqitiwatimen. Ey aliyliri, merhemet qilip emeldarliringizni ëlip men bilen birge tebriklesh ziyapitige qatnashqaysiz, – dëdi.

25 – Yaq, oghlum! Eger hemmimiz barsaq, sanga ëghirimiz chüshüp qalidu, – dëdi padishah.

Absalom padishahqa qattiq yalwurdi. Padishah yenila bërishqa unimay, peqet uninggha bext tilep du’a qildi.

26 – Eger özingiz baralmaydighan bolsingiz, akam Amnonning biz bilen bërishigha ruxset qilghaysiz, – dep ötündi Absalom.

Padishah uningdin:

– Nëmishqa u sen bilen bille bërishi kërek? – dep soridi,

27 Absalom yalwuruwergendin këyin, padishah axiri Amnonning we barliq oghullirining uning bilen bille bërishigha maqul boldi.

28 Absalom özining xizmetkarlirigha:

– Diqqette bolunglar, Amnon haraq ichip, sel keyp bolghanda, men: «Amnonni öltürünglar!» dep buyruq qilimen. Shu chaghda uni öltürüwëtinglar! Qorqmanglar, buni silerge men buyrudum. Dadil we jesur bolunglar, – dëdi.

29 Absalomning xizmetkarliri uning buyruqini beja keltürüp, Amnonni öltürüwetti. Padishahning qalghan oghulliri orunliridin turushup, qëchirlirini minip qëchishti.

30 Ular yolda këtiwatqandila, Dawut padishahqa: «Absalom padishahning balilirining birinimu qaldurmay, hemmisini öltürüwëtiptu» dëgen xewer yetti.

31 Padishah buni anglap, ornidin turup, qattiq qayghurghan halda kiyimlirini yirtip, özini yerge tashlap yëtiwaldi. Uning etrapida turghan hemme xizmetkarlirimu kiyimlirini yirtishti.

32 Lëkin Dawut padishahning akisi Shammahning oghli Yonadab uninggha:

– Padishah aliyliri, «hemme oghullirimdin ayriliptimen» dep oylimisila, peqet Amnon ölüptu, xalas. U ögey singlisi Tamarning nomusigha tegken kündin bashlap, Absalom uni öltürüsh qestide bolup kelgen. 33 Emdi padishah aliyliri «hemme oghulliri öltürülüptu» dëgen xewerge ishenmisile. Emeliyette öltürülgini birla Amnon. 34 Absalom bolsa qëchip ketti, – dëdi.

Shu chaghda sëpilning üstidiki közetchi etrapqa qarighanidi, tagh tereptiki yolda, Beyt-xoron shehiridin këliwatqan nurghun ademlerni kördi.

35 – Ene, oghullirining hemmisi këliwëtiptu. Xuddi pëqir ëytqandek boldi, – dëdi Yonadab padishahqa.

36 Uning gëpi tüger-tügimeyla, padishahning oghulliri yëtip këlip, höngrep yighlap këtishti. Padishah we uning etrapidiki emeldarlirimu qattiq yighlap këtishti.

37-38 Absalom qëchip, Gishurning padishahi Talmayning yënigha bardi we u yerde üch yil turup qaldi. Talmay Ammihudning oghli idi. Dawut padishah oghli Amnon üchün uzun waqit matem tutti. 39 Dawut Amnonning ölümidin teselli tapqandin këyin, Absalomni sëghinishqa bashlidi.

1 Mezlum Ziruyaning oghli Yo’ab Dawut padishahning Absalomni sëghinghanliqini bilip, 2 Tiqowa shehirige adem ewetip, u yerdin bir danishmen ayalni chaqirtip keldi. Yo’ab u ayalgha:

– Sen matem tutuwatqan qiyapetke kirip, hazidarliq kiyimliringni kiygin. Perdaz qilma, özüngni bir merhumgha uzaqtin bëri matem tutuwatqan ayaldek körsitip, 3 men sanga nëme dësem, padishahning huzurigha bërip, uninggha shuni de, – dëdi.

Këyin Yo’ab u ayalgha nëmilerni ëytishni ögetti.

4 Tiqowaliq ayal, padishahning huzurigha kirip, yerge bash qoyup tezim qilip, mundaq dëdi:

– I padishah aliyliri, manga bir yardem qilghayla!

5 – Nëme ishing bar? – dep soridi padishah.

– Men bir tul ayalmen, – dëdi u, – ërim ölüp ketken. 6 Dëdeklirining ikki oghli bar idi. Bir küni u ikkisi ëtizliqta urushup qaptu. U yerde ikkisini ajritip qoyidighan adem yoq, biri yene birini urup öltürüp qoyuptu. 7 Emdi pütün jemetim dëdeklirige qarshi chiqip, manga: «Akisini öltürgen qatilni bizge tapshurup ber. Akisini öltürgenliki üchün, gerche mirasxorung qalmisimu, uni öltürimiz» dëyishiwatidu. Eger shundaq bolsa, ular mëning ümid chirighimni öchürüwëtidu. Bu dunyada ërimning namini dawamlashturidighan birersi qalmaydu.

8 – Sen öyüngge qayt! Men sëning menpe’etingge paydiliq perman chüshürimen, – dëdi padishah hëliqi ayalgha.

9 Tiqowaliq ayal padishahqa yene:

– I janabiy aliyliri, bu ishlargha men we atamning jemeti eyiblikturmiz. Padishah we padishahning texti eyibsiz bolghay, – dëdi.

10 – Bu ish toghruluq kim sanga bir nëme dëse, uni mëning yënimgha bashlap kel. U adem sëni yene xapa qilmaydighan bolidu, – dëdi padishah.

11 – Ey padishah aliyliri, Perwerdigar Xudalirining aldida qesem qilghayla, oghlumning ata jemetidiki qangha qan alimen dëgüchiler, qalghan bir oghlumnimu öltürüp, tëximu chong jinayet ötküzmigey, – dëdi ayal.

– Men menggü hayat Perwerdigarning aldida qesem qilimenki, – dëdi padishah, – oghlungning bir tal moyighimu zerer yetmeydu.

12 – Dëdeklirining padishah aliylirigha yene bir ëghiz gep qilishigha ruxset qilghayla, – dëdi ayal.

– Qëni, dëgin, – dëdi padishah.

13 – Undaqta özliri nëmishqa del bundaq naheqchilikni Xudaning xelqige rawa köridila? – dëdi ayal, – i padishah aliyliri, sili bundaq dep turup özlirining qëchip ketken oghullirining qaytip këlishige yol qoymisila, özlirining xata ish qilghanliqlirini ispatlimamdila? 14 Biz hemmimiz haman ölüp tügeymiz. Xuddi su tupraqqa sëpilse qayturuwalghili bolmighandek, bizmu qaytip kelmeymiz. Lëkin Xuda bizni hayatliqtin mehrum qilmaydu, eksiche azghanlarni özining yënigha ëlip këlishning yollirini izdeydu. 15 Pütün jemetim mëni qorqutuwetkenliki üchün men: «Bügün padishah aliylirigha bu ishlar toghruluq iltija qilsam, padishahim dëdikining bu telipini ijabet qilar, 16 oghlum bilen mëni öltürüp, bizni Xuda öz xelqige bergen zëmindin ayriwetmekchi bolghanlardin qutquzar» dep oylidim. 17 Men yene: «Padishah aliylirining gëpi mëni emin tapquzidu. Chünki padishahim Xudaning perishtisige oxshash heq-naheqni ayriyalaydu» dep oylidim. Özlirini tallighan Perwerdigar Xudaliri silige yar bolghay!

18 – Men sendin bir gep soray, – dëdi padishah hëliqi ayalgha, – sen mendin yoshurma.

– Janabiy aliyliri, qëni, sorisila, – dëdi ayal.

19 – Sëning yënimgha këlip bu sözlerni qilishing Yo’abning körsetmisimu? – dep soridi padishah. Ayal jawab bërip mundaq dëdi:

– Men padishah aliyliri aldida qesem qilimenki, özlirining oylighanliri toghra. Manga nëme dëyishni we nëme qilishni ögetken del özlirining xizmetkarliri Yo’abtur. 20 Uning bundaq qilishi mesilining yene bir teripini silige körsitip bërishtur. Danaliqta özliri Xudaning perishtisige oxshaydila, yer yüzide boluwatqan hemme ishlarni bilila.

21 Padishah Yo’abni chaqirtip, uninggha:

– Men arzuyungni ijabet qilishni qarar qildim. Sen bërip, yash yigit Absalomni qayturup kel, – dëdi.

22 Yo’ab yerge bash qoyup tezim qilip, padishahqa bext tilidi we:

– Bügün pëqir padishah aliylirining aldida iltipat taptim, chünki padishahim arzuyumni ijabet qildi, – dëdi.

23 Shuningdin këyin Yo’ab Gishurgha bërip, Absalomni Yërusalëmgha qayturup keldi.

24 Lëkin padishah:

– Absalom öyige barsun, mëning huzurumgha kelmisun, – dëdi. Shunga Absalom padishah bilen körüshmey, öz öyige ketti.

25 Pütün Isra’illar arisida Absalomdek qeddi-qamiti këlishkenlikidin dangqi chiqqan adem yoq idi. Uning bëshidin tapinighiche birer eyib tapqili bolmaytti. 26 Bëshidiki chëchi uninggha ëghir kelgechke, u her yili bir qëtim chëchini alduratti. Aldurghan chëchini ölchise, ikki kilodin artuq këletti. 27 Absalomning üch oghli we Tamar isimlik güzel bir qizi bar idi.

