Korintliqlargha yëzilghan birinchi xet




1

1-2 Xudaning iradisi bilen Eysa Mesihning elchisi bolushqa chaqirilghan menki Pawlustin we men arqiliq qërindishimiz Sostënistin Korint shehiridiki Xudagha mensup bolghan ëtiqadchilar jama’etchilikige salam. Eysa Mesihke ibadet qiliwatqan herqaysi jaydiki kishilerge oxshash, silermu bizning we ularning rebbi bolghan Eysa Mesih arqiliq Xuda teripidin pak qilinip, Xudaning muqeddes xelqi bolushqa chaqirildinglar. Xuda’atimiz we rebbimiz Eysa Mesih silerge mëhir-shepqet we amanliq ata qilghay!
Xudaning körsetken iltipati
Siler Eysa Mesihke mensup bolghanliqinglar üchün, Xuda silerge mëhir-shepqet ata qildi. Shu sewebtin, men siler üchün da’im Xudagha shükür ëytimen. Chünki, siler Eysa Mesihke mensup bolghanliqinglar üchün, Xuda silerge köp iltipat körsitip, silerni özi heqqide mol bilimge we bu bilimni bashqilargha yetküzidighan söz qabiliyitige ige qildi. Bu, men silerge yetküzgen Eysa Mesih toghrisidiki xush xewerning heqiqiy ikenlikini ispatlaydu. Siler Rebbimiz Eysa Mesihning qayta këlishini intizarliq bilen kütüwatqan mushu künlerde, Muqeddes Roh ata qilghan hëchqandaq hediyidin kem qalmidinglar. Silerning Eysa Mesih qayta kelgen künde eyibsiz bolushunglar üchün, Xuda ëtiqadinglarni ta axirghiche mustehkemleydu. Silerni oghli, yeni rebbimiz Eysa Mesih bilen zich baghlinishqa chaqirghan Xuda choqum shundaq qilidu, chünki u ishenchliktur.
Ëtiqadchilar jama’etchilikidiki bölünüsh
10 Qërindashlar, Rebbimiz Eysa Mesihning nami bilen hemminglarni ittipaqlishishqa, bölünmeslikke, bir niyet, bir meqsette birlishishke ündeymen. 11 Qërindashlirim, Klowining a’ilisidikilerdin anglishimche, ëtiqadchilar jama’etchilikinglarda talash-tartishlar bar iken. 12 Dëmekchi bolghinim, anglisam beziliringlar “men Pawlus terepdari”, beziliringlar “men Apollos terepdari”, beziliringlar bolsa “men Pëtrus terepdari”, yene beziliringlar “men Eysa Mesih terepdari” dep yürüpsiler. 13 Ejeba, Eysa Mesihni parchilash mumkinmu? Siler üchün krëstke mixlanghan adem menmidim? Siler mëning namim bilen chömüldürülgenmidinglar? 14 Men aranglardin Krispus bilen Gayustin bashqa hëchqaysinglarni chömüldürmigenlikim üchün, Xudagha shükür ëytimen. 15 Shuning üchün, hëchkim Pawlusning nami bilen chömüldürüldüm, dëyelmeydu. 16 Durus, yene Istipanasning a’ilisidikilernimu chömüldürdüm. Bulardin bashqilarni chömüldürgen-chömüldürmigenlikimni esliyelmeymen. 17 Eysa Mesih mëni kishilerni chömüldürüshke emes, belki xush xewerni yetküzüshke ewetti. Men bu wezipini orunlashta natiqliq qilip, insan teripidin dana sanalghan sözlerni ishletmidim. Eger men bundaq sözlerni ishletsem, Eysa Mesihning krësttiki qurbanliqi toghrisidiki xush xewerning küch-qudriti yoqilip ketken bolatti.
Qutquzulush insanning danaliqidin emes, Xudaning shepqitidin këlidu
18 Eysa Mesihning krësttiki qurbanliqi toghrisidiki bu xush xewer menggülük ölümge yüz tutqanlargha nisbeten bir exmiqaniliktur. Lëkin, qutquzulush yolida mëngiwatqan bizler üchün, u Xudaning bizni qutquzidighan küch-qudritidur. 19 Muqeddes yazmilarda mundaq yëzilghan:
 
“Özlirini danishmen sanaydighanlarning danaliqini yoqqa chiqirimen,
özlirini eqilliq chaghlaydighanlarning eqlini bikar qilimen.”
 
20 Undaqta, qëni u, insan teripidin dana sanalghanlar? Qëni u, özini eqilliq sanaydighan ölimalar? Qëni u, bu zamandiki peylasoplar? Xuda bu dunyadiki danaliqning emeliyette exmiqanilik ikenlikini körsitip bergen emesmu? 21 Chünki, Xuda özining danaliqi bilen shuni belgiligenki, insanlar öz eqil-parasitige tayinip, hergiz Xudani tonuyalmaydu. Xudaning iradisi bolsa “exmiqanilik” dep qaralghan bu xush xewer arqiliqla özige ëtiqad qilghanlarni qutquzushtur. 22 Yehudiylar bu xush xewerning rastliqining möjiziler arqiliq ispatlinishini telep qilidu. Grëklar bolsa bu dunyadiki danaliqni qoghlashqachqa, bu xush xewer ularni jelp qilalmaydu. 23 Shundaqtimu, biz yetküzüwatqan xush xewer yenila Eysa Mesihning krëstke mixlinip qurban bolushidin ibarettur. Yehudiylar uni haqaret dep qarisa, Grëklar uni exmiqanilik dep qaraydu. 24 Halbuki, meyli Yehudiy yaki Yehudiy emesler bolsun, Xuda teripidin chaqirilghanlarning hemmisi Eysa Mesihning krëstke mixlinip ölüshini Xudaning küch-qudriti we danaliqi, dep bilidu. 25 Chünki, Xudaning bu danaliqini insanlar nadanliq dep hësablighan bolsimu, bu “nadanliq” ularning danaliqidin üstün, Xudaning bu küch-qudritini insanlar ajiz dep hësablighan bolsimu, bu “ajizliq” ularning küch-qudritidin küchlüktur.
26 Qërindashlar, Xuda teripidin chaqirilghan waqittiki ehwalinglarni eslep körünglar. Köpchilikinglar bu dunyaning ölchimi boyiche qarighanda, aqillar, küchlükler yaki aqsöngeklerdin emes idinglar. 27 Lëkin, Xuda bu dunyaning ölchimi boyiche aqil sanalghanlarni xijaletchilikte qaldurush üchün, insanlarning ichidiki nadan hësablanghanlarni tallidi. Bu dunyaning ölchimi boyiche küchlük sanalghanlarni xijaletchilikte qaldurush üchün, Xuda insanlar ajiz dep qarighanlarni tallidi. 28 Xuda, bu dunyada muhim dep qaralghan ishlarning özining neziride hëch nerse emeslikini körsitish üchün, ehmiyetsiz, qedirsiz dep qaralghan we közge ilinmaydighan ishlarni tallidi. 29 Buningdiki meqset, Xudaning aldida hëchqandaq ademning “men tallinishqa erziymen” dep maxtinalmasliqidur. 30 Siler Xudaning iradisi boyiche Eysa Mesihke mensup boldunglar. Xuda uni bizning danaliqimizning menbesi qildi. Biz Eysa Mesih arqiliq Xuda aldida heqqaniy adem dep jakarlanduq. U bizni pak qilip, gunahning qulluqidin azad qildi. 31 Shuning üchün, muqeddes yazmilarda: “Maxtinidighanlar rebbimiz bilen maxtansun” dep yëzilghan.


2

Eysa Mesihning qurbanliqi heqqidiki telim
Qërindashlar, men yëninglargha bërip, Xudaning sözlirini silerge jakarlighinimda, natiqliq qilghinim yoq, insanlar dana dep hësablighan sözlernimu ishletkinim yoq. Chünki, aranglardiki waqtimda peqet Eysa Mesih we uning krëstke mixlanghanliqidin bashqa birnerse dëmeslikni qarar qilghanidim. Silerning yëninglargha barghinimda, ajizliqimdin bu wezipini qandaq orunlarmen dep qorqup, hetta titrep ketkenidim. Men silerge xush xewer yetküzüp, telim berginimde, insanlar dana dep hësablaydighan, silerni qayil qilalaydighan sözlerni ishletmidim. Lëkin, Muqeddes Roh özining küch-qudritini körsitip, men yetküzgen xush xewerning heqiqeten Xudadin kelgenliki heqqide silerge ishench berdi. Bundaq qilishtiki meqsitim, ëtiqadinglar insanlarning danaliqigha emes, belki Xudaning küch-qudritige asaslansun dëgendin ibaret idi.
Xudaning danaliqi
Elwette, Eysa Mesihke ëtiqad qilghuchilar* Yaki “ëtiqadta yëtilgenler”. bizning yetküzüwatqanlirimizda danaliqning barliqini tonup yëteleydu. Biraq, bu danaliq dunyaning danaliqi emes, shundaqla bu dunyaning zawalliqqa yüz tutqan hoquqdarlirining danaliqimu emes; eksiche, Xudaning insanlargha burun ashkarilimighan danaliqidur. Bu danaliqni Xuda dunyani yaritishtin ilgiri, bizning ershtiki shan-sherepke ërishishimiz üchün aldin’ala belgiligen. Bu danaliqni bu dunyaning hoquqdarliridin hëchqaysisi chüshinip yetmidi. Chüshinip yetken bolsidi, ulughluqning igisi bolghan rebbimizni krëstke mixlimighan bolatti. Halbuki, muqeddes yazmilarda yëzilghinidek:
 
“Xudani söygenlerge Xudaning teyyarlighanliri
del hëchqandaq köz körüp baqmighan,
hëchqandaq qulaq anglap baqmighan,
hëchqandaq adem oylap baqmighan nersilerdur.”
 
10 Lëkin, Xuda bu sirlarni bizge Muqeddes Roh arqiliq ashkarilidi. Chünki, Muqeddes Roh hemme ishni, hetta Xudaning chongqur oy-pikirlirinimu bilidu. 11 Bir ademning qelbidiki oylirini shu ademdin bashqa hëchkim bilelmiginidek, Xudaning qelbidiki oylirinimu Xudaning Rohidin bashqa hëchkim bilelmeydu. 12 Biz bolsaq bu dunyaning aqilliqini emes, belki Xudaning Muqeddes Rohini qobul qilduq. Shunga, biz Xudaning bizge sëxiyliq bilen ata qilghan mëhir-shepqitini chüshineleymiz.
13 Bu mëhir-shepqet toghrisida sözliginimizde, dunyadiki danalardin ögengen sözlerni emes, belki Muqeddes Roh arqiliq ögengen sözlerni ishlitimiz. Biz bundaq sözler bilen Xudadin kelgen heqiqetlerni chüshendürimiz. 14 Lëkin, qelbide Xudaning Rohi bolmighan kishiler Xudaning Rohi ata qilghan bu heqiqetlerni qobul qilalmaydu, shundaqla bu ishlar ulargha bimene tuyulidu. Bundaq kishiler bu ishlarni chüshinelmeydu. Chünki, bu ishlarni peqet Xudaning Rohining yardimi arqiliqla chüshengili bolidu. 15 Qelbide Xudaning Rohi bar bolghan kishi hemme ishqa baha bëreleydu. Lëkin, uninggha qelbide Xudaning Rohi bolmighan hëchqandaq kishi baha bërelmeydu. 16 Muqeddes yazmilarda mundaq yëzilghan:
 
“Perwerdigarning oy-pikirlirini kim bilelisun?
Uninggha kim yol körsitelisun?”
 