28 Absalom Yërusalëmda ikki yil turghan bolsimu, padishahning huzurigha kirmidi. 29 Shuning bilen Absalom Yo’abni padishah huzurigha ewetmekchi bolup, uni chaqirtti, lëkin Yo’ab kelgili unimidi. Absalom ikkinchi qëtim yene adem ewetken bolsimu, Yo’ab yenila kelgili unimidi.

30 Shu sewebtin Absalom xizmetkarlirigha:

– Mana, Yo’abning arpa tërighan ëtizi mëning ëtizim bilen yandash turuptu. Siler bërip, Yo’abning ëtizigha ot qoyuwëtinglar! – dep buyrudi.

Absalomning xizmetkarliri uning ëtizigha ot qoyuwetti.

31 Shuning bilen Yo’ab Absalomning öyige këlip uningdin:

– Xizmetkarliringiz nëme üchün mëning ëtizimgha ot qoyidu? – dep soridi.

32 Absalom Yo’abqa jawab bërip:

– Sëni chaqirtishimdiki meqset, yënimgha kelseng, sëni padishah huzurigha ewetip padishahqa: «Mëni nëmishqa Gishurdin qayturup keldingiz? Shu yerde turuwerginim yaxshi bolatti» dëgen sözlerni yetküzüsh idi. Emdi men padishahning huzurigha kirey. Eger men eyiblik bolsam, mëni öltürüwetsun, – dëdi. 33 Yo’ab padishahning aldigha kirip, bu xewerni yetküzdi. Shuning bilen padishah Absalomni chaqirtti. Absalom padishahning huzurigha kirip, uning aldida bash qoyup tezim qildi. Padishah Absalomni quchaqlap söydi.

1 Shuningdin këyin, Absalom özige bir jeng harwisi bilen atlarni shundaqla 50 chaparmenni hazirlidi. 2 U da’im seher turup sheher derwazisi aldidiki yol boyida turatti. Birersi dewa ishi toghruluq padishah bilen körüshüshke u yerge kelse, Absalom uni chaqirip «qeyerliksiz?» dep soraytti. Natonush kishi jawaben: «Pëqir Isra’iliyening palani qebilisidin» dëse, 3 Absalom: «Qarang, dewayingiz yolluq hem heq iken, biraq padishahning yënida buni anglaydighan adem yoq» deytti. 4 Absalom yene «eger men bu yerde serdar bolghan bolsam, erz qilip kelgenler mëni izdeytti. Men ularning ishi heqqide adilliq bilen qarar chiqirattim» deytti. 5 Birersi këlip Absalomgha tezim qilmaqchi bolsa, u qolini uzitip uni quchaqlap söyüp këtetti. 6 Absalom padishahqa erz qilghili kelgen barliq Isra’illargha mushundaq mu’amile qilip, ularning könglini özige ram qiliwaldi.

7 Töt yil ötkendin këyin, Absalom Dawut padishahqa:

– Mëning Perwerdigargha qilghan wedemni ada qilishim üchün Hibrongha bërishimgha ijazet bergeyla! 8 Men Süriyening Gishur dëgen yëride turuwatqinimda Perwerdigargha: «Eger mëni Yërusalëmgha qaytursang, Hibronda sanga ibadet qilimen» dep, wede bergenidim, – dëdi.

9 Padishah:

– Aman-ësen bar, – dëdi.

Shuning bilen Absalom Hibrongha bardi. 10 Biraq Absalom Isra’iliyening barliq qebililirige ademliri ewetip: «Siler burgha awazini anglighan haman ‘Absalom Hibronda padishah boluptu’ denglar» dëdi. 11 Absalomning yënida uning teklipi boyiche Yërusalëmdin uninggha egiship kelgen 200 adem bar idi. Ular Absalomning yaman niyitidin xewersiz ademler idi. 12 Absalom qurbanliq sunush bilen bir waqitta, Dawutning meslihetchisi Gilohluq Axitofelge adem ewetip, uni Gilohdin ëlip keldi. Absalomgha egeshkenlerning sani zor miqdarda köpiyishi bilen, Dawut padishahqa bolghan suyiqestmu barghansëri kücheydi.

13 Bir xewerchi Dawutning yënigha këlip: «Isra’illarning qelbi Absalomgha ëghip ketti» dëdi. 14 Andin Dawut Yërusalëmda özi bilen birge bolghan hemme emeldarlirigha:

– Emise, biz qachayli, bolmisa Absalomdin qëchip qutulalmaymiz. Tëz bolunglar, bolmisa u bizge yëtishiwëlip, bizni halaketke tiqip, sheher ahalisining hemmisini qilich bilen qiriwëtidu, – dëdi.

15 Padishahning emeldarliri padishahqa:

– Xop, padishahi alem, qandaq qarar qilsiliri bash üstige, – dëdi.

16 Shuning bilen padishah pütün orda ehlini egeshtürüp yolgha chiqti. Ordini saqlisun dep, on toqilini ordigha qoydi. 17 Padishah yolgha chiqqanda, uning barliq ademliri uninggha egiship mangdi. Ular sheherning eng chëtidiki bir öyge këlip toxtidi. 18 Padishahning yasawullirini öz ichige alghan barliq ademliri we Gattin padishahqa egiship kelgen 600 neper Gatliqlar padishahning yënidin ötti. 19 Padishah Gatliq Ittaygha:

– Nëmishqa biz bilen këlisen? Qaytip ket! Sen bashqa eldin sürgün qilinghan bir musapirsen. Kim padishahing bolsa, shuning yënida tur. 20 Sen tünügünla kelding. Men nege bërishimni özümmu bilmeymen. Bu künlerde sëni sergerdan qilip yüreymu? Özüng bilen bille kelgenlerni ëlip qaytqin. Xuda sanga mëhir-muhebbet we sadaqetmenlik körsetkey! – dëdi.

21 Biraq Ittay padishahqa:

– I padishahi alem, men menggü hayat Perwerdigar, shundaqla silining aldilirida qesem qilimenki, hayatliq yaki mamatliq bolsun, sili nede bolsila, pëqir shu yerde bolimen, – dep jawab berdi.

22 Dawut Ittaygha:

– Boptu, biz bilen yürüwer, – dëdi.

Shundaq qilip, Gatliq Ittay barliq ademlirini bala-chaqiliri bilen ëlip, aldigha qarap mëngip ketti. 23 Dawutning ademliri yoldin ötüp këtiwatqanda, pütün yurt ehli höngrep yighlap ketti. Padishah Dawut Qidron jilghisidin kësip ötüp, barliq ademlirini bashlap, desht-bayawangha qarap yol aldi.

24 Rohaniy Zadoq we rohaniy Ebiyatar Xudaning ehde sanduqini kötürüwalghan Lawiylar bilen bille shu yerde idi. Ular Xudaning ehde sanduqini yerge qoyup, Dawut we uning ademliri sheherdin chiqip bolghuche saqlap turushti.

25 – Xudaning ehde sanduqini Yërusalëmgha qayturup këtinglar! – dëdi padishah Zadoqqa, – eger Perwerdigar mendin razi bolsa, mëni qayturup këlip, ehde sanduqi turghan öyni we ehde sanduqini manga yene körsetsun. 26 Eger Perwerdigar: «Sendin razi emesmen» dëse, meyli, mëni qandaq qilsa shundaq qilsun.

27 Padishah yene rohaniy Zadoqqa:

– Sen ehwalni chüshinisen. Oghlung Axima’as we rohaniy Ebiyatar hemde uning oghli Yonatan bilen bille sheherge tinch qaytip këtinglar. 28 Men silerdin taki xewer kelgüche daladiki derya këchikide saqlap turimen, – dëdi.

29 Shundaq qilip Zadoq bilen Ebiyatar Xudaning ehde sanduqini Yërusalëmgha qayturup këtishti we özlirimu shu yerde turup qëlishti. 30 Dawut höngrep yighlap, qayghu-hesrettin bëshini yëpiwëlip, yalang ayagh pëti Zeytun tëghigha chiqishqa bashlidi. Uning hemrahlirimu bashlirini yëpiwëlip yighlap mëngishti.

31 Dawutning meslihetchisi Axitofelning Absalom terepke ötüp ketkenlik xewiri Dawutqa yëtip kelgende, Dawut Perwerdigargha: «I Perwerdigar, Axitofelning körsetken meslihetlirini exmiqaniliqqa aylanduruwetkeysen» dep du’a qildi.

32 Dawut taghning bëshigha, yeni kishiler Xudagha sejde qilidighan yerge yëtip kelgende, Arki jemetidin bolghan Xushay kiyimlirini yirtip, bëshigha topa chachqan halda uni shu yerde kütüwaldi.

33 Dawut uninggha:

– Eger sen men bilen bille mangsang, manga yük bolup qalisen. 34 Sen Yërusalëmgha qaytip, Absalomgha: «I padishah aliyliri, men ilgiri atilirining xizmetkari bolghinimdek, emdi siliningmu xizmetkarliri bolushni xalaymen» dëgin. Shundaq qilsang, Axitofelning körsetken meslihetige qarshi chiqip, manga yardem qilalaysen. 35 Rohaniy Zadoq bilen rohaniy Ebiyatarmu shu yerde sen bilen bille bolidu emesmu?! Sen ordida anglighanliringning hemmisini ulargha ëytip tur. 36 Ularning oghulliri Axima’az bilen Yonatanmu shu yerde. Ular arqiliq anglighanliringning hemmisini manga yetküzseng bolidu, – dëdi.

37 Shundaq qilip Dawutning dosti Xushay Yërusalëmgha qaytip keldi. Shu peytte Absalommu Yërusalëmgha kiriwatqanidi.

1 Dawut tagh choqqisidin ëship, emdila chüshüwatqanda, Mifiboshetning xizmetkari Ziba dëgen ademni uchratti; Zibaning yënida ëgerlengen ikki ëshiki bar bolup, ësheklerge ikki yüz nan, yüz ochum kishmish, yüz ochum yazliq mëwiler we bir tulum sharab artilghanidi.

2 Padishah Zibadin:

– Sen bu nersilerni nëmige ëlip kelding? – dep soridi.

– Ësheklerni padishahimning a’ile ezalirining minishige, nan we yazliq mëwilerni yashlarning yëyishige, sharabni chölde hërip qalghanlarning ichishige ëlip keldim, – dep jawab berdi Ziba.

3 – Xojayining Sa’ulning newrisi Mifiboshet qeyerde? – dep soridi padishah yene uningdin.

– Mifiboshet: «Bügün Isra’il xelqi manga bowam Sa’ulning padishahliqini qayta tiklep bëridu» dep Yërusalëmda qaldi, – dep jawab berdi u.

4 – Mifiboshetke tewe bolghan hemme nerse emdi sanga tewedur, – dëdi padishah.

– Padishah aliylirining aldida bash ëgip qulliri bolay, iltipatlirigha sazawer bolghaymen! – dep jawab qayturdi Ziba.

5 Dawut Baxurim shehirige yëtip kelgende, Sa’ul jemetidin bir adem uning aldigha chiqip keldi. U Gëraning oghli bolup, ismi Shim’i idi. U Dawutning yënigha këliwëtip uni qarghidi. 6 U Dawut padishah we uning etrapidiki ademlirige hemde mexsus terbiyelengen leshkerlirige qaritip tash atti.

7 – Ey qanxor, ey rezil insan, yoqal! Yoqal bu yerdin! – dep uni haqaretlep towlidi Shim’i. 8 – Sa’ul jemetining qënini tökkenliking üchün mana Perwerdigar sëni jazalawatidu. Sen Sa’ulning padishahliq textini tartiwalghaniding, Perwerdigar emdi uni oghlung Absalomgha ëlip berdi. Mana emdi qilghanliring özüngge qaytti, ey qanxor!

9 Ziruyaning oghli Abishay padishahqa:

– Nëmishqa bu ölük itqa padishahi alemni haqaretletküzimiz? Men bërip u bir nëmining kallisini üzüwëtey, – dëdi.

10 – Hey Ziruyaning oghulliri, – dëdi Dawut Abishay we Yo’abqa, – silerning bu ish bilen nëme munasiwitinglar bar? Eger Perwerdigar uninggha: «Sen bërip Dawutni qargha» dëgenliki üchün u mëni qarghighan bolsa, kimmu uninggha: «Sen nëmishqa bundaq qilisen?» dëyelisun?

11 Andin Dawut Abishay we özining barliq ademlirige:

– Qaranglar, özümning pushtidin bolghan oghlum jënimni almaqchi boluwatqan yerde, Binyamin qebilisidin bolghan bu adem nëme qilmaydu? Perwerdigar uninggha shundaq qilishni buyrughan, meylige qoyuwëtinglar, qarghawersun! 12 Perwerdigar müshküllükte qalghanliqimni körüp, bügün bu ademning qarghashliri ornigha manga shepqet körsitipmu qalar, – dëdi.

13 Shuningdin këyin Dawut ademliri bilen yolini dawamlashturdi. Shim’i tagh baghrini boylap Dawut bilen qatar mangghach, uni qarghap, uninggha tash ëtip, topa chëchip mangdi. 14 Padishah we uning hemrahliri baridighan menzilige yëtip kelgende, harghanliqlirini hës qilishti-de, shu yerde aram ëlishti.

15 Shu peytte Absalom we uninggha egeshken pütün Isra’illar Yërusalëmgha kirip bolghanidi. Axitofelmu Absalom bilen bille idi. 16 Dawutning dosti Arki jemetidin bolghan Xushay Absalomning yënigha bërip, uninggha:

– Padishah aliyliri yashighayla! – dëdi.

17 Absalom uningdin:

– Sëning dostunggha körsetken mëhir-shepqiting shumu? Nëmishqa dostung bilen bille ketmiding? – dep soridi.

18 Xushay Absalomgha:

– Negimu barattim? Men, Perwerdigar we bu xelq, shundaqla pütün Isra’illar teripidin tallanghan ademge tewedurmen, men sili bilen bille bolimen. 19 Yene këlip, Dawutning oghli Absalomdin bashqa yene kimgimu xizmet qilattim? Atilirigha qandaq xizmet qilghan bolsam, siligimu shundaq xizmet qilimen, – dëdi.

20 Shunda Absalom Axitofelge qarap:

– Nëme qilishimiz kërek? Bir meslihet bergin, – dëdi.

21 – Sili atiliri ordigha qarashqa qaldurup ketken toqallargha yëqinlishila, shundaq qilsiliri Isra’il xelqi silining öz atilirini shermende qilghanliqlirini anglaydu, shuning bilen silige egeshkenlerning silini qollash qarari tëximu qet’iy bolidu, – dëdi.

22 Shundaq qilip Absalomgha ordining ögziside bir chëdir tikildi. Absalom Isra’il xelqining köz aldidila atisining toqalliri bilen bir yastuqqa bash qoydi. 23 U chaghlarda kishilerge Axitofelning körsetken meslihetliri Xudadin kelgen meslihettek bilinetti. Absalom Axitofelning bergen meslihetlirini bejayiki Dawut qobul qilghandek qobul qilatti.

1 Axitofel Absalomgha yene:

– Ijazet bersiliri, 12 ming ademni talliwalsam. Bügün këchidila yolgha chiqip, Dawutning arqisidin qoghlap bërip, 2 u hërip-charchap, ümidsizlengen waqtida hujum qilsam, u we uning hemrahlirining hemmisi alaqzadilikte qachidu. Men peqet padishahning özinila öltürüp, 3 pütkül xelqni silige qayturup këlimen. Sili qoghlap yürgen u adem ölsila, xelqning hemmisi özlirining yanlirigha qaytip këlidu, xelqmu aman qalidu, – dëdi.

4 Axitofelning bu mesliheti Absalomghimu, barliq Isra’il aqsaqallirighimu yaqti.

5 – Arki jemetidin bolghan Xushaynimu chaqirip këlinglar, uning nëme deydighanliqinimu anglap baqayli, – dëdi Absalom.

6 Xushay Absalomning aldigha keldi. Absalom uninggha Axitofelning meslihetini ëytip berdi we uningdin:

– Biz uning dëginidek qilsaq bolarmu? Bolmisa sen pikringni dep baqsang, – dep soridi.

7 – Axitofelning bu qëtimqi mesliheti yaxshi bolmaptu, – dep jawab berdi Xushay, 8 – Özlirige melumki, atiliri we uning ademliri mahir jengchiler bolup, ular xuddi baliliri bulap këtilgen daladiki chishi ëyiqtek qehrge tolghandur. Yene këlip atiliri bir tejribilik jengchi, këchide u leshkerler bilen bille yatmaydu. 9 Shu peytte u bir öngkürde yaki bashqa bir yerde yoshurunup yüridu. Atiliri Dawut silining ademlirige birinchi bolup hujum qilip, ademliridin beziliri öltürülse, buni anglighanlar: «Absalomning ademliri qiriliptu!» dëyishidu. 10 U chaghda hetta shir yürek qehrimanlarmu qorqunch ichide qalidu. Chünki pütün Isra’il xelqi atilirining mahir jengchi ikenlikini, uning ademlirining batur ikenlikini bilidu. 11 Meslihetim shuki, Dan shehiridin Be’ersheba shehirigiche bolghan pütün Isra’illar silining etraplirigha toplansun, Isra’illar dëngiz yaqisidiki qumdek köp. Ularni sili özliri jengge bashlighayla. 12 Bu chaghda Dawut padishah meyli qeyerde yoshurunup yürmisun, biz xuddi yer yüzige chüshken shebnem pütün zëminni qaplighandek uning üstige basturup barimiz. Dawut we uning ademliridin birinimu tirik qaldurmaymiz. 13 Dawut chëkinip birer sheherge kiriwalsa, biz pütün Isra’illar arghamchilarni ëlip këlip, hetta kichikkine bir tal tashnimu qaldurmay, u sheherni tartip apirip saygha chüshürüwëtimiz.

14 Absalom we Isra’illarning hemmisi: «Xushayning mesliheti Axitofelningkidin yaxshi iken» dëyishti. Sewebi Perwerdigar Absalomni bala-qazagha duchar qilish meqsitide, Axitofelning yaxshi meslihetining buzulup këtishini qarar qilghanidi.

15 Xushay Axitofelning Absalom we Isra’il aqsaqallirigha qandaq meslihet bergenlikini, öziningmu ulargha qandaq meslihet bergenlikini rohaniy Zadoq bilen Ebiyatargha dep berdi. 16 U yene:

– Emdi siler derhal Dawutqa adem ewetip, uninggha: «Bügün këchide daladiki derya këchikide turmay, hazirla I’ordan deryasidin ötüp ketsile, undaq bolmisa, padishah özliri hem ademlirimu yoqitilidu» dep melumat bëringlar, – dëdi.