Lëkin, biz bolsaq Xudaning oy-pikirlirini chüshineleymiz. Chünki, bizning oy-pikrimiz Eysa Mesihningkige oxshashtur.

*6
Yaki “ëtiqadta yëtilgenler”.



3

Xuda yolidiki xizmetdashlar
Qërindashlar, men aranglarda bolghan chëghimda, silerge Muqeddes Rohning yëtekchilikide yashawatqanlargha telim bergendek telim bërelmidim. Eksiche, silerge gunahning ilkide yashawatqanlargha yaki ëtiqad jehette xuddi bowaqlargha oxshash ademlerge sözligendek sözleshke mejbur boldum. Men silerge bergen telim chonglarning ozuqi emes, belki u xuddi bowaqlar ichidighan sütke oxshaydu. Bundaq qilishimdiki seweb, siler yirik yëmeklikni yëyelmeyttinglar, hazirmu yëyelmeywatisiler. Chünki, siler tëxiche gunahning ilkide yashawatisiler. Aranglardiki hesetxorluq we jëdel-majiralarning bolushi buni ispatlimamdu? Bu yene silerning Eysa Mesihke mensup bolmighan kishilerdek yashawatqininglarni körsetmemdu? Biringlar: “Men Pawlus terepdari”, yene biringlar: “Men Apollos terepdari” dësenglar, Eysa Mesihke ëtiqad qilmighan kishilerdin nëme perqinglar bolsun?
Apollos yaki menki Pawlus silerning bölünüshünglargha seweb bolghudek muhim kishilerdin emesmiz. Biz peqet Xuda yolida silerni Rebbimizge ëtiqad qilishqa bashlaydighan xizmetkarlarmiz. Rebbimiz herbirimizge birdin wezipe bergen. Men silerge xush xewer yetküzüsh bilen ëtiqad uruqini tëridim, Apollos silerge telim bërish arqiliq uni sughardi, biraq qelbinglardiki uruqni östürgüchi yenila Xudadur. Dëmek, muhimi tërighuchi yaki sugharghuchi emes, belki uni östürgüchi Xudadur. Chünki, peqet Xudala silerni ëtiqad jehette piship yëtildüreleydu. Tërighuchi bilen sugharghuchining ishi öz’ara maslashqan bolup, ikkisining meqsiti birdur we her ikkisi qilghan ejrige yarisha Xudaning in’amigha ërishidu. Biz ikkimiz Xuda üchün ishleydighan xizmetdashlar. Siler bolsanglar goya biz ishlewatqan, Xudagha mensup bolghan ëtizgha oxshaysiler.
Shundaqla, siler yene biz arqiliq sëliniwatqan Xudaning imaritige oxshaysiler. 10 Men Xuda manga ata qilghan mëhir-shepqet bilen bu xush xewerni yetküzüsh arqiliq bu imaretning ulini xuddi bir usta qurulushchidek qoydum. Bashqilar silerge telim bërish arqiliq bu ulning üstige imaret sëliwatidu. Biraq, herkim bu imaretning toghra sëlinishigha diqqet qilsun. 11 Chünki, hëchkim qoyulup bolghan uldin, yeni Eysa Mesih toghrisidiki xush xewerdin bashqa hëchqandaq ul qoyalmaydu. 12 Bir kishi toghra telim berse, u xuddi ul üstige altun, kümüsh yaki bashqa chidamliq we qimmetlik tashlarni qoyghandek ish qilghan bolidu. Lëkin, bir kishi namuwapiq telim berse, u xuddi ul üstige yaghach, saman yaki qomushtin ibaret asan köyüp këtidighan nersilerni qoyghandek ish qilghan bolidu. 13 Qiyamet küni, herkimning singdürgen ejrining qandaqliqi ashkara bolidu. U küni, hemme ademning singdürgen ejrining qimmiti otta sinilidu. 14 Eger bir kishining ul üstige qoyghan matëriyalliri otqa berdashliq bërelise, u kishi Xudadin in’am alidu. 15 Qoyghan matëriyalliri köyüp ketse, u in’amdin mehrum bolidu. Halbuki, u Eysa Mesihke mensup bolghanliqi üchün, qutquzulidu. Lëkin, u xuddi ot ichidin qutulup chiqqan ademge oxshaydu.
16 Ejeba, siler özünglarning Xudaning ibadetxanisi ikenlikinglarni we Xudaning Rohining silerning aranglarda bolidighanliqini bilmemsiler? 17 Eger bir kishi Xudaning ibadetxanisini xarab qilsa, Xudamu uni xarab qilidu. Chünki, Xudaning ibadetxanisi Xudagha bëghishlanghandur. Siler hemminglar, yeni Xudagha mensup bolghan ëtiqadchilar jama’etchiliki del Xudaning ibadetxanisi.
18 Siler özünglarni bashqilardin dana chaghlap, öz-özünglarni aldimanglar. Eger aranglardin birersi Xudani tonumaydighanlarning köz qarishi boyiche özini dana dep hësablisa, undaqta u bu danaliqidin waz kechsun. Bundaq bolghanda, u gerche Xudani tonumaydighanlarning neziride “nadan” dep qaralsimu, lëkin Xudaning neziride dana hësablinidu. 19 Chünki, Xudani tonumaydighanlar nëmini danaliq dep hësablisa, Xudaning neziride bu xil “danaliq” eqilsizliqtur. Muqeddes yazmilarda bundaq danalar toghrisida: “Xuda özlirini dana dep sanaydighanlarni özlirining hiyle-mikirliri bilen özlirining qapqinigha dessitidu” dep yëzilghan. 20 Muqeddes yazmilarning yene bir yëride: “Xuda danishmenlerning oy-pikrining bihude xiyal ikenlikini bilidu” dep yëzilghan. 21-22 Shuning üchün, hëchkim: “Men bu kishi yaki u kishining terepdari” dep maxtanmisun. Chünki, meyli Pawlus, Apollos yaki Pëtruslar bolsun, ularning hemmisi Xuda teripidin ewetilgen, siler üchün ishlewatqan kishilerdur. Hetta bu dunya, hayat-mamatliq, hazir yaki kelgüsi bolsun, hemmisi silerge mensuptur. 23 Siler bolsanglar Eysa Mesihke, Eysa Mesih bolsa Xudagha mensuptur.


4

Eysa Mesihning elchiliri
Shundaq iken, siler bizni peqet Eysa Mesihning xizmetkarliri, dep qarishinglar kërek. Xuda bizge özining burun ashkarilimighan heqiqetlirini silerge chüshendürüsh wezipisini tapshurghan. Birer wezipini ijra qilghuchilardin telep qilinidighini ishenchlik bolushtur. Siler ëytinglarchu, men ishenchlik xizmetkarmu? Kishiler manga qandaq baha berse bëriwersun. Ishqilip, ularning bahasi manga nisbeten erzimes bir ishtur. Hetta özümmu özümge baha bermeymen. Men öz xizmitimde xataliq yoq dep qarisammu, lëkin bu pikrim özümni aqliyalmaydu. Xizmitimni bahalighuchi peqet Rebbimdur. Shuning üchün, Rebbimiz qaytip kelmigüche, bashqilarning xizmitige baha bermenglar. Chünki, u qaytip kelgende, kishilerning qarangghuluq ichide yoshurunghan barliq ishlirini yoruqluqqa chiqiridu we insanlarning qelbidiki meqsetlirini ashkarilaydu. U chaghda, Xuda herkimni özige tëgishlik maxtashqa sazawer qilidu.
Qërindashlar, silerning menpe’itinglar üchün bu ishlargha özümni we Apollosni misal qildim. Mëning meqsitim, silerning “muqeddes yazmilarda yëzilghanlargha xilapliq qilmanglar” dëgen sözning menisini chüshinip, birimizni yene birimizdin üstün bahalap maxtanmasliqinglar üchündur. Nëmishqa siler özünglarni bashqilardin üstün dep qaraysiler? Ejeba, silerde bar bolghan barliq iltipatlar Xuda teripidin bërilmigenmu? Undaqta, siler nëmishqa bu iltipatlargha xuddi özünglargha tayinip ërishkendek maxtinisiler?
Siler hazir biz mohtaj bolghan hemme iltipatlargha ige bolduq, ëtiqad jehettiki barliq qabiliyetlerge ërishtuq, dep oylaydikensiler-de!? Siler özünglarche körenglep, bizni közge ilmay, özünglarla padishahtek boluwapsiler-de!? Men heqiqetenmu silerning Xudaning padishahliqida höküm sürüshünglarni ümid qilimen. Chünki, rasttinla shundaq bolghan bolsanglar, bizmu siler bilen bille höküm sürgen bolattuq! Lëkin mëningche, Xuda biz elchilerni eng töwen orungha qoydi. Chünki, biz xuddi ölümge höküm qilinip, sazayi qilinghan mehbuslardek, pütkül ka’inat, yeni perishtiler we insanlar aldida tamashigha qalduq. 10 Biz Eysa Mesihke mensup bolghanliqimiz üchün, köpchilik teripidin nadanlar dep qaralduq, lëkin siler bolsanglar Eysa Mesihke mensup bolghanliqinglar üchün, özünglarni “eqilliq” dep qarawatisiler. Biz ajiz dep qaralduq. Lëkin, siler bolsanglar özünglarni ëtiqadimiz “küchlük” dep hësablawatisiler. Siler hörmetke sazawer boldunglar, lëkin biz bolsaq kemsitilduq! 11 Biz ta hazirghiche pat-patla ach-yalingach, urup-soqulush, sersanliq-sergerdanliqta yürüwatimiz. 12 Ikki bilikimizge tayinip, ishlep jan bëqiwatimiz. Bizge til-ahanet qilghanlargha bext tilewatimiz, ziyankeshlikke uchrisaq, berdashliq bëriwatimiz. 13 Töhmet qilinsaq, mëhribanlarche jawab qayturuwatimiz. Biz ta hazirghiche dunyaning exliti, insanlarning süpüründisi, dep qariliwatimiz.
14 Bu sözlerni yëzishtiki meqsitim, silerni xijil qilish emes, belki silerni söyümlük perzentlirim dep qarap, silerge telim bërishtur. 15 Eysa Mesihke baghlanghan yëngi hayatinglarda silerge telim bergüchiler köp bolsimu, lëkin atanglar peqet men birla. Chünki, siler men yetküzgen xush xewerni qobul qilghanda, men silerning ëtiqad jehettiki atanglar boldum. 16 Shuning üchün, silerning mëni ülge qilishinglarni ötünimen. 17 Ëtiqad yolida öz oghlumdek qedirlik we ishenchlik bolghan Timotiyni mushundaq qilishinglargha yardem bersun dep, yëninglargha ewetimen. U silerge mëning Eysa Mesihke mensup bolghan yëngi hayatimni qandaq ötküzgenlikimni eslitidu. Bu del mëning herqaysi jaylardiki jama’etchilikke ögetkenlirim bilen birdek.
18 Aranglarda beziler mëni yënimizgha kelmeydu dep oylap, tekebburluq qiliwatidu. 19 Lëkin, Xuda buyrusa, yëqinda choqum yëninglargha barimen. U chaghda, bu hakawurlarning nëmini sözleydighanliqini emes, belki ularda Muqeddes Rohning küch-qudritining zadi bar yaki yoqluqini körüp baqimen. 20 Chünki, Xudaning padishahliqi söz arqiliqla emes, belki Muqeddes Rohning küch-qudriti arqiliq ayan bolidu. 21 Silerge tayaq ëlip baraymu yaki mëhir-muhebbet we mulayimliqmu? Qaysisini xalaysiler?