17 Bu chaghda Ebiyatarning oghli Yonatan bilen Zadoqning oghli Axima’az özlirining sheherge kiriwatqanliqini bashqilarning körüp qëlishidin qorqup, Yërusalëmning tëshidiki Rogël buliqining boyida kütüp turushti. Bir xizmetchi qiz ulargha xewer ekëlip turatti, ular bolsa anglighanlirini bërip Dawut padishahqa yetküzüp turatti.

18 Lëkin bir qëtim ularni bir yigit körüp qëlip, bërip Absalomgha ëytip qoydi. Shuning bilen u ikkisi ittik u yerdin ayrilip, Baxurimdiki bireylenning öyige bardi. U ademning hoylisida bir quduq bar bolup, ular shu quduqning ichige chüshüwaldi. 19 Öy igisining ayali ularning sëzilip qalmasliqi üchün quduqning aghzigha bir palas yëpip, üstige bashaq yëyitip qoydi.

20 Absalomning ademliri bu öyge ularni izdep këlip, u ayaldin:

– Axima’az bilen Yonatanni kördingizmu? – dep soridi.

Ayal ulargha:

– Ular deryadin ötüp ketti, – dep jawab berdi.

Absalomning ademliri ularni izdep tapalmighandin këyin, Yërusalëmgha qaytip këtishti.

21 Ular ketkendin këyin, ikkiylen quduqtin chiqip Dawut padishahning yënigha bërip, Axitofelning Absalomgha Dawut we uning ademlirige qarshi meslihet bergenlikini ëytti hem ulargha:

– Qëni hazirla deryadin ötüp këtinglar, – dëdi. 22 Shuning bilen Dawut we uning ademliri I’ordan deryasidin ötüshke bashlidi. Tang atqanda deryadin ötüp bolalmighan birmu adem qalmidi.

23 Axitofel öz meslihetining qobul qilinmighanliqini körüp, ëshikini ëgerlep, öz yurtigha qaytti. A’ilisidiki ishlirini orunlashturup bolghandin këyin, ësilip ölüwaldi. Jesiti ata-bowilirining qebristanliqigha qoyuldi.

24 Dawut Maxanayim shehirige yëtip barghan chaghlarda, Absalom we uninggha egeshken Isra’illar I’ordan deryasidin kësip ötti. 25 Absalom Yo’abning ornigha Amasani qoshunining bash serkerdisi qilip teyinlidi. Amasa bolsa Isma’illardin bolghan Yeterning oghli idi. Uning anisi Abigal Naxashning qizi bolup, u Yo’abning anisi Ziruyaning singlisi idi. 26 Absalom bilen Isra’illar Gil’adta bargah tikti.

27 Dawut Maxanayimgha yëtip barghan chaghda, uni Ammonlarning Rabbah shehiridin bolghan Naxashning oghli Shobi, Lodibarliq Ammi’ëlning oghli Makir we Rogilimda olturushluq Gil’adliq Barzillaylar kütüwaldi. 28-29 Ular: «Dawut we uning ademliri chölde yürüp hërip, qorsaqliri ëchip, ussap ketkendu» dep oylap, yotqan-körpiler, tawaqlar, sapal qachilar, bughday, arpa, un, qomach, purchaq, mash, hesel, süzme, qurut-irimchik we qoylarni ëlip kelgenidi.

1 Dawut yënidiki ademlirini bir jaygha yighip, ular üstidin serkerdiler teyinlidi, beziliri ming leshkerge bashliq bolsa, beziliri yüz leshkerge bashliq boldi. 2 U ademlirining üchtin birini Yo’abning qoligha, üchtin birini Yo’abning akisi – mezlum Ziruyaning oghli Abishayning qoligha, qalghan üchtin birini Gatliq Ittayning qoligha tapshurup, ularni jengge atlandurdi. Dawut ulargha:

– Menmu siler bilen bille jengge chiqimen, – dëdi.

3 Ademliri uninggha:

– Özliri jengge chiqsila bolmaydu. Eger biz jengde qëchishqa toghra këlip qalsaq, düshmenlirimiz bizge perwa qilmaydu, hetta bizning yërimimiz jengde ölsekmu ulargha beribir. Özliri bizdektin 10 minggha erziyle. Shunga eng yaxshisi özliri sheherde qëlip bizge yardemchi ewetip turghayla, – dëyishti.

4 Padishah Dawut ulargha:

– Silerche qandaq qilsam yaxshi bolsa shundaq qilay! – dëdi.

Leshkerler yüz kishilik we ming kishilik qoshun bolup jengge atlanghanda, padishah sheher derwazisining yënida turdi.

5 Padishah Dawut Yo’ab, Abishay we Ittaygha:

– Mëning hörmitim üchün Absalom dëgen yigitke yaxshi mu’amile qilinglar – dep buyrudi.

Padishahning Absalom toghruluq serkerdilerge buyrughan gëpini leshkerlerning hemmisi anglidi.

6 Shuning bilen Dawutning ademliri Isra’illar bilen jeng qilish üchün dalagha chiqti. Jeng Efrayim ormanliqida boldi. 7 Dawutning ademliri Isra’illarni meghlup qildi. U küni chong qirghinchiliq bolup 20 ming kishi öltürüldi. 8 Jeng pütün etrapqa yëyildi. Shu küni ormandiki xeterlerde ölgenlerning sani jengde ölgenlerning sanidin köp boldi.

9 Absalom Dawutning ademlirige duch këlip qaldi. U chaghda Absalom qëchirgha minip qëchip këtiwatatti. Qëchir shaxliri nahayiti qoyuq ösken chong bir piste derixining astidin ötkende, Absalomning bëshi derex shaxlirining arisigha kirip qaldi. Qëchir chapqan pëti këtiwerdi, Absalom bolsa derexke ësilip qaldi. 10 Dawutning ademliridin biri uni körüp qëlip, bërip Yo’abqa:

– Men Absalomning bir piste derixining shaxlirigha ësilip qalghanliqini kördüm, – dëdi.

11 Yo’ab xewer ëlip kelgen ademge:

– Uni körgen bolsang, nëmishqa shu yerdila öltürüwetmiding? Sanga on kümüsh tengge bilen bir kemer in’am qilghan bolattim, – dëdi.

12 Hëliqi adem Yo’abqa mundaq dëdi:

– Manga hetta ming kümüsh tengge bersilimu, padishahning oghligha qarshi qolumni kötürmeymen. Chünki biz hemmimiz padishahning silige we Abishay bilen Ittaygha: «Mëning hörmitim üchün Absalom dëgen yigitke yaxshi mu’amile qilinglar» dep buyrughanliqini anglighanmiz. 13 Eger padishahqa xiyanet qilip, oghlini öltürsem, padishah choqum kimning uni öltürgenlikini tapidu. U chaghda silimu özlirini mendin chetke alidila.

14 Yo’ab jawaben:

– Sen bilen bu yerde waqtimni ötküzmey, – dëdi-de, qoligha üch dane neyze ëlip, u yerge bardi. Absalom tëxi tirik halda piste derixige ësilip turghan waqtida, Yo’ab këlip, uning yürikige neyzilerni tiqiwetti.

15 Andin Yo’abning on neper qoral-yaragh kötürgüchisi Absalomni qorshiwëlip, uni urup öltürüwetti.

16 Yo’ab jengni toxtitish üchün burgha chaldurdi, ademliri Isra’illarni qoghlashtin toxtap, arqilirigha qaytishti. 17 Ular Absalomning jesitini derextin chüshürüp, ormandiki chong bir orekke tashliwetti we üstige ëgiz qilip tash döwilep qoydi. Absalomgha egeshken Isra’illarning hemmisi öz öylirige qëchip këtishti.

18 Absalom hayat waqtida: «Namimni dawamlashturidighan oghlum yoq» dep, «padishah jilghisi» dëgen yerde özige atap bir tash abide ornitip, uninggha öz namini bergenidi. Bu tash abide taki hazirghiche «Absalom abidisi» dep atilip kelmekte.

19 Zadoqning oghli Axima’az Yo’abqa:

– Ijazet bersingiz, men tëz bërip padishahqa: «Perwerdigar silini düshmenlirining qolidin qutquzdi» dep, xush xewer yetküzey, – dëdi.

20 – Yaq, – dëdi Yo’ab, – padishahning oghli öldi, bügün sen xewer ëlip barmaysen. Bashqa küni xewer yetküzseng bolidu, lëkin bügün emes.

21 Shuningdin këyin Yo’ab Kushlardin birige:

– Sen bërip körgenliringni padishahqa ëytqin, – dëdi.

U adem Yo’abqa tezim qildi-de, yügürüp ketti.

22 Lëkin Zadoqning oghli Axima’az Yo’abqa yene:

– Meyli nëme bolsa bolsun, mëningmu Kushlardin bolghan awu adem bilen bille bërishimgha ruxset qilsingiz, – dëgenidi.

Yo’ab:

– Sen nëmishqa barimen, dep turuwalisen? Oghlum, sen xewer yetküzüp mukapatqa ërishelmeysen, – dëdi.

23 Axima’az yene:

– Meyli nëme bolsa bolsun, yügürüpla baray! – dep turuwaldi.

– Boptu barghin! – dëdi Yo’ab.

Shuning bilen Axima’az I’ordan tüzlenglikini boylap yügürüp, hëliqi Kushlardin bolghan ademdin ötüp ketti.

24 Dawut bu chaghda sheherning ichkiriki we tashqiriqi derwazilirining otturisida olturatti. Közetchi sëpilning üstige chiqti. U derwazining ögziside turup, etrapqa qarap bir ademning yalghuz yügürüp këliwatqanliqini kördi we 25 padishahqa bu heqte towlap xewer yetküzdi. Padishah:

– U yalghuz bolsa, choqum yaxshi xewer yetküzgili këliwatqan adem, – dëdi.

U adem yëqinlap kelgende, 26 közetchi yene bir ademning yügürüp këliwatqanliqini körüp, derwaziwenge qarap:

– Qarangla, yene bir adem yalghuz yügürüp këliwatidu! – dep towlidi.

– Umu choqum yaxshi xewer yetküzgili këliwatqan adem, – dëdi padishah.

27 – Mëningche aldida yügürüp këliwatqan ademning yügürüshi Zadoqning oghli Axima’azning yügürüshige oxshaydiken, – dëdi közetchi.

– U yaxshi adem, choqum yaxshi xewer ëlip këliwatidu, – dëdi padishah.

28 Axima’az padishahqa yuqiri awazda:

– Tinch-aman bolghayla, – dep towlidi. U yerge bash qoyup padishahqa tezim qilghandin këyin, mundaq dëdi:

– Padishah aliylirigha qarshi isyan kötürgenler üstidin ghelibe qilishlirigha muyesser qilghan Perwerdigar Xudalirigha hemdusanalar bolghay.

29 – Yash yigit Absalom aman-ësenmu? – dep soridi padishah.

– Yo’ab Kushlardin bolghan xizmetkarlirini we pëqirni yolgha salghan chaghda, qalaymiqanchiliq bolup këtip nëme ish bolghanliqini bilelmidim, – dep jawab berdi Axima’az.

30 – Boptu emise, bir chette kütüp tur, – dëdi padishah uninggha.

Axima’az bir chetke bërip turdi.

31 Shu ariliqta hëliqi Kushlardin bolghan adem yëtip keldi.

– Padishah aliylirigha yaxshi xewer ëlip keldim. Bügün Perwerdigar özlirini silige qarshi isyan kötürgenler qolidin qutquzdi! – dëdi u.

32 Padishah uningdin:

– Yash yigit Absalom tinch-amanmu? – dep soridi,

– Padishah aliylirining düshmenlirining, yeni özlirige qarshi chiqqanlarning teqdiri ashu yash yigitning teqdiridek bolghay, – dep jawab berdi Kushlardin bolghan hëliqi adem.

33 Padishah hesret ichide derwaza üstidiki balixanigha chiqip, qayghurup yighlap ketti. U balixanigha chiqqach:

– Oghlum Absalom! Sëning ornungda men ölsem bolmasmidi oghlum, ah jënim oghlum Absalom, oghlum Absalom! – dep peryad qildi.* Esli qolyazmilarda ushbu ayet 19-babning 1-ayitige toghra këlidu.

1 Yo’abqa «padishah Dawut Absalom üchün köz yëshi töküp, haza tutuwatidu» dëgen xewer yëtip keldi.

2 Dawutning ademliri padishahning öz oghli üchün haza tutuwatqanliqini anglighanda, ularning shu kündiki jeng ghelibisi qayghugha aylandi. 3 U küni ular xuddi jenggahtin shermendilerche qëchip kelgen leshkerlerdek, sheherge jimjit kirip këlishti.

4 Padishah yüzini ëtiwëlip:

– Ah, oghlum Absalom! Oghlum, ah jënim oghlum! – dep ünlük yighlawatatti.

5 Yo’ab öyge kirip padishah bilen körüshüp mundaq dëdi:

– Bügün özlirining, shundaqla oghul-qizlirining, xotunlirining we toqallirining hayatini qutquzghan barliq ademlirini xijaletchilikke qoydila. 6 Sili özlirige öch ademlerge amraq, amraq ademlerge öch ikenla. Bügün serkerde we leshkerlirining özlirining aldilirida hëch nersige erzimeydighanliqini ashkarilidila. Men shuni bildimki, eger bügün Absalom hayat qëlip, qalghanlirimizning hemmisi ölüp ketken bolsaq, sili xushal bolidikenla. 7 Emdi tashqirigha chiqip, ademlirining könglini alghayla. Men Perwerdigarning aldida qesem qilimenki, eger chiqmisila, bügün këche yanlirida birmu adem qalmaydu. Bu ish yashliqliridin tartip taki hazirghiche, hayatlirida bashlirigha kelgen eng chong bala-qaza bolidu.

8 Shuning bilen padishah ornidin qopup, derwaza aldigha bërip olturdi. Pütün xelq padishahning sheher derwazisi aldida olturghanliqini anglap, uning aldigha yëtip këlishti. Absalomgha egeshken Isra’illar bolsa öylirige qëchip ketti.

9 Isra’iliyening herqaysi qebililiridin bolghan kishiler öz’ara talash-tartish qiliship: «Padishah bizni düshmenlirimizdin xalas qilghan, Filistiyeliklerning qolidin qutquzghan. U Absalomdin qëchip, yurttin këtip qalghan. 10 Biz özimizge bash qilip teyinligen Absalom jenggahta ölüptu. Emdi nëmishqa Dawutning qaytip këlip bizge padishah bolushini telep qilmaymiz?» dëyishti.

11 Isra’illarning sözliri Dawut padishahning quliqigha yetti. U rohaniy Zadoq bilen Əbiyatarni Yehuda qebilisining aqsaqalliridin: «Siler nëmishqa padishahni ordisigha qayturup këlishte keynide qëliwatisiler? 12 Siler mëning jigirim, qan qërindashlirim turuqluq nëmishqa mëni qayturup këlishte susluq qilisiler?» dep sorap këlishke ewetti.

13 Dawut ulargha yene: «Sen mëning jigirim, qan qërindishim. Sëni hazirdin bashlap Yo’abning ornigha qoshunning bash serkerdisi qilmisam, Xuda mëni ëghir jazalisun!» dëgen sözlerni Amasagha yetküzüshni tapilidi.

14 Shundaq qilip, Dawut Yehuda qebilisidikilerning hemmisini özige mayil qildi. Yehuda qebilisidikiler padishahqa: «Hemme ademlirini egeshtürüp, qaytip kelsile» dep xewer bërishti. 15 Padishah qaytip, I’ordan deryasi boyigha yëtip keldi. U «padishahni qarshi ëlip, I’ordan deryasidin ötküzeyli» dep, Gilgalgha kelgen Yehuda qebilisidikiler bilen körüshti.

16 Binyamin qebilisidin bolghan Gëraning oghli Baxurimliq Shim’i Yehuda qebilisidikiler bilen bille padishah Dawutni kütüwëlish üchün, I’ordan deryasi boyigha bërishqa aldiridi. 17 Uning yënida Binyamin qebilisidin ming kishi bar bolup, ularning ichide Sa’ul a’ilisining xizmetkari Ziba, uning on besh oghli we yigirme xizmetkari bar idi. Ular padishah bilen körüshüsh üchün I’ordan deryasi boyigha tëzdin yëtip bërishti.

18 Ular: «Padishah jemetini deryadin ötküzeyli, uning hemme teleplirini orundayli» dep, derya këchikining u qirghiqigha ötüshti. Bu chaghda padishah deryadin ötey dep turatti, Gëraning oghli Shim’i padishahning aldida tezim qilip:

19 – I padishah aliyliri, Yërusalëmdin chiqqan küni pëqirliri ötküzgen gunahni manga hësab qilmighayla, uni esliride saqlimay, köngülliridin chiqiriwetkeyla. 20 Pëqir gunah qilghanliqimni bildim, shunga Isra’iliye qebililiri ichide birinchi bolup padishah aliylirini kütüwëlishqa keldim, – dëdi.

21 Bu chaghda mezlum Ziruyaning oghli Abishay:

– Perwerdigar tallighan padishahni qarghighanliqi üchün Shim’i öltürülsun, – dëdi.

22 Lëkin Dawut:

– I Ziruyaning oghulliri, kim silerning pikringlarni soraptu?! Bügün xuddi düshminimdek ish qiliwatisiler, men hazir Isra’iliyening padishahidurmen. Bügün Isra’iliyede hëchkim öltürülmeydu, – dëdi 23 we Shim’ige qarap qesem ichip:

– Sen hergiz öltürülmeysen, – dëdi.

24 Sa’ulning newrisi Mifiboshetmu padishahni kütüwëlishqa kelgenidi. U padishah qachqan kündin taki padishah aman-ësen qaytip kelgen küngiche, ya putlirini, ya kiyimlirini yuymighan, ya saqal-burutlirinimu aldurmighanidi.

25 U Yërusalëmdin padishahni kütüwëlishqa kelgende padishah uningdin:

– I Mifiboshet, sen nëmishqa men bilen bille ketmiding? – dep soridi.