5

Ëtiqadchilar jama’etchilikidiki exlaq mesilisi
Men heqiqeten aranglarda jinsiy exlaqsizliqning bar ikenlikini anglidim. Bu xil exlaqsizliq hetta butpereslerning ichidimu uchrimaydu. Biri ögey anisi bilen dawamliq bir orunda yëtiptu! Shundaq turuqluq, siler yene ëtiqadimiz kamaletke yetti, dep maxtinip yürisiler. Siler bu ishqa qattiq qayghurup, bundaq qilghuchini aranglardin qoghlap chiqirishinglar kërek emesmu? Men silerdin yiraqta bolsammu, qelbim siler bilen bille. Xuddi men aranglarda turghandek, bu gunahni sadir qilghuchini Rebbimiz Eysaning nami bilen könglümde soraqqa tarttim. Shunga, siler hemme ëtiqadchilarni chaqirip, Rebbimiz Eysaning nami bilen bir yerge jem bolghanda, mënimu siler bilen bille dep qarap, Rebbimiz Eysaning küch-qudriti bilen u ademni ëtiqadchilar jama’etchilikidin qoghlap chiqirip, Sheytanning ilkige qayturunglar. Buning bilen, u yaman yoldin yënip, gunahkar tebi’itining küchidin qutulup, rebbimiz Eysa qayta kelgen küni qutquzulsun. Silerning maxtinishinglar toghra emes. “Kichikkine xëmirturuch pütün xëmirni bolduralaydu” dëgen sözni yaxshi bilisilerghu? Shunga, jama’etchilikning pak bolushi üchün, bundaq gunahkarni aranglardin chiqiriwëtinglar. Siler alliburun paklanghansiler. Chünki, Ötüp Këtish hëytining qurbanliq qozisi bolghan Eysa Mesih bizning gunahlirimizning kechürüm qilinishi üchün qurbanliq qilinghan. Shuning üchün, xuddi Yehudiylar Ötüp Këtish hëytini ötküzüshtin ilgiri öylirini xëmirturuchtin xaliy qilghandek, bizmu burunqi hayatimizdiki xëmirturuchni, yeni yamanliq we öchmenlikni tashlap, Eysa Mesihke baghlanghan yëngi hayatimizni semimiylik we heqiqet ichide shad-xuramliqta ötküzeyli.
Aldinqi xëtimde silerge shehwaniy heweslerge bërilgen exlaqsiz ademler bilen alaqe qilmasliq toghrisida yazghanidim. 10 Shübhisizki, men Eysa Mesihke ëtiqad qilmaydighanlar arisidiki shehwaniy heweslerge bërilgen exlaqsizlar, achközlükler, aldamchilar yaki butperesler bilen alaqe qilmanglar, dëmekchi emesmen. Eger shundaq dëgen bolsam, bu dunyadin ayrilishqa mejbur bolattinglar. 11 Lëkin, hazir men özini ëtiqadchi dep atiwalghan, emeliyette shehwaniy, achköz, butperes, töhmetxor, haraqkesh yaki aldamchi kishiler bilen alaqe qilmasliqinglarni, hetta ular bilen hemdastixanmu bolmasliqinglarni yazdim. 12-13 Chünki, ëtiqadchilar jama’etchilikining ezasi emeslerni soraq qilishqa bizning nëme hoquqimiz bar? Ularni Xuda özi soraq qilidu. Lëkin, ëtiqadchilar jama’etchilikining ezalirini soraq qilishqa bizning hoquqimiz bar. Shunga, muqeddes yazmilarda yëzilghinidek: “Yamanliq qilghuchini aranglardin qoghlap chiqiringlar.”


6

Ëtiqadchilar arisidiki dewalar
Aranglarda bir ëtiqadchining yene bir ëtiqadchi üstidin dewaliri bolsa, uni ëtiqadchilarning bir terep qilishigha tapshurmay, Xudani tonumaydighan soraqchigha erz qilip barghini qandaq bolghini? Eysa Mesih qaytip kelgendin këyin bu dunyani soraq qilidighanlarning Xudaning muqeddes xelqi ikenlikini bilmemsiler? Siler dunyani soraq qilidighanlardin ikensiler, undaqta bundaq kichikkine dewalarni bir terep qilishqa yarimamsiler? Kelgüside perishtilerni soraq qilidighanliqinglarni bilmemsiler?! Shundaq iken, hazirqi turmushunglarda ëtiqadchilar arisidiki kichik dewalarni hel qilishni choqum bilishinglar kërek. Shundaq turuqluq, aranglarda dewalar körülginide, nëmishqa uni hel qilish üchün Eysa Mesihni tonumaydighan, ëtiqadchilar jama’etchiliki bilen oxshimaydighan közqarashta bolghan soraqchilargha barisiler? Bu nëmidëgen shermende ish-he! Ëtiqadchilar arisida bu dewalarni hel qilghudek parasetlik birer kishi yoqmu? Yene këlip, siler qërindashlar bir-biringlar bilen dewalishiwatisiler, yene këlip ëtiqadsizlar aldida dewalishiwatisiler!
Emeliyette, bir-biringlar üstidin dewalishish siler üchün chong meghlubiyettur. Undaq qilishtin köre, öz’ara bezibir naheqliqke uchrisanglar yaki az-tola aldansanglar nëme boptu? Biraq siler naheqliqke uchrimay, eksiche özünglar naheqliq qiliwatisiler we bashqilarni aldawatisiler, hetta qërindashliringlarghimu shundaq qiliwatisiler! Yamanliq qilghuchilarning Xudaning padishahliqigha kirelmeydighanliqini bilmemsiler? Siler öz-özünglarni aldimanglar! Barliq jinsiy exlaqsizliq qilghuchilar, butperesler, zinaxorlar, hezilekler, er bilen er yaki ayal bilen ayal ara jinsiy munasiwet qilghuchilar, 10 oghrilar, achközler, haraqkeshler, töhmetxorlar we aldamchilargha Xudaning padishahliqida urun yoq. 11 Beziliringlar burun mana shundaqlardin idinglar. Lëkin, Rebbimiz Eysa Mesihning küch-qudriti we Xudaning Rohi arqiliq gunahinglar yuyulup, Xudagha ataldinglar we Xuda teripidin heqqaniy adem dep jakarlandinglar.
Tëninglarni Xudani ulughlashqa atanglar
12 Beziler: “Xuda teripidin men’i qilinmighan bolsa, nëme qilimen dësem öz ixtiyarim” dëyishi mumkin. Lëkin, hemme ish paydiliq boluwermeydu. “Nëme qilimen dësem, öz ixtiyarim” dëyilsimu, lëkin hëch nersige qul bolmasliqimiz kërek. 13 “Tamaq qorsaq üchün, qorsaq tamaq üchün” dëgenlik toghra. Lëkin beziler xuddi shuningdek, jinsiy exlaqsizliqmu ten üchündur, dep qaraydu. Bundaq qarash toghra emes. Qorsaq we tamaq peqet bu dunyadila bolup, Xuda her ikkilisini yoqitidu. Tënimiz bolsa u dunyadimu bolidu. Bilishinglar kërekki, tënimiz u jinsiy exlaqsizliq üchün emes, belki rebbimiz üchündur. Rebbimiz bolsa tënimizning ëhtiyajini teminleydu. 14 Xuda öz qudriti bilen Rebbimizni tirildürginidek, biznimu tirildüridu. 15 Bizning tënimizning Eysa Mesihning tënining ezaliri ikenlikini bilmemsiler? Undaqta, aranglarda biri Eysa Mesihning tënining ezasi bolghan öz tënini, bir pahishe ayalning tëni bilen birleshtürse bolamdu? Hergiz bolmaydu! 16 Pahishe ayal bilen birge bolghan kishining uning bilen bir ten bolidighanliqini bilmemsiler? Chünki, muqeddes yazmilarda er-ayal toghruluq: “Ikkisi bir ten bolidu” dëyilgen. 17 Wehalenki, Rebbimiz bilen birleshken kishi bolsa uning bilen rohiy jehette bir bolidu.
18 Shuning üchün, jinsiy exlaqsizliqtin yiraq bolunglar. Insanlar sadir qilghan bashqa gunahlarning hemmisi tenning sirtida bolidu. Lëkin, jinsiy exlaqsizliq qilghuchi öz tënige qarshi gunah qilghan bolidu. 19 Tëninglarning Muqeddes Rohning ibadetxanisi ikenlikini bilmemsiler? Xuda silerge ata qilghan Muqeddes Roh qelbinglarda yashaydu. Siler özünglargha emes, belki Xudagha mensupsiler. 20 Chünki, u silerni Eysa Mesihning qimmetlik qëni bilen özige mensup qildi. Shuning üchün, tëninglarni Xudani ulughlashqa atanglar.