26-27 – I padishah aliyliri, qulliri tokur bolghanliqim üchün xizmetkarim Zibagha: «Ëshekni igerle, men ëshekke minip padishah bilen bille këtimen» dëgenidim. Lëkin u mëni aldapla qalmastin, belki padishah aliyliri aldida mëni qarilaptu. Emma padishah aliyliri Xudaning perishtisige oxshayla. Shunga özlirige qandaq qilish muwapiq bolsa, shundaq qilghayla. 28 Bowamning pütün jemetidikiler padishah aliylirining aldida ölümge mehkum kishilerdur, emma özliri manga dastixanliridin ta’am yëyish imtiyazini berdile. Mëning özliridin buningdin artuq bir nerse sorashqa yene nëme heqqim bolsun? – dep jawab berdi Mifiboshet.

29 – Öz ishliring toghruluq ëytqining yëter, – dëdi padishah, – Sa’ulning zëminini Ziba ikkinglar teng bölüwëlinglar, dep buyruymen.

30 Mifiboshet bolsa padishahqa:

– Padishah aliyliri, ordigha aman-ësen qaytip keldile, shuning özi manga kupaye. Hemme zëminni Ziba alsun, – dëdi.

31 Gil’adliq Barzillaymu padishahni I’ordan deryasidin ötküzüp qoyush üchün Rogilimdin kelgenidi. 32 Barzillay seksen yashqa kirgen, nahayiti yashinip qalghan adem idi. U bay adem bolup, padishah Maxanayimda turghan chëghida, padishahni ozuq-tülük bilen teminlep turghanidi.

33 – Deryadin men bilen bille ötüp, Yërusalëmgha bëring, – dëdi padishah Barzillaygha, – men halingizdin xewer alimen.

34 Lëkin Barzillay padishahqa:

– Sili bilen Yërusalëmgha barghudek, yene qanchilik ömrüm qaldi deyla? 35 Men seksen yashqa kirdim, men üchün hazir japa bilen rahetning perqi yoq. Yep-ichkenning temini sëzelmeymen, er-ayal naxshichilarning awazini angliyalmaymen. Shundaq iken men nëmidep yene padishah aliylirigha yük bolay? 36 Men peqet silini I’ordan deryasidin ötküzüp, özlirige bir az hemrah bolay dëdim, xalas. Men unchilik mukapatlinishqa erzimeymen. 37 Öz shehirimde ölüp, ata-anamning yënida yëtishim üchün, qaytip këtishimge ruxset bergeyla. Mana, bu yerde oghlum Kimham turuptu, u silining xizmetliride bolsun. Uni özliri bilen bille ëlip mangghayla. Uninggha qandaq mu’amile qilishni muwapiq dep körsile, shundaq mu’amile qilghayla! – dëdi.

38 – Kimham men bilen bille deryadin ötsun. Uninggha qandaq mu’amile qilishni xalisingiz, shundaq mu’amile qilay. Mendin özingiz üchün nëmini telep qilsingiz, shuni beja keltürey, – dëdi padishah.

39 Shuningdin këyin, padishah we uning ademlirining hemmisi I’ordan deryasidin ötti. Padishah Barzillayni söyüp uninggha bext tilidi. Andin Barzillay öz yurtigha qaytip ketti.

40 Padishah deryadin ötüp, Gilgalgha qarap ketti. Kimhammu padishah bilen bille idi. Pütün Yehuda qebilisidikiler we Isra’illarning yërimi padishahning sepiride uninggha hemrah boldi. 41 Pütün Isra’illar padishahning yënigha këlip, naraziliq bildürüp:

– Nëme üchün buraderlirimiz bolghan Yehuda qebilisidikiler silini ëlip qëchip, ademliri shundaqla xotun we bala-chaqiliri bilen I’ordan deryasidin ötküzidu? – dëyishti.

42 Pütün Yehuda qebilisidikiler Isra’illargha:

– Dawut padishah bizning qan qërindishimiz bolghachqa shundaq qilduq. Siler nëmidep bu ishqa xapa bolisiler? Biz padishahning hësabigha bir nerse yeptuqmu? Yaki padishah bizge birer in’am bëriptimu? – dëdi.

43 – Isra’iliyening on qebilisi bar, – dep jawab berdi ular Yehuda qebilisidikilerge, – shunga silerge qarighanda Dawut padishahta bizning on hesse heqqimiz bar. Shundaq iken, siler nëmishqa bizni mensitmeysiler? Yene këlip «padishahimizni qayturup këleyli» dep, biz birinchi bolup ëytqan emesmiduq?

Munazire jeryanida, Yehuda qebilisidikilerning sözliri Isra’illarningkige qarighanda qopal boldi.

1 Shu chaghda Binyamin qebilisidin bolghan Bikrining oghli Shiba dëgen bir osal adem shu yerde idi. U burgha chëlip:

2 Shuningdin këyin barliq Isra’il xelqi Dawutni tashlap, Bikrining oghli Shibagha egiship ketti. Yehuda qebilisidikiler bolsa özlirining padishahigha sadiq bolup, I’ordan deryasidin Yërusalëmgha qeder uninggha egiship keldi. 3 Dawut padishah Yërusalëmdiki ordisigha qaytip këlip, ordini saqlashqa qaldurghan on toqalni mexsus bir öyge orunlashturup, nezerbend astigha aldi. Dawut padishah ularning turmushigha qaridi, lëkin birersi bilen bille bolmidi. Ular taki ömrining axirighiche nezerbend astida tul xotunlardek yashidi.

4 Shuningdin këyin Dawut padishah öz qoshunining bash serkerdisi Amasagha:

– Üch kün ichide Yehuda qebilisidikilerni huzurumgha jem qil. Özüngmu bu yerde bol, – dëdi.

5 Amasa Yehuda qebilisidikilerni jem qilghili ketti. Lëkin u belgilengen waqit ichide qaytip kelmidi.

6 Shunga Dawut Abishaygha:

– Bikrining oghli Shiba bizge Absalomdinmu ëghir ziyan ëlip këlidu. Sen ademlirimni bashlap bërip, uning keynidin qoghla. Bolmisa u sëpilliri mustehkem bir sheherni tëpip kiriwëlip, yoshurunuwalidu, – dëdi.

7 Shuning bilen Yo’abning ademliri, Kirëtler bilen Pilëtlerdin terkib tapqan yasawullar we bahadirlar Abishay we Yo’abqa egiship, Yërusalëmdin yolgha chiqip, Bikrining oghli Shibani qoghlap mangdi. 8 Ular Gib’ondiki qoram tashning yënigha kelgende, Amasa ularning aldigha chiqti. Yo’ab jeng kiyimlirini kiygen bolup, bëlige ghilapliq xenjer ësilghan kemer baghlighanidi.

U aldigha qarap mangghanda xenjer siyrilip chüshüp qaldi.

9 – Yaxshimusen qërindishim, – dëdi Yo’ab Amasagha we uning yüzini söyüsh üchün ong qoli bilen uning saqilini tutti. 10 Amasa Yo’abning sol qolidiki xenjerni bayqimidi. Shu chaghda Yo’ab xenjirini uning qorsiqigha tiqiwetti. Uning üchey-qërinliri yerge shalaqlap chüshti. Amasagha ikkinchi xenjer urushning orni qalmidi. Uning jëni derhal chiqti. Shuningdin këyin Yo’ab we akisi Abishaylar Bikrining oghli Shibani dawamliq qoghlashqa mangdi.

11 Yo’abning ademliridin bir yash yigit Amasaning jesiti yënida turup:

– Kim Yo’ab bilen Dawut terepte tursa, Yo’abning arqisidin mangsun! – dëdi.

12 Amasaning jesiti öz qënigha milinip, chong yolning otturisida yatatti. Hëliqi yash yigit ötüp këtiwatqan herbir ademning jesetni körgende uninggha qarap turup qalghanliqini körüp, jesetni yoldin sörep ëtizgha apirip, üstini bir chapan bilen yëpip qoydi. 13 Jeset chong yoldin yötkiwëtilgendin këyin, hemmeylen Yo’abqa egiship, Bikrining oghli Shibaning keynidin qoghlap ketti.

14 Shu esnada, Shiba barliq Isra’iliye qebililirining zëminlirini bësip ötüp, Beyt-ma’akadiki Abël shehirige yëtip keldi. Bikri qebilisidikilerning hemmisi yighilip, Shibagha egiship sheherge bille kirgenidi. 15 Yo’ab we uning ademliri Shibaning Beyt-ma’akadiki Abël shehiride ikenlikini anglap, u yerge bërip, sheherni qamal qiliwaldi. Ular sheher sëpilige yölep topa döwilidi we sëpilni urup buzushqa bashlidi.

16 Shu peytte bir dana ayal sheher ichidin:

– Anglanglar, anglanglar! Yo’abqa denglar, bu yaqqa kelsun, uninggha deydighan gëpim bar! – dep towlidi.

17 Yo’ab hëliqi ayalgha yëqinraq keldi.

– Sili Yo’ab bolamla? – dep soridi ayal.

– He, men shu, – dëdi Yo’ab.

– Dëdeklirining gëpige qulaq salghayla! – dëdi ayal.

– He, anglawatimen! – dëdi Yo’ab.

18 Ayal gëpini dawam qilip:

– Qedimkiler: «Meslihetni Abëlda al, barliq dewalar unda hel bolar» deptiken. 19 Biz Isra’iliyening tinchliqperwer, sadiq kishiliridinmiz. Sili Isra’iliyening bu ana shehirini weyran qilmaqchi boldila. Sili nëmidep Perwerdigargha tewe bolghanni yoq qilmaqchi boluwatila? – dëdi.