7

Nikah mesilisi
Emdi siler xëtinglarda otturigha qoyghan mesililerge këleyli. Siler “Erlerning öz ayallirigha yëqinlashmasliqi yaxshimu?” dep sorapsiler. Mëning jawabim shuki, aranglarda yüz bergen jinsiy exlaqsizliqtin saqlinish üchün, herbir jüp er-ayal öz hemrahliri bilen bir orunda yatsun. Er ayaligha nisbeten erlik mejburiyitini ada qilishi, ayalmu ërige nisbeten ayalliq mejburiyitini ada qilishi kërek. Ayalning tëni peqet özigila emes, ërigimu te’elluqtur. Shuninggha oxshashla, erning tënimu özigila emes, ayalighimu te’elluqtur. Er-ayal bir-birining jinsiy telipini ret qilmasliqi kërek. Peqet pütün zëhninglar bilen du’a qilish meqsitide öz maqulluqunglar bilen waqitliq birge yatmasliqqa këlishkendin bashqa waqitlarda bir-biringlardin ayrilip yatmanglar. Bolmisa, Sheytan silerning özünglarni tutuwalalmighanliqinglardin paydilinip, silerni zinaxorluq qilishqa azdurup këtishi mumkin. Waqitliq ayrilip turush toghrisidiki bu sözlirim peqetla bir teklip, buyruq emes. Elwette, hemminglarning manga oxshash toy qilmasliqinglarni xalayttim. Lëkin, bu ishta hemme adem oxshash emes. Chünki, Xuda iltipat körsitip, bezilerge toy qilishni, bezilerge bolsa toy qilmay ötüshni bergen.
Emdi jorisi ölüp ketken er we ayallargha kelsek, silerge shuni ëytip qoyayki, silerning manga oxshash toy qilmay yashighininglarni yaxshi deymen. Lëkin, özünglarni tutuwalalmisanglar, nikahlininglar. Chünki, shehwet otida köygendin köre, nikahliq bolghan yaxshidur.
10 Nikahliq bolghan ëtiqadchilargha kelsek, ulargha shuni buyruymenki, ayal ëridin ajrashmisun. Bu mëningla emes, belki Rebbimizningmu buyruqidur. 11 Ajrashqan bolsa, qayta toy qilmisun yaki öz ëri bilen qaytidin yarishiwalsun. Ermu ayalini qoyuwetmisun.
12 Qalghanliringlargha kelsem, gerche bu toghruluq Rebbimizdin hëchqandaq buyruq almighan bolsammu, lëkin men silerge shuni ëytimenki, eger toy qilghandin këyin er Eysa Mesihke ëtiqad qilip, ayali ëtiqad qilmighan bolsa biraq dawamliq birge yashashqa razi bolsa, u chaghda ëri uni qoyuwetmisun. 13 Eger toy qilghandin këyin ayal Eysa Mesihke ëtiqad qilip, ëri ëtiqad qilmighan bolsa biraq dawamliq birge yashashqa razi bolsa, u chaghda ayali uningdin ajrashmisun. 14 Chünki, Eysa Mesihke ëtiqad qilmighan hemrahi uning ëtiqadchi ëri yaki ayali arqiliq Xuda teripidin qobul qilinip, ularning nikahi Xudaning neziride yenila pak bolidu.* Beziler “bir ëtiqadchi er yaki ayalning hemrahi Eysa Mesihke ëtiqad qilmighan bolsa, ularning nikahi bulghanghan bolidu, shunga ular ajrishishi kërek” dep qaraytti. Bundaq közqarash xata. Undaq bolmighanda, ularning perzentliri napak bolatti, emeliyette paktur. 15 Biraq, ëtiqad qilmighan terep ayrilimen dëse, ayrilsun. Ëtiqadchi er bolsun yaki ayal bolsun, bundaq ehwalda öz nikahini zorlap dawamlashturushining hajiti yoq. Wehalenki, Xuda silerni hemrahinglar bilen inaqliqta yashashqa chaqirghan. 16 Ey ëtiqadchi ayal, belkim ëring sen arqiliq Eysa Mesihke ëtiqad qilip, qutquzulushi mumkin. Ey ëtiqadchi er, belkim ayaling sen arqiliq Eysa Mesihke ëtiqad qilip, qutquzulushi mumkin.
Ëtiqad yoligha chaqirilghan waqittiki salahiyet mesilisi
17 Herkim Xuda teripidin chaqirilghanda Rebbimiz Eysa uninggha ata qilghan salahiyet boyiche yashawersun. Buni hemme ëtiqadchilar jama’etchilikige buyruymen. 18 Mesilen, bir kishi Xuda teripidin chaqirilishtin burun Yehudiy dinigha kirish üchün xetne qilinghan bolsa, u buni yoshurmisun. Bir kishi Xuda teripidin chaqirilghanda xetne qilinmighan bolsa, shundaq turuwersun. 19 Ëtiqad qilghuchining xetne qilinghan yaki qilinmighanliqi muhim emes, eng muhimi uning Xudaning emrlirige emel qilishidur. 20 Herkim Xuda teripidin chaqirilghanda qandaq salahiyette bolghan bolsa, shu salahiyetni saqlisun. 21 Eger sen Xuda teripidin chaqirilghanda qul bolghan bolsang, özüngning qul bolghanliqingdin qayghurma. Lëkin, hör bolalisang, pursetni qoldin berme. 22 Xuda teripidin chaqirilghan kishi qul bolsa, u rebbimiz Eysagha mensup bolghanliqidin rohiy jehette azad qilinghan erkin ademge aylinidu. Shuningdek, Xuda teripidin chaqirilghan kishi erkin adem bolsa, u Eysa Mesihke ita’et qilghanliqidin uning quligha aylinidu. 23 Xuda Eysa Mesihning qimmetlik qëni bilen silerni gunahning ilkidin hörlükke chiqardi. Shunga, emdi siler Xudagha ita’et qilinglar, insanlarning oy-pikirlirige qul bolmanglar. 24 Qërindashlar, herkim Xuda teripidin chaqirilghanda qandaq salahiyette bolghan bolsa, Xudagha baghlanghan yëngi hayatida shu boyiche yashisun.
Nikahlishish we nikahlashmasliq mesilisi
25 Xëtinglardiki boyigha yetken qizlar mesilisige kelsek, Rebbimizdin ular toghrisida birer emr almidim. Shundaqtimu, öz pikirlirimni otturigha qoymaqchimen. Rebbimiz manga rehim-shepqet körsetkenliki üchün, mëning sözlirim ishenchliktur. 26 Men shundaq qaraymenki, bügünki qiyinchiliqlargha nezer salghanda, herkim Eysa Mesihke ëtiqad qilghan chaghdiki salahiyitide qalghini yaxshi. 27 Öylengen bolsang, ayalingni qoyuwëtishni oylima. Öylenmigen bolsang, öylinimen dëme. 28 Lëkin, öylensengmu gunah qilghan bolmaysen. Boyigha yetken qizlarmu erge tegse, gunah qilghan bolmaydu. Biraq, nikahliq bolghanlarning kündilik turmushta xilmuxil qiyinchiliqliri bolidu. Men silerning bu qiyinchiliqlardin saqlinishinglarni xalaymen.
29 Qërindashlar, shuni dëmekchimenki, Xudagha xizmet qilidighan waqtimiz qistur. Bundin këyin, Xudagha xizmet qilishta öylengen erler öylenmigendek, pütün niyiti bilen Xudagha xizmet qilsun. 30 Matem tutush, xushal bolush yaki bay bolush Xudagha xizmet qilishta hergiz tosalghu bolmisun. 31 Bu dunya bayliqliridin behrimen boluwatqanlarmu bayliqqa bërilip ketmisun. Chünki, bu dunya ötkünchidur.
32 Ghemsiz bolushunglarni ümid qilimen. Öylenmigen er Rebbimizni xursen qilish üchün, Rebbimizning ishlirining ghëmini qilidu. 33 Lëkin, öylengen er ayalini xursen qilish üchün, bu dunyaning ishlirining ghëmini qilidu. 34 Shuning bilen, uning köngli ikkige bölünüp këtidu. Ersiz ayal yaki nikahliq bolmighan qiz bolsa jismaniy we rohiy jehette özini Xudagha atash meqsitide Rebbimizning ishlirining ghëmini qilidu. Lëkin, nikahlanghan ayal bolsa ërini xursen qilish üchün, bu dunyaning ishlirining ghëmini qilidu.
35 Buni silerning put-qolunglarni chüshep qoyush üchün emes, belki silerge paydisi bolsun we könglini ikkige bölmey, özlirini Rebbimizge atap, uning üchün yashisun, dep ëytiwatimen. 36 Eger bir kishi wedileshken qizini artuqche saqlitip qoyup, uning bilen toy qilmighan bolsa we shu sewebtin bu qizgha yüz këlelmeydighanliqini hës qilsa, undaqta tëgishlik dep qarighan ishni qilsun, yeni uni emrige alsun. Bundaq qilish gunah qilghanliq bolmaydu. 37 Biraq, bir kishi bësim astida emes, öz iradisi bilen wedileshken qizini emrige almasliqqa qarar qilghan bolsa hemde shehwitini bësiwalalaydighan bolsa, yaxshi qilghan bolidu. 38 Qisqisi, toy qilish yaxshi, toy qilmasliq tëximu yaxshi.
39 Ëri hayat chaghda ayali ërige nikahta baghlanghan bolidu. Lëkin ëri ölüp ketse, xalighan kishi bilen nikahlinishqa erkindur. Lëkin, u kishi ëtiqadchi bolushi kërek. 40 Biraq, tul ayal tul pëti tursa, tëximu bextlik bolidu. Bu mëning közqarishim. Lëkin men oylaymenki, bu közqarishimgha Xudaning Rohi yëtekchilik qildi.

*14
Beziler “bir ëtiqadchi er yaki ayalning hemrahi Eysa Mesihke ëtiqad qilmighan bolsa, ularning nikahi bulghanghan bolidu, shunga ular ajrishishi kërek” dep qaraytti. Bundaq közqarash xata.