20 – Xuda saqlisun! – dëdi Yo’ab, – men bu sheherni hergiz weyran qilmaqchi yaki yoq qilmaqchi emesmen. 21 Hergiz undaq emes, Efrayim taghliq rayonidin bolghan Bikrining oghli Shiba dëgen bir adem Dawut padishahqa qarshi isyan kötürgenidi. Peqet shu bir kishini tapshurup bersenglarla boldi, men bu sheherdin këtimen.

– Bolidu emise, u ademning kallisini sëpildin silige tashlap bërimiz, – dëdi ayal.

22 Shuning bilen ayal pütün sheher ehlige özining dana sözlirini yetküzdi. Ular Bikrining oghli Shibaning kallisini kësiwëlip, Yo’abqa tashlap berdi. Yo’ab burghisini chëlishi bilen ademliri sheherdin chiqip, öz öylirige qaytishti. Yo’ab Yërusalëmgha, yeni Dawut padishahning yënigha ketti.

23 Yo’ab pütkül Isra’iliye qoshunining bash serkerdisi, Yihoyadaning oghli binaya Kirëtler bilen Pilëtlerdin terkib tapqan yasawullarning qomandani, 24 Adoram hasharchilarni bashqurghuchi, Axiludning oghli Yihoshafat tezkirichi, 25 Shiwa bash pütükchi, Zadoq bilen Abiyatar rohaniy idi. 26 Ya’irliq Ira bolsa Dawutning xususiy rohaniysi idi.

1 Dawut texttiki waqtida uda üch yil acharchiliq boldi; Dawut Perwerdigarning huzurigha bërip, iltija qildi. Perwerdigar uninggha:

– Sa’ul Gib’onluqlarni qirghin qilghan. Bu acharchiliqqa Sa’ul we uning jemetidikilerning ashu qanxorluqi sewebliktur, – dëdi.

2 Gib’onluqlar Amorlarning qalduqliri bolup, Isra’illardin emes idi. Isra’illar ilgiri ularni öltürmeslikke qesem qilghan bolsimu, lëkin Sa’ul Isra’iliye we Yehudiye xelqi üchün qiziqqanliq bilen Gib’onluqlarni yoqatmaqchi bolghan. Dawut padishah Gib’onluqlarni chaqirtip këlip ulardin:

3 – Men silerge nëme qilip bërey? Perwerdigarning xelqige bext tilishinglar üchün bu gunahni qandaq yuyay? – dep soridi.

4 – Biz Sa’ul we uning jemetidikilerdin ne altun, ne kümüsh telep qilmaymiz, bizning Isra’illardin birersini öltürülüsh hoquqimizmu yoq, – dep jawab berdi Gib’onluqlar.

– Undaqta, siler nëmini telep qilsanglar, men shuni silerge beja keltürüp bërey, – dëdi Dawut padishah.

5 Ular Dawutqa:

– Sa’ul bizni Isra’iliye teweside yashimisun dep, qirip yoqitishni meqset qilghanidi. 6 Shunga uning ewladidin yette er kishi bizge tapshurup bërilsun. Biz ularni Perwerdigar guwah bolsun dep, Gib’ahta, yeni Perwerdigar tallighan padishah Sa’ulning shehiride qetl qilimiz, – dëdi.

– Bolidu, men ularni qolunglargha tapshurup bërey, – dëdi Dawut padishah.

7 Sa’ulning newrisi, yeni Yonatanning oghli Mifiboshetke Dawut padishahning ichi aghridi, chünki u, Perwerdigar guwah bolsun dep, Sa’ulning oghli Yonatan bilen qesem ichkenidi. 8 Sa’ulning Armoni we Mifiboshet dëgen oghulliri bolup, ular Ayyahning qizi Rizpahtin tughulghanidi. Sa’ulning qizi Mërab Mixolaliq Barzillayning oghli Adra’ildin besh oghul körgenidi. 9 Dawut bu oghullarning hemmisini Gib’onluqlarning qoligha tapshurup berdi. Gib’onluqlar bu yette oghulni taghda, Perwerdigarning aldida qetl qildi, ularning hemmisi birge jan berdi.

Bu weqe yüz bergende, arpa ormisi emdi bashlanghanidi. 10 Ayyahning qizi Rizpah jesetlerning yënigha bërip, bir qoram tashning üstige böz rext yaydi. U orma bashlanghandin tartip taki orma tügep, jesetlerning üstige asmandin yamghur yaghqangha qeder jesetlerni kündüzi qagha-quzghunlardin, këchisi yawayi haywanlardin qoghdidi.

11 Ayyahning qizi, yeni Sa’ulning toqili Rizpahning qilghan bu ishliri toghrisidiki xewer Dawutqa yëtip kelgende, 12 Dawut Gil’adtiki Yabëshlarning rehberlirining yënigha bërip, Sa’ul we uning oghli Yonatanning ustixanlirini aldi. (Filistiyelikler Gilbowa tëghida Sa’ulni öltürgen küni, uning we oghlining jesitini Beytshan meydanigha ësip qoyghanidi. Gil’adtiki Yabëshlar u ikkisining jesitini u yerdin oghrilap ketkenidi.) 13 Dawut Sa’ul bilen Yonatanning ustixanlirini u yerdin ekeldi, u yene qetl qilinghan yette kishining ustixanlirinimu ekeldürdi. 14 Andin Dawut we uning ademliri bu ustixanlarni Binyamin yurtidiki Zëlada Sa’ulning atisi Kishning qebristanliqigha qoydi. Shundaq qilip, padishahning buyruqlirining hemmisini ijra qilindi. Bu ishlardin këyin, Xuda xelqining öz zëminliri üchün qilghan du’alirigha jawab berdi.

15 Filistiyelikler bilen Isra’illar otturisida yene urush boldi. Dawut öz ademliri bilen birlikte Filistiyeliklerge qarshi urushqa atlandi. Emma urush jeryanida Dawut halsirap ketti. 16 Rafah xelqidin bolghan Yishbi-binob isimlik bir palwan Dawutni öltürmekchi boldi. Uning neyzisining uchining ëghirliqi üch yërim kilo këletti, u yene bëlige yëngi qilich ësiwalghanidi. 17 Emma mezlum Ziruyaning oghli Abishay Dawutqa yardem berdi. Abishay hëliqi Filistiyelik palwan bilen ëliship, uni öltürdi. Bu chaghda Dawutning ademliri uninggha:

– Isra’iliyening chirighini öchürüp qoymasliqimiz üchün, buningdin ëtibaren sili jengge qatnashsiliri bolmaydu, – dëyishti.

18 Shuningdin këyin, Gob dëgen yerde Filistiyelikler bilen yene bir qëtim urush boldi. Bu qëtimqi urushta Xushahliq Sibbikay Rafah xelqidin bolghan Saf isimlik bir palwanni öltürdi. 19 Gobta yüz bergen Filistiyelikler bilen bolghan yene bir urushta Beytlehemlik Ya’irning oghli Elxanan Gatliq Golyatning qërindishini öltürdi. Bu ademning neyzisining destisi destigahning oqidek tom idi. 20 Këyin Gatta yene bir meydan urush boldi. Bu urushqa nahayiti bestlik bir adem qatnashqan bolup, uning qol we putida altidin, jem’iy yigirme töt barmaq bar idi. Umu Rafah xelqidin idi. 21 Bu adem Isra’illarni haqaretligenliki üchün, Dawutning akisi Shammahning oghli Yonatan uni öltürüwetti. 22 Bu töt Filistiyelik palwan Gat shehiridiki Rafah xelqidin bolup, ularning hemmisi Dawut we uning ademliri teripidin öltürüldi.

1 Perwerdigar Dawutni barliq düshmenliri we padishah Sa’ulning qolidin qutquzghan küni Dawut bu munajatni Perwerdigargha oqughan:

29 Perwerdigar, sen mëning hayatliq chirighimsen,

1 Yishayning oghli Dawutni Xuda yüksek qilghandur, Yaqup ëtiqad qilip kelgen Xuda uni tallap padishah qilghandur. U Isra’iliyening söyümlük munajatchisidur. Dawutning axirqi sözliri munulardin ibaret:

8 Dawutning leshkerliri ichidiki bahadirlarning isimliri töwendikilerdin ibaret:

birinchisi Taxkimonluq Yoshib-basshebet bolup, u «üch bahadir»ning bëshi idi. Bir qëtimliq jengde neyzisi bilen sekkiz yüz ademni öltüridu.

9 «Üch bahadir»ning ikkinchisi Axowa uruqidin bolghan Dodoning oghli El’azar idi. U urushushqa yighilghan Filistiyeliklerge qarshi turushta Dawut bilen birge bolghan bolup, këyin Isra’il leshkerliri chëkinip këtidu. 10 El’azar öz ornida ching turup, qollirining peyliri tartiship ketküche Filistiyeliklerni qiridu. Shu küni Perwerdigar uninggha zor ghelibe ata qilidu. Këyin Isra’il leshkerliri ölgen Filistiyeliklerni bulang-talang qilish üchün yene qaytip këlidu.

11 «Üch bahadir»ning üchinchisi Hararliq Agëning oghli Shammah idi. Bir qëtim Filistiyelikler Lexi dëgen jayda bir purchaq ëtizliqining yënigha yighilidu, Isra’il leshkerliri bu chaghda qëchip këtidu. 12 Shammah hëliqi ëtizliqning otturisida ching turup, Filistiyeliklerni qiriwëtidu we ëtizliqnimu qoghdap qalidu. Shuning bilen Perwerdigar Isra’illargha zor ghelibe ata qilidu.