8

Qërindishi üchün öz xahishidin waz këchish
Emdi xëtinglardiki butqa atap nezir qilinghan göshni* Korintliqlar butperes bolup, ular butlargha choqunush üchün, butqa atap nezir qilinghan göshni yeytti. Korintliqlarning toy we bashqa murasimlirimu butxanilarda ötküzülüp, butqa atap nezir qilinghan göshler dast xangha qoyulatti. U chaghda, bundaq göshni yëyish-yëmeslik yaki butxanida ötküzülgen murasimlargha qatnishish-qatnashmasliq ëtiqadchilar üchün chong bir mesile bolghanidi. yëyish yaki yëmeslik mesilisige këleyli. Siler hemmimizning bu mesilige nisbeten bilimimiz bar, dep qaraysiler. Biraq, bilimi köp bolghan adem tekebburliship këtishi mumkin. Lëkin, mëhir-muhebbiti köp bolghan adem bolsa qërindishining ëtiqadini mustehkemleshke purset izdeydu. Özini bilermen chaghlaydighan kishi emeliyette bilishke tëgishlik nersilerni bilmeydu. Lëkin, Xudani söygen kishi Xudaning neziride heqiqeten bilimge ige adem bolidu.
Xosh, emdi butqa atap nezir qilinghan gösh mesilisige këleyli. Bizge melumki, köp ademler choqunuwatqan butlar Xuda emestur. Yëgane Xudadin bashqa ilah yoqtur. Gerche beziler dunyada nurghun ilahlar bar, ular zëmin we asmanda yashaydu dep qarighan hemde ularni özining xudasi we rebbi dep ëtirap qilghan bolsimu, biraq biz üchün peqetla yëgane Xuda, yeni ershtiki Xuda’atimizla bardur. U pütkül mewjudatning yaratquchisidur, biz uning üchün yashaymiz. Shuninggha oxshash, biz üchün yëgane bir Reb, yeni Rebbimiz Eysa Mesih bardur. Pütkül mewjudat u arqiliq mewjuttur. Bizmu u arqiliq yëngi hayatqa ige bolduq. Lëkin, hemme ëtiqadchilar bundaq bilimni tonup yetmidi. Ularning beziliri ëtiqadchi bolushtin burun butpereslik adetlirige könüp qalghachqa, hazirmu butqa atap nezir qilinghan göshni yëyishni butqa choqunush bilen barawer dep qaraydu. Shunga, ular bu göshni yëyishke jür’et qilalmaydu. Eger ular bu göshni yep qalghan bolsa, özlirini bulghanduq dep hës qilip, wijdani azablinidu. Emeliyette, herqandaq yëmeklikni yëyish-yëmeslik bilen özimizni Xudagha yëqinlashturghili bolmaydu. Uni yësek, Xudagha yëqinliship qalmaymiz, yëmisekmu Xudadin yiraqliship ketmeymiz. Lëkin ëhtiyat qilinglarki, silerning melum yëmeklikni yëyish-yëmeslik erkinlikinglar bundaq bilimni tonup yetmigen ëtiqadchi qërindashliringlarning gunah qilishigha seweb bolup qalmisun. 10 Chünki, bundaq bilimni tonup yetmigen bir ëtiqadchi butning Xuda emeslikini bilidighan silerning butxanida ötküzülüwatqan ziyapette butqa atap nezir qilinghan göshni yewatqanliqinglarni körse, silerge egiship, öz wijdanigha qarshi halda u göshni yëyishi mumkin. Undaqta, siler uning öz wijdanigha qarshi halda gunah qilishigha dewet qilghan bolup qalmamsiler? 11 Aqiwette, bundaq bilimni tonup yetmigen bu qërindishimizning ëtiqadi silerning biliminglar tüpeylidin weyran bolushi mumkin. Halbuki, Eysa Mesih uning üchünmu qurban bolghan. 12 Siler qërindashlarni özliri xata, dep qarighan ishlarni qilishqa dewet qilsanglar, qërindashlar aldida gunah ötküzüp, ularning wijdanini jarahetlepla qalmastin, Eysa Mesih aldidimu gunah qilghan bolisiler. 13 Shuning üchün, eger yëgen göshimiz tüpeylidin bundaq bilimni tonup yetmigen qërindishimizning ëtiqadi buzulghudek bolsa, biz bu göshni qet’iy yëmeyla qoyayli.

*1
Korintliqlar butperes bolup, ular butlargha choqunush üchün, butqa atap nezir qilinghan göshni yeytti. Korintliqlarning toy we bashqa murasimlirimu butxanilarda ötküzülüp, butqa atap nezir qilinghan göshler dast xangha qoyulatti. U chaghda, bundaq göshni yëyish-yëmeslik yaki butxanida ötküzülgen murasimlargha qatnishish-qatnashmasliq ëtiqadchilar üchün chong bir mesile bolghanidi.



9

Pawlusning özining elchi ikenlikini ispatlishi
Men bashqilarning mëning üstümdin uni qil, buni qil dëyishidin erkin emesmu? Men Xudaning elchisi emesmu? Men Rebbimiz Eysani öz közüm bilen körgen emesmu? Silerning ëtiqadinglar mëning Rebbimiz üchün qilghan xizmitimning netijisi emesmu? Gerche bashqilar mëni elchi dep hësablimisimu, lëkin men siler üchün heqiqeten Eysa Mesihning elchisi. Chünki, silerning mendin xush xewerni anglap, Rebbimizge ëtiqad qilghininglar mëning elchi ikenlikimning ispati.
Mëning elchi ikenlikimdin gumanlinidighanlargha bëridighan jawabim mundaq: biz elchi bolghanikenmiz, ëtiqadchilar teripidin yëmek-ichmek bilen teminlinish hoquqimiz yoqmu? Rebbimiz Eysaning öz iniliri hemde Pëtrus we bashqa elchilerdek bizningmu seperde biz bilen oxshash ëtiqadi bar ayallirimizni hemrah qilip yürüsh heqqimiz yoqmu? Ejeba, peqet Barnaba bilen menla ëtiqadchilar teripidin teminlenmey, öz emgikimiz bilen kün kechürüshimiz kërekmu? Kim öz puli bilen leshkerlik qilidu? Kim köchet tikip, uning mëwisini yëmeydu? Kim mal bëqip, uning sütini ichmeydu? Men bularni peqet insanning közqarishi boyiche dëdimmu? Yaq, bu heqte Tewrat qanunidimu oxshash dëyilgenghu! 9-10 Musa peyghemberge chüshürülgen Tewrat qanunida: “Xaman tepken öküzning aghzini boghma” dep yëzilghan. Bu yerde Xudaning köngül bölgini peqet öküzlermu yaki buni mexsus biz üchün ëytqanmu? Bu shübhisiz biz üchünmu yëzilghandur. Chünki, yerge uruq tërighuchimu, xaman tepküchimu özige tëgishlik ülüshini ëlish ümidi bilen ishleydu. 11 Shuning üchün, aranglarda xush xewerni yetküzüsh arqiliq rohiy uruq chëchip, silerdin maddiy jehette hosul ëlish heddidin ëship ketkenlik bolamdu? 12 Bashqa telim bergüchilerning silerdin teminlinish hoquqi bolghan yerde, bizning teminlinish hoquqimiz tëximu bolmamdu?
Lëkin, biz bu hoquqimizdin paydilanmiduq. Eksiche, Eysa Mesih toghrisidiki xush xewerning tarqilishigha tosalghu bolup qalmasliqimiz üchün, herqandaq ishqa berdashliq bëriwatimiz. 13 Yërusalëmdiki chong ibadetxanida ishleydighanlarning kishilerning ibadetxanigha ëlip kelgenliri bilen teminlinidighanliqini we qurbanliq supisida wezipide bolghanlarningmu qilinghan qurbanliqlardin ülüshi barliqini bilmemsiler? 14 Shuninggha oxshash, Rebbimiz xush xewerni tarqitidighanlarning turmushi xush xewerni qobul qilghanlar teripidin qamdalsun, dep buyrughanidi.
15 Lëkin, men bu hoquqning hëchqaysisidin paydilanmidim. Hazirmu men bu xetni bu hoququmdin paydilinay, dep yëziwatqinim yoq. Men ölüshke razimenki, biraq bu ish üchün maxtinishimning quruq söz bolup qëlishigha yol qoymaymen. 16 Xush xewerni tarqatqanliqimgha kelsek, uning bilen maxtinalmaymen, elwette. Chünki, xush xewerni tarqitish mëning burchum. Uni tarqatmisam bolmaydu! 17 Eger xush xewerni öz ixtiyarim bilen tarqatqan bolsam, Xudadin heq ëlishim kërek idi. Lëkin, Xuda bu wezipini manga tapshurghaniken, men buni bir mes’uliyet, dep orundaymen. 18 Undaqta, alidighan heqqim nëme? U bolsimu xush xewer yetküzüshte ëlishqa tëgishlik heqni telep qilish hoququmdin paydilanmay, kishilerni xush xewerge heqsiz ige qilishtur.
19 Men hëchkimdin heq almighanliqim üchün, ularning telepliridin erkin. Lëkin, tëximu köp ademning Eysa Mesihke ëtiqad qilishi üchün, köpchilikning qulidek yashap keldim. 20 Yehudiylarning Eysa Mesihke ëtiqad qilishi üchün, Yehudiylar arisida bolghinimda Yehudiylardek yashawatimen. Tewrat qanunining ilkidin azad qilinghan bolsammu, Tewrat qanunining ilkide yashaydighanlarning Eysa Mesihke ëtiqad qilishi üchün, shu kishilerdek yashawatimen. 21 Shuninggha oxshash, Tewrat qanuni bilen munasiwiti yoq Yehudiy emesler arisida bolghinimda, shu kishilerge oxshash yashawatimen. Bu, Xudaning qanunidin chetnep kettim dëgenlik emes, chünki men Eysa Mesihning qanunigha ita’et qilip yashawatimen. 22 Xuda toghrisidiki bilimni tonup yetmigenliktin wijdani asanla azablinidighan ëtiqadchilarning arisida ulargha oxshash yashawatimen. Bundaq qilishimdiki meqset, ularning ëtiqadini mustehkemleshtur. Barliq charilerni ishlitip tëximu köp kishilerning qutquzulushi üchün, meyli men qandaqla kishilerning arisida bolay, Xuda men’i qilmighanla bolsa, shu kishilerning adetliri boyiche yashaymen. 23 Men tëximu köp kishilerning bu xush xewerni qobul qilip, uningdin këlidighan bexttin men bilen bille teng behrimen bolushi üchün, bu ishlarni qiliwatimen.
24 Yügürüsh musabiqisige chüshkenlerning hemmisi yügürgen bolsimu, mukapatni yalghuz birla kishining alidighanliqini bilisiler. Silermu Xudaning mukapatigha ërishish üchün yëngip chiqqan tenheriketchidek yügürüshünglar kërek. 25 Musabiqige chüshken herbir tenheriketchi waqitliq mukapatqa ige bolush üchün qattiq meshiq qilidu. Biz bolsaq menggü chirimeydighan mukapatqa ige bolush üchün meshiq qilimiz. 26 Shuning üchün, men nishansiz yügürüwatqan kishidek yügürüwatqinim yoq. Shundaqla, xuddi bokschigha oxshash atqan mushtumni bosh ketküzüwatqinim yoq. 27 Xush xewerni yetküzüp bolghandin këyin, Xudaning aldida mukapatqa ërishishke layaqetsiz bolup qalmasliqim üchün, tënimni ëtiqad yolida yashashqa qattiq köndürüp, özümni tizginlewatimen.


10

Butperesliktin hoshyar bolunglar
1-2 Qërindashlar, Musa peyghember zamanidiki ejdadlirimizning Misirdin chiqqanda chöl-bayawanda bëshidin ötküzgen kechürmishlirini toluq chüshinishinglarni ümid qilimen. Ularning hemmisi shu chaghda Xuda ata qilghan yol bashlighuchi bulutning yëteklishi astida bolup, Xudaning möjizisi arqiliq Qizil dëngizdin saq-salamet mëngip ötti. Ularning Qizil dëngizdin ötüshi xuddi ëtiqadchilarning chömüldürüshni qobul qilghinidek bolup, ularning hemmisi Musa peyghemberge egeshküchilerdin boldi. 3-4 Ularning hemmisi Xuda ata qilghan oxshash bir yëmeklikni yëgen we “rohiy tash”tin chiqqan oxshash bir suni ichken. Ulargha hemrah bolup kelgen bu “rohiy tash” del Eysa Mesih idi. Shundaqtimu, ularning köpinchisi Xudani xursen qilmidi. Shunga, ular ölüp, jesetliri chöl-bayawanda qaldi.
Ulardek yaman ishlargha bërilmeslikimiz üchün, bu weqelerdin ibret ëlishimiz kërek. Siler ularning beziliridek butqa choqunidighanlardin bolmanglar. Xuddi muqeddes yazmilarda yëzilghandek, özliri choqunidighan butlarni xushal qilish üchün, “ular këyin olturup xalighanche yep-ichiship, keyp-sapa qilishti.” Biz ularning beziliridek jinsiy exlaqsizliq qilmayli. Ular mana shundaq qilip, yigirme üch mingi bir kündila halak boldi. Biz ularning beziliridek meqsetlik halda gunah qilip, Rebbimiz bizni jazalamdu-jazalimamdu, dep uni sinimayli. Shu chaghda, undaq qilghanlarni zeherlik yilanlar chëqip öltürgenidi. 10 Biz ularning beziliridek Xudadin narazi bolup, uningdin aghrinmayli. Shu chaghda, bundaq qilghanlar Xuda ewetken jan alghuchi perishte teripidin öltürülgenidi. 11 Bu weqeler bizlerge sawaq bolush üchün ularning bëshigha kelgenidi. Shundaqla, bu weqeler axir zamanda yashawatqan bizlerning ulardek bolup qalmasliqimiz heqqide agahlandurush üchün xatirilengenidi. 12 Shuning üchün, özini ëtiqadta put tirep turuwatimen, dep hësablaydighanlar yiqilip chüshüshtin pexes bolsun. 13 Siler duch kelgen sinaqlargha bashqa ademlermu oxshash duch kelgen. Xuda ishenchliktur! U silerni berdashliq bërish chëkinglardin halqighan sinaqlargha uchratmaydu. Xuda silerning sinaqqa duch kelgende put tirep turalishinglar üchün, azdurulushtin saqlinish yolini ëchip bëridu.
14 Shu sewebtin, qedirlik qërindashlirim, butperesliktin saqlininglar. 15 Silerni eqil-hoshi jayida kishiler dep qarap, buni ëytiwatimen. Ëytqanlirimgha özünglar baha bëringlar. 16 Biz Rebbimizni xatirilesh üchün ötküzülüwatqan dastixanda jem bolup, Xudagha shükür ëytip jamdiki sharabni ichkende we bir nanni bölüshüp yëgende, Eysa Mesihning biz üchün qurban bolghan tëni we qënining hësabigha kelgen iltipatidin ortaq behrimen bolimiz. 17 Biz ëtiqadchilar köp bolsaqmu, hemmimiz birla nanni bölüshüp yëgenlikimiz üchün, rohiy jehette bir ten bolimiz.
18 Isra’illargha qaranglar, ular Yërusalëmdiki chong ibadetxanida Xudagha qurbanliq qilinghan göshni yëyish bilen ibaditini ipadileydu. 19 Men bundaq dëyish arqiliq “butqa atap qurbanliq qilinghan nersining birer ehmiyiti bar” yaki “but heqiqiy Xuda” dëmekchimenmu? 20 Hergiz undaq emes! Dëmekchi bolghinim shuki, butperesler qurbanliqlirini Xudagha emes, jinlargha ataydu. Silerning jinlar bilen shërik bolushunglarni xalimaymen. 21 Siler hem Rebbimizning jamidikidin, hem jinlarning jamidikidin ichsenglar bolmaydu. Hem Rebbimizning dastixinigha, hem jinlarning dastixinigha daxil bolsanglar bolmaydu. 22 Bundaq qilsaq, Rebbimizning ghezipini qozghaymiz. Uning jazalishidin qëchip qutulushqa küchimiz yëtemdu?!
23 Beziler: “Xuda teripidin men’i qilinmighan bolsa, nëme qilimen dësem öz ixtiyarim” dëyishi mumkin. Lëkin, hemme ish paydiliq boluwermeydu. “Nëme qilimen dësem, öz ixtiyarim” dëgen bu söz toghra bolsimu, lëkin hemme ish qërindashlirining ëtiqad jehette küchlük bolup yëtilishige yardem bërelmeydu. 24 Herkim peqet öz menpe’itinila emes, bashqilarningmu menpe’itini közlisun.
25 Gösh dukinida sëtilghan göshlerni butqa atap nezir qilinghanmu-qilinmighanmu, dep sürüshtürüp yürmey, pak wijdan bilen yewëringlar. 26 Chünki, muqeddes yazmilarda yëzilghinidek: “Yer yüzi we uningdiki hemme nerse Rebbimizge te’elluqtur.” 27 Eger Eysa Mesihke ëtiqad qilmighan bir kishi silerni ziyapetke chaqirsa we silermu barmaqchi bolsanglar, aldinglargha qoyulghan hemme nersini butqa atap nezir qilinghanmu-qilinmighanmu, dep sürüshtürmey, pak wijdan bilen yewëringlar. 28 Lëkin, bashqa biri silerge: “Bu nezir qilinghan gösh” dëse, u kishining ëtiqadini oylap u göshni yëmenglar. Chünki, bu göshni yëyish uning neziride gunah bolidu. 29 Bu yerde silerning wijdaninglarni emes, belki u kishining wijdanini dëmekchimen.
Undaqta, nëme üchün bashqilarning wijdani mëning erkinlikimni cheklisun? 30 Eger men Xudagha shükür ëytip bundaq ziyapetke qatnashsam, yene nëme üchün shükür ëytip yëgen bu yëmeklikim sewebidin eyiblinishke uchrishim kërek? 31 Muhimi, nëme yep, nëme ichishinglar, qandaqla ish qilishinglardin qet’iynezer, uni peqet Xudaning ulughlinishi üchün qilinglar. 32 Bashqilarni, meyli ular Yehudiylar, Yehudiy emesler yaki Xudagha mensup jama’etchiliktiki ëtiqadchilar bolsun, gunahqa bashlaydighan ishni qilmanglar. 33 Özümmu silerge dëgenlirim boyiche ish qilimen. Men herqaysi jehettin hemme ademni xursen qilishqa tirishimen. Chünki, men öz menpe’itim üchün emes, belki köpchilikning qutquzulushi üchün ularning menpe’itini közleymen.


11

Men Eysa Mesihni özümge ülge qilghinimdek, silermu mëni özünglargha ülge qilinglar.
Ibadet qa’idiliri
Da’im mëni eslep turghanliqinglar we men silerge yetküzgen telimlerge emel qilghanliqinglar üchün silerni maxtaymen. Lëkin, shunimu bilishinglarni ümid qilimenki, hemme erning bëshi Eysa Mesihtur. Ayalning bëshi er, Eysa Mesihning bëshi bolsa Xudadur. Shunga, ibadetke qatnashqanda bir er bëshigha birnëme artip du’a qilsa yaki Xudaning wehiysini yetküzse, u öz bëshi bolghan Eysa Mesihke hörmetsizlik qilghan bolidu. Bir ayal bëshigha birnerse artmay du’a qilsa yaki Xudaning wehiysini yetküzse, umu öz bëshi, yeni öz ërige hörmetsizlik qilghan bolidu. Bundaq ayalning chëchi chüshürüwëtilgen ayaldin perqi yoqtur. Eger ayal bëshigha birnerse artishni xalimisa, undaqta u chëchini kesküzüwetsun. Wehalenki, bir ayalning chëchining kësilishi yaki chüshürülüshi nomus ish bolghaniken, undaqta u ayal ibadetke qatnashqanda bëshigha birnëme artsun. Erler bolsa ibadetke qatnashqanda, bëshigha birnerse artmasliqi kërek. Chünki, er Xudaning obrazida yaritilghan bolup, Xudaning shan-sheripini eks ettüridu. Ayal bolsa erning shan-sheripini eks ettüridu. Chünki, insan yaritilghan chaghda, er ayaldin emes, ayal erdin yaritilghan. Shundaqla, er ayal üchün emes, ayal er üchün yaritilghan. 10 Shuning üchün, ayallarning bëshigha birnerse artish yaki artmasliq hoquqi bar bolsimu, buni muwapiq ishletsun.* Bu ayetning yene ikki xil menisi bolushi mumkin: “Shuning üchün ayallar bëshigha birnerse artip, erlerge boysunidighanliqini ipadilisun” yaki “shuning üchün, ayallar yighilishlarda bëshigha bir nerse artip, Xudaning ulargha bergen ibadetke qatnishish hoquqini ipadilisun”. bu hem perishtiler üchündur. 11 Halbuki, Rebbimizge baghlanghan yëngi hayatimizda ayallar erlerdin mustesna emes, erlermu ayallardin mustesna emes. 12 Chünki, ayal erdin yaritilghan bolsimu, lëkin ermu ayaldin tughulidu. Her ikkilisi pütkül mewjudatni yaratqan Xuda teripidin yaritilghan.
13 Siler özünglar ëytinglarchu, ayallarning bëshigha birnerse artmay turup, Xudagha du’a qilishi toghrimu? 14 Siler erlerning uzun chach qoyushining özliri üchün nomus ikenlikini tebi’iy halda bilisilerghu? 15 Lëkin, ayallarning uzun chëchi Xudaning ulargha yapquch qilip bergen güzellikidur. 16 Eger kimdekim bu sözlerge qarshi chiqsa, men shundaq dëyeleymenki, bu biz ezeldin emel qilip këliwatqan qa’ide. Xudagha mensup bolghan herqaysi jama’etchilikmu buni toghra, dep qaraydu.
Rebbimizni xatirilesh üchün ötküzülidighan dastixan
17 Töwendiki ishlargha kelsek, men bu toghrisida silerni maxtiyalmaymen. Chünki, silerning jem bolushunglarning paydisidin ziyini köp boluwatidu. 18 Birinchidin, siler ibadetke jem bolghininglarda, aranglarda guruhlargha bölünüshler bolghanliqini anglidim. Bu gepke qismen ishendim. 19 Aranglarda bölünüshlerning peyda bolushidin saqlanghili bolmaydu. Lëkin mushundaq bolghanda, zadi kimning Xudani xursen qilidighanliqini körüwalghili bolidu. 20 Siler Rebbimizni xatirilesh meqsitide ötküzülidighan dastixangha jem bolimiz, deysiler. Emeliyette, buning üchün jem bolmaydikensiler. 21 Chünki, siler bir-biringlarni saqlimay, özünglar ëlip kelgen tamaqni özünglar yewëridikensiler-de, beziler qanghuche yep-ichidiken, yene beziler ach qalidiken. 22 Yep-ichishke öz öyliringlar bar emesmu? Yaki bu yerge Xudagha mensup bolghan ëtiqadchilar jama’etchilikini közge ilmay, yeydighan nersisi yoqlarni xijil qilishqa jem boldunglarmu? Silerge nëme dësem bolar? Silerni maxtaymu? Yaq, bu ishta silerni hergiz maxtiyalmaymen!
23 Rebbimizning dastixini toghruluq men silerge yetküzgen telimlerni Rebbimizdin alghanmen. Rebbimiz Eysa satqun teripidin tutup bërilgen këche, qoligha bir nan ëlip, 24 Xudagha shükür ëytip, nanni oshtup turup: “Bu mëning siler üchün pida bolidighan tënimdur. Mëni eslep turush üchün buningdin yenglar” dëdi. 25 Xuddi shuningdek, tamaqtin këyin u yene jamni qoligha ëlip: “Bu jamdiki sharab mëning qënim bilen tüzülidighan Xudaning yëngi ehdisining belgisidur. Her qëtim bundaq sharabtin ichkininglarda mëni eslep turunglar” dëdi. 26 Shuning üchün, taki Rebbimiz qaytip kelgüche, her qëtim bu nandin yëgininglarda we her qëtim bu jamdikidin ichkininglarda, Rebbimizning qurban bolghanliqini jakarlighan bolisiler.
27 Shuning üchün, Rebbimizning dastixinigha daxil bolghan herbir kishi namuwapiq halda nandin yep, jamdikidin ichse, u Rebbimizning biz üchün qurban qilghan tëni we aqquzghan qënigha yüz këlelmeydighan gunah qilghan bolidu. 28 Shunga, herkim awwal bu ishlar üstide öz-özini tekshürüp körsun. Andin, nandin yep, jamdikidin ichsun. 29 Chünki, ëtiqadchilar rebbimizning dastixinigha daxil bolush bilen özlirining Eysa Mesihning tëni ikenlikini ipadileydu. Bu ayetning: “Bu dastixanning heqiqiy menisi Rebbimizning biz üchün qurban qilghan tëni bilen munasiwetlik ikenlikini ipadileydu” dëgendin ibaret yene bir menisi bolushi mumkin. Buni perqlendürmey turup, nandin yëgen we jamdikidin ichken kishi özini Xudaning jazasigha mehkum qilidu. 30 Mana shu sewebtin, birmunchinglar jismaniy jehettin halsiz we aghriq bolup qaldinglar, hetta beziler ölüp ketti. 31 Eger öz-özimizni tekshürgen bolsaqiduq, bundaq jazalargha uchrimighan bolattuq. 32 Lëkin, gunahqa tolghan bu dunyaning ademliri bilen birlikte jazalanmasliqimiz üchün, Rebbimiz bizni mushundaq jazalap terbiyilewatidu.
33 Shunga, qërindashlar, Rebbimizni xatirilesh meqsitide ötküzülidighan dastixangha daxil bolush üchün bir yerge jem bolghininglarda, hemmeylen toluq kelgüche bir-biringlarni saqlanglar. 34 Bundaq yighilish silerning jazagha uchrishinglargha seweb bolup qalmasliqi üchün, qorsiqi achlar qorsiqini öyide toydurup kelsun. Bashqa mesililerge kelsek, yëninglargha barghinimda sözlishimiz.

*10
Bu ayetning yene ikki xil menisi bolushi mumkin: “Shuning üchün ayallar bëshigha birnerse artip, erlerge boysunidighanliqini ipadilisun” yaki “shuning üchün, ayallar yighilishlarda bëshigha bir nerse artip, Xudaning ulargha bergen ibadetke qatnishish hoquqini ipadilisun”.

29
Bu ayetning: “Bu dastixanning heqiqiy menisi Rebbimizning biz üchün qurban qilghan tëni bilen munasiwetlik ikenlikini ipadileydu” dëgendin ibaret yene bir menisi bolushi mumkin.



12

Muqeddes Roh ata qilghan hediyiler
Qërindashlar, Muqeddes Roh ata qilghan hediyilerge kelsek, bularni toluq chüshinishinglarni xalaymen. Silerge melumki, siler Eysa Mesihke ëtiqad qilishtin ilgiri azdurulup, jansiz butlargha choqundunglar. Shunga, yene azdurulup ketmeslikinglar üchün shuni bilishinglarni xalaymenki, Xudaning Rohining yëtekchilikide sözligen herqandaq kishi: “Eysagha lenet!” dëmeydu. Muqeddes Rohning yëtekchilikisizmu hëchkim: “Eysa Mesih mëning Rebbimdur” dëyelmeydu.
Muqeddes Roh ata qilghan hediyiler xilmuxildur, lëkin bu hediyilerni ata qilghuchi Muqeddes Roh birdur. Rebbimiz üchün qilinidighan xizmetler xilmuxildur, lëkin biz xizmet qilidighan Rebbimiz birdur. Xudaning bizning hayatimizda qiliwatqan ishliri xilmuxildur, lëkin biz arqiliq ularni qiliwatqan Xuda birdur. Pütün jama’etchilikning menpe’iti üchün Muqeddes Roh herbirimizge alahide qabiliyet ata qilidu. Muqeddes Roh bir kishige aqilane söz qilish qabiliyitini bëridu. Yene bir kishige bolsa birer ish toghruluq Xudadin kelgen alahide bilim bëridu. Oxshashla, shu Muqeddes Roh birige Xudagha bolghan alahide ishench, yene birige kësellerni saqaytish qudritini bëridu. 10 Yene shu Roh birige möjiziler yaritish qabiliyitini berse, yene birige Xudaning wehiysini yetküzüsh qabiliyitini bëridu. Birige birsining yetküzgen sözlirining Muqeddes Rohtin kelgen yaki kelmigenlikini perqlendürüsh, birige özige namelum bolghan tillarda sözlesh, yene birige bolsa bu tillarni chüshendürüsh qabiliyitini bëridu. 11 Bu qabiliyetlerning hemmisini yürüshtürgen birdinbir Muqeddes Rohtur. Muqeddes Roh öz iradisi boyiche bu qabiliyetlerni herbir kishige ayrim-ayrim teqsim qilip bëridu.
Ëtiqadchilar jama’etchiliki Eysa Mesihning tënidur
12 Gerche bizning tënimizdiki ezalar köp bolsimu, ular öz’ara qoshulup birla tenni teshkil qilidu. Shuningdek, Eysa Mesihning tëni, yeni ëtiqadchilar jama’etchiliki nurghun ëtiqadchilardin teshkil tapqan bolup, ularmu birla tendur. 13 Chünki, Yehudiy yaki Yehudiy emes bolsun, qul yaki hör bolsun, hemmimiz oxshash Muqeddes Roh teripidin chömüldürülüp, bir tenning, yeni Eysa Mesihning tënining terkibiy qismi bolup, Muqeddes Rohtin behrimen bolduq.
14 Ten birla ezadin emes, nurghun ezalardin teshkil tapidu. 15 Eger put: “Qol bolmighanliqim üchün tenge mensup emesmen” dëse, bu uni tendin ayriwëtelemdu? 16 Eger qulaq: “Köz bolmighanliqim üchün tenge mensup emesmen” dëse, bumu uni tendin ayriwëtelemdu? 17 Pütün ten köz bolsa, u qandaqmu angliyalaydu? Pütün ten qulaq bolsa, u puraqni qandaqmu sëzeleydu? 18 Halbuki, Xuda tënimizdiki herbir ezani öz xahishi boyiche orunlashturghan. 19 Eger hemmisi oxshash birla eza bolghan bolsa, uni qandaqmu ten dëgili bolatti? 20 Emeliyette, eza köp bolsimu, lëkin peqet bir tennila teshkil qilidu.
21 Shunga, köz qolgha: “Sanga ëhtiyajim yoq” dëyelmeydu. Yaki bash putqa: “Silerge ëhtiyajim yoq!” dëyelmeydu. 22 Del eksiche, tenning ajiz dep hësablanghan ezaliri kem bolsa bolmaydu. 23 Tenning bi’ep dep qaralghan ezalirigha tëximu köprek ehmiyet bërimiz. Uyatliq dep qaralghan ezalirimizni tëximu diqqet-ëtibar bilen yapimiz. 24 Uyatliq bolmighan ezalirimizni yoshurushning hajiti yoqtur. Xuda tënimizdiki qedri az dep hësablanghan ezalarning tëximu qedirlinishi üchün, shundaq orunlashturghan. 25 Buningdiki meqset, tende parchilinish bolmisun, eksiche ezalar bir-birige oxshash ëtibar bersun, dëgendin ibaret. 26 Eger bir ezagha derd kelse, pütkül ezalar teng derd tartidu, bir eza qedirlense, pütkül ezalar teng xushal bolidu.
27 Dëmek, hemminglar Eysa Mesihning tënini teshkil qilghansiler. Herbiringlar bu tenning oxshimighan ayrim-ayrim ezasisiler. 28 Shunga, Xuda ëtiqadchilar jama’etchilikide bashta elchilerni, ikkinchisige Xudaning wehiysini yetküzgüchilerni, üchinchisige Xuda toghrisida telim bergüchilerni, uningdin këyin möjize körsetküchilerni, kësellerni saqaytish qabiliyitige ige bolghanlarni, bashqilargha yardem bergüchilerni, bashqurush qabiliyiti bolghanlarni hemde özlirige namelum bolghan tillarda sözliyeleydighanlarni teyinlidi. 29 Ëtiqadchilarning hemmisi elchimu? Hemmisi Xudaning wehiysini yetküzgüchimu? Hemmisi telim bergüchimu? Hemmisi möjize körsetküchimu? 30 Hemmisi kësellerni saqaytish qabiliyitige igimu? Hemmisi özlirige namelum bolghan tillarda sözliyelemdu? Hemmisi bu tillarning menisini chüshendürelemdu? Yaq, elwette undaq emes. 31 Siler köpchilik üchün eng paydiliq bolghan qabiliyetlerni qoghlishinglar. Lëkin, silerning bu qabiliyetlerni yaxshi ishlitishinglar üchün, men awwal silerge hemmidin yaxshi bir yolni körsitey.


13

Mëhir-muhebbet hemmidin ulughdur
Gerche men yer-yüzidiki herqandaq tilda, hetta perishtilerning tillirida sözliyelisemmu, lëkin bashqilargha mëhir-muhebbitim bolmisa, sözlirim qulaqqa xush yaqmaydighan daqa-dumbaq yaki yëqimsiz qongghuraq awazidek bolup qalidu. Gerche Xudaning wehiysini yetküzüsh qabiliyitim bolsimu, dunyaning pütkül sirlirini bilsemmu, Xudadin kelgen alahide bilimlerge ige bolsammu we taghlarni ornidin qozghitalaydighan kamil ishenchim bolsimu, lëkin bashqilargha mëhir-muhebbitim bolmisa, hëchnëmige erzimes bir adem bolup qalimen. Gerche pütün mëlimni sediqe qilip bëriwetsemmu, hetta Xudaning xizmitide jënimni qurban qilip, tënimning otta köydürülüshige razi bolsammu, lëkin bashqilargha mëhir-muhebbitim bolmisa, bu qilghanlirimning manga hëch paydisi yoqtur.
Mëhir-muhebbet sewrchan we mëhribandur. Mëhir-muhebbet hesetxorluq qilmaydu, maxtanchaqliq we tekebburluqmu qilmaydu. Mëhir-muhebbet edepsizlik qilmaydu, shexsiy menpe’etni közlimeydu, asan achchiqlanmaydu we adawet saqlimaydu. Mëhir-muhebbet naheqchiliktin xursen bolmaydu, eksiche heqiqettin xushal bolidu. Mëhir-muhebbet hemmige berdashliq bëridu, hemmige ishench bilen qaraydu, hemme ishta ümidwar we chidamliq bolidu.
Mëhir-muhebbet menggü dawamlishidu. Lëkin, Xudaning wehiysini yetküzidighan qabiliyet bolsa haman axirlishidu. Muqeddes Rohning küchi bilen özige namelum bolghan tilda sözlesh axir toxtaydu, Xudadin kelgen alahide bilimlermu axirlishidu. Chünki, bu alahide bilimler chekliktur. Shundaqla, Xudaning wehiysini yetküzüsh qabiliyitimizmu chekliktur. 10 Bu dunyaning axirlishishi kelgende, bundaq cheklik qabiliyetlerningmu hajiti qalmaydu. 11 Bu xuddi baliliq waqtimizda balilarche sözlep, balilarche oylap, balilarche muhakime qilip, chong bolghinimizda baliliqimizni tashlighinimizgha oxshashtur. 12 Biz sus körünidighan eynek arqiliq körüwatqanliqimiz üchün, hemme nersini ghowa körimiz. Lëkin, kelgüside bolsa yüzmuyüz körimiz. Hazir mëning Xuda toghrisida bilidighinim chekliktur, u waqit yëtip kelgende Xuda mëni toluq bilgendek, menmu hemmini toluq bilidighan bolimen. 13 Mana bu dunyada ëtiqad, ümid we mëhir-muhebbettin ibaret bu üchi dawamliq mewjut bolup turidu. Bularning ichide eng ulugh bolghini mëhir-muhebbettur.


14

Muqeddes Roh ata qilghan hediyilerdin paydilinish
Shunga, mëhir-muhebbetni qoghlishinglar hemde Muqeddes Roh ata qilghan hediyilerge, bolupmu Xudaning wehiysini yetküzüsh qabiliyitige qizghinliq bilen intilinglar. Bir kishi Muqeddes Rohning küchi bilen özige namelum bolghan tilda sözlise, u bashqilargha emes, belki Xudagha sözleydu. Chünki, uning sözini hëchkim chüshinelmeydu. U Muqeddes Rohning küchi bilen türlük sirliq ishlarni sözleydu. Xudaning wehiysini yetküzgüchiler bolsa bashqilarning ëtiqadta ösüp yëtilishi, righbetlinishi we teselli tëpishi üchün sözleydu. Namelum tilda sözligüchi ëtiqadta öz-özini yëtildüridu. Lëkin, Xudaning wehiysini yetküzgüchi bolsa pütün ëtiqadchilar jama’etchilikining ëtiqadta yëtilishige yardem bëridu. Hemminglarning Muqeddes Rohning küchi bilen özünglargha namelum bolghan tillarda sözlishinglarni ümid qilimen. Lëkin, silerning Xudaning wehiysini yetküzüshünglarni tëximu ümid qilimen. Chünki, namelum bolghan tillarda sözlengen sözlerni chüshendürüp, ëtiqadchilar jama’etchilikining ëtiqadini yëtildürüshige yardimi bolidighan birersi bolmisa, u chaghda namelum tillarda sözleshtin, Xudaning wehiysini yetküzüsh qabiliyiti köp ewzel bolidu.
Emdi qërindashlar, eger men yëninglargha bërip, öz tilinglarda silerge Xuda teripidin ashkarilanghan heqiqetni, Xudadin kelgen alahide bilim, wehiy yaki birer telim yetküzmey, peqetla Muqeddes Rohning küchi bilen bundaq namelum tilda sözlisem, silerge nëme paydam bolsun? Shuningdek, awaz chiqiralaydighan jansiz nersiler, mesilen ney yaki chiltarmu ëniq ahang chiqarmisa, hëchkim uning chëliniwatqan muzika ikenlikini bilelmeydighu? Jeng kaniyimu belgilik bir ahangda chëlinmisa, hëchkim jengge hazirlanmaydighu? Shuningdek, silermu chüshinishlik tilda sözlimisenglar, nëme dëmekchi bolghininglarni kim chüshineleydu? U chaghda, hawagha gep qilghandek bolisiler. 10 Shübhisizki, dunyada xilmuxil tillar bar hem ularning hëchqaysisi chüshiniksiz emes. 11 Biraq, melum bir ademning tilini chüshenmisem, u manga yat bolidu, menmu uninggha yat bolimen. 12 Shunga, siler Muqeddes Roh ata qilghan qabiliyetlerge ige bolushqa qizghinliq bilen intilgenikensiler, ëtiqadchilar jama’etchilikining ëtiqadta yëtilishige yardem bëridighan qabiliyetlerni igileshke tëximu köp intilinglar.
13 Shunga, özige namelum bolghan tilda sözliyeleydighan kishi özining sözligenlirini chüshendürüsh qabiliyitige ige bolush üchün du’a qilsun. 14 Chünki, bir kishi undaq tilda du’a qilsa, uning rohi Muqeddes Roh arqiliq Xudagha du’a qilghan bolidu. Lëkin, u öz eqil-idraki bilen bu du’ani chüshinelmeydu. 15 Undaqta, u qandaq qilishi kërek? U bezide Muqeddes Roh arqiliq bundaq tilda sözlesh bilen, bezide eqil-idraki bilen du’a qilsun. Shundaqla, u bezide Muqeddes Roh arqiliq, bezide eqil-idraki bilen Xudagha medhiye naxshilirini ëytsun. 16 Eger Muqeddes Roh arqiliq özüngge namelum bolghan bundaq tildila Xudagha shükür ëytsang, jama’etchilik sëning nëme dewatqanliqingni chüshenmey, ëytqan shükür du’aliringgha qandaqmu: “Amin” dëyelisun? 17 Shunga, sen herqanche yaxshi shükür ëytsangmu, lëkin bu du’alar hëchkimning ëtiqadta yëtilishige yardem bërelmeydu. 18 Men bundaq namelum tilda shexsen hemminglardin köp sözleydighanliqim üchün, Xudagha shükür ëytimen. 19 Lëkin, ëtiqadchilar jama’etchilikide bashqilarning telim ëlishi üchün, namelum tilda on ming ëghiz sözligendin köre, hemme adem chüshinidighan tilda besh ëghiz sözliginim yaxshidur.
20 Qërindashlar, yamanliq qilishni bilmeydighan sebiy balilardek bolunglar, lëkin bu ishlargha kelgende oy-pikringlar kichik balilardek emes, belki chonglardek bolsun. 21 Muqeddes yazmilarda Xuda mundaq dëgen:
 
“Gheyriy tillarda sözleydighanlar arqiliq,
yat milletlerning ëghizi arqiliq sözleymen xelqimge.
 
22 Bu ayettin qarighanda, özige namelum bolghan tilda sözlesh Xudaning özige ëtiqad qilidighanlargha emes, belki qilmaydighanlargha qaritilghan bir belgisidur. Xudaning wehiysini yetküzüsh bolsa Xudaning özige ëtiqad qilmaydighanlargha emes, belki qilidighanlargha qaritilghan, Xudaning ular bilen bille ikenlikining bir belgisidur. 23 Eger pütün ëtiqadchilar jama’etchilikinglar jem bolup, hemme adem öz aldigha bundaq namelum tilda sözlewergende buningdin xewiri bolmighanlar yaki Eysa Mesihke ëtiqad qilmaydighanlar aranglargha kirip qalsa, “Siler sarang bolup qapsiler!” dëyishmemdu? 24 Lëkin, ëtiqadchilar jama’etchilikinglar oxshash bir tilda Xudaning wehiysini yetküzüwatqanda ëtiqad qilmighan yaki ehwaldin xewiri bolmighan biri aranglargha kirip qalsa, u hemminglarning ëytqan sözliringlardin özining gunahkar ikenlikini chüshinip, wijdani azablinidu. 25 Ichidiki yoshurun oy-pikirliri ashkarilinip, buning bilen “Xuda heqiqeten siler bilen bille iken” dep ëtirap qilip, yerge bash qoyup Xudagha sejde qilidu.
Ëtiqadchilar jama’etchiliki emel qilishqa tëgishlik qa’idiler
26 Qërindashlar, men xulase qilay, siler Xudagha ibadet qilish üchün bir yerge jem bolghininglarda, beziliringlar medhiye naxshilirini ëytisiler, beziliringlar telim bërisiler, beziliringlar Xudaning wehiysini yetküzisiler, beziliringlar özünglargha namelum bolghan tilda sözleysiler, bashqilar bolsa bu tilni chüshendüridu. Hemme ish jama’etchilikning ëtiqadini yëtildürüsh üchün bolsun. 27 Eger özige namelum bolghan tilda sözlimekchi bolghanlar bolsa, eng köp bolghanda ikki yaki üch kishi nöwet bilen sözlisun. Bashqa biri bu sözlerni chüshendürsun. 28 Yighilishinglarda buni chüshendüreleydighan kishi bolmisa, ular jama’etchilikte bundaq tilda sözlimey, öz-özige we Xudagha sözlisun. 29 Xudaning wehiysini yetküzüshtimu ikki yaki üch kishi sözlisun, bashqilar ularning sözligenlirining Xudadin kelgen yaki kelmigenlikini perq etsun. 30 Bu yighilishta olturghanlarning birige Xudadin bir wehiy kelse, sözlewatqan kishi jim bolup, nöwetni uninggha bersun. 31 Chünki, hemminglarning telim ëlishinglar we righbetlendürülüshünglar üchün, Xudaning wehiysini yetküzgüchilerning hemmisi wehiyni nöwet bilen yetküzse bolidu. 32 Xudaning wehiysini yetküzidighan adem özini