13-14 Bir qëtim orma waqtida, Dawutning leshkerliri arisida «ottuz bahadir» dep atalghan bahadirlardin «üch bahadir» Dawut bilen körüshüsh üchün «Adullam» dëgen ghargha baridu. Dawut taghdiki shu gharda panahliniwatqanidi.

Bu chaghda Filistiyelik leshkerlerning bir qarawul etriti Rafa’im jilghisida bargah quridu, yene bir qisim Filistiyelikler bolsa Beytlehemni igiliwalidu.

15 Dawut teshnaliq bilen:

– Birersi manga Beytlehemning derwazisi yënidiki quduqtin su ekëlip bergen bolsa idi! – deydu.

16 Hëliqi «üch bahadir» Filistiyeliklerning bargahidin bösüp ötüp, Beytlehemning derwazisi yënidiki quduqtin su tartip ëlip, suni Dawutqa ekëlip bëridu. Lëkin Dawut suni ichishni xalimay, uni Perwerdigargha atap yerge töküwëtidu, hemde:

17 – I Perwerdigar, mëni bu suni ichishtin saqlighaysen. Bu su, hayatini ölümge tikip qoyup, su alghili barghan «üch bahadir»ning qënidek qimmetlik emesmu? – deydu we shu seweblik suni ichishtin bash tartidu. Mana bu «üch bahadir»ning körsetken jesurluqliridur.

18 Mezlum Ziruyaning oghli, Yo’abning akisi Abishay «ottuz bahadir»ning bëshi idi. U neyzisini kötürüp yürüp bir qëtimliq urushta üch yüz ademni öltüridu we «üch bahadir»dek shöhretke ërishidu. 19 U «ottuz bahadir»ning ichidiki eng dangliqi bolup, ularning bëshi idi. Biraq u «üch bahadir»ning ichide emes idi.

20 Yihoyadaning oghli Qabzi’ëlliq Binaya jesur jengchi bolup, nurghun chong ishlarni qilidu. U Mo’ablarning küchlük leshkiridin ikkini öltüridu. Qar yaghqan bir küni u origha chüshüp, bir shirni öltüridu. 21 U yene besti këlishken bir Misirliqni öltüridu. U Misirliqning qolida bir neyze bar idi. Binaya Misirliqning yënigha kaltek bilenla hujum qilip bërip, uning qolidiki neyzisini tartiwëlip, ashu neyze bilen uni öltüridu. 22 Bular Yihoyadaning oghli Binayaning qilghan ishliridur. Shunga umu «üch bahadir»dek shöhretke ërishidu. 23 Uning dangqi «ottuz bahadir»ningkidin üstün bolsimu, biraq «üch bahadir»ning ichide emes idi. Dawut Binayani yasawullar bashliqi qilidu.

24 Töwendikilermu «ottuz bahadir»lardin idi:

Ular hemmisi bolup ottuz yette kishi idi.

1 Isra’illargha Perwerdigarning yene ghezipi keldi-de, Dawut padishahni Isra’illargha qarshi qoyup, uninggha: «Sen bërip, Isra’iliye we Yehudiyening jeng qilishqa qadir ademlirini sanap chiq!» dëdi.

2 Shuning bilen Dawut öz qoshunining bash serkerdisi Yo’abqa buyruq qilip:

– Siler Isra’iliyening herqaysi qebililirini Dandin taki Be’ershebaghiche arilap, jeng qilishqa qadir ademlerni sanap chiqinglar, men ularning sanini bilishim kërek, – dëdi.

3 Wahalenki, Yo’ab padishahtin:

– Perwerdigar Xudaliri leshkerlerning hazirqi sanini yüz hesse ashurghay. Padishah aliylirigha ularni öz közliri bilen körüsh nësip bolghay. Padishah aliyliri, nëme sewebtin bundaq qilishni istep qaldila? – dep soridi.

4 Lëkin padishahning sözi Yo’ab we serkerdilerning sözidin üstün keldi. Shundaq qilip ular padishahning huzuridin chiqip, Isra’illarning leshkerlirini sanashqa yürüp ketti.

5 Ular I’ordan deryasidin ötüp, derya wadisidiki Aro’ër shehiride we wadining otturisidiki bashqa bir sheherde leshkerlerni sanashqa kirishti. Këyin ular Gad zëminini bësip ötüp, u yerdin Yazër shehirigiche bardi. 6 Këyin ular yene Gil’adqa we Xitlarning zëminidiki Kadësh shehirige bardi. Ular u yerdin Dan-ya’angha bërip, Sidonni aylinip ötüp, 7 Tir qel’esige, këyin yene Xiwlar we Ken’anliqlarning hemme sheherlirige bardi. Axirida ular Yehudiyening eng jenubidiki Be’ershebagha yëtip bardi. 8 Ular pütün zëminni aylinip chiqip, toqquz ay yigirme kün bolghanda Yërusalëmgha qaytip keldi. 9 Yo’ab leshkerlerni tizimlash ehwalidin padishahqa melumat bërip, mundaq dëdi: Isra’iliyede jeng qilishqa qadir sekkiz yüz ming adem, Yehudiyede besh yüz ming adem bar iken.

10 Dawut leshkerlerning sanini ëlip bolghandin këyin, wijdani qattiq azablandi. U Perwerdigargha:

– Leshkerlerning sanini ëlip ëghir gunah ötküzüptimen. Ah Perwerdigar! Qulungning gunahidin kechkeysen, men tolimu exmiqane ish qiliptimen! – dëdi.

11-12 Etisi Dawut ornidin turghanda, Dawutning xizmitide boluwatqan ghayibni bilgüchi Gadqa Perwerdigardin wehiy këlip, mundaq dëdi: «Sen bërip Dawutqa ëytqin, menki Perwerdigar, sëning aldinggha üch türlük jazani qoyimen, ularning ichidin birni talliwal, tallighan shu jazayingni men sanga chüshürimen.»

13 Shuning bilen Gad, Dawutning huzurigha bërip, mundaq dëdi:

– Zëminlirida yette yil acharchiliq bolsunmu? Yaki düshmenlirining aldida üch ay qëchip yüremla? Yaki bolmisa zëminlirida üch kün waba tarqalsunmu? Bularni yaxshiraq oylap körsile, mëni ewetküchige qaysi jawabni bërishim kërek.

14 Dawut Gadqa mundaq dëdi:

– Men ëghir ehwalda qaldim. Nëmila bolmisun insanlarning qoligha emes, belki Perwerdigarning qoligha chüsheyli. Chünki u mëhir-shepqetliktur.

15 Shundaq qilip, Perwerdigar Isra’iliyege shu küni seherdin bashlap belgilengen waqitqiche waba tarqatti. Dandin Be’ershebaghiche bolghan zëminda 70 ming adem öldi. 16 Perwerdigarning perishtisi Yërusalëmni weyran qilishqa qol kötürgende, Perwerdigar ularni jazalash niyitidin yandi we weyran qilghuchi perishtige:

– Yëter emdi, qolungni tart! – dëdi.

U chaghda Perwerdigarning perishtisi Yibuslardin bolghan Arawnaning xaminida turatti.

17 Dawut xelqni qirghan perishtini körüp, Perwerdigargha:

– Gunah qilghan men, rezillik qilghan men, qoydek bigunah bu xelq nëme gunah qildi? Mëni we ata jemetimni jazalighaysen! – dëdi.

18 Ghayibni bilgüchi Gad shu küni Dawut padishahning yënigha këlip uninggha:

– Siz Yibuslardin bolghan Arawnaning xaminigha bërip, u yerde Perwerdigargha atap bir qurbanliq supisi sëling, – dëdi.

19 Dawut Perwerdigarning Gad arqiliq qilghan emri boyiche del shu yerge bardi. 20 Arawna Dawut padishah we uning ademlirining özi terepke këliwatqanliqini körüp, uning aldigha chiqip, yerge bash qoyup, padishahqa tezim qildi we:

21 – I padishah aliyliri, qandaqlarche pëqirliriningkige qedem teshrip qilip qaldilikin? – dep soridi,

Dawut padishah:

– Xelq ichige tarqalghan wabani yoqitish üchün sëning mushu xaminingni sëtiwëlip, Perwerdigargha atap bu yerge bir qurbanliq supisi salay deymen, – dep jawab berdi.

22 – Padishah aliyliri, ëliwersile! Nëmini xalisiliri shuni qurbanliq qilghayla. Mana, bu yerde köydürme qurbanliq üchün öküzlirimni, otun üchün xaman tëpidighan yaghach taxtamni we öküzlerning boyunturuqliri turuptu. 23 Padishah aliyliri, bularning hemmisini pëqir, özlirige in’am qilay, Perwerdigar özliridin razi bolsun, – dëdi Arawna.

24 – Yaq! Men bularni öz bahasida sëtiwalimen, bikargha kelgen nersilerni Perwerdigar Xudayimgha köydürme qurbanliq qilmaymen, – dëdi padishah Arawnagha.

Shuning bilen Dawut xaman we öküzlerni 50 kümüsh tenggige sëtiwaldi. 25 Dawut shu yerde Perwerdigargha atap bir qurbanliq supisi sëlip, köydürme we amanliq qurbanliqlirini sundi. Perwerdigar Isra’iliye zëmini üchün qilinghan du’alarni qobul qildi, shundaq qilip waba Isra’illar arisidin yoqaldi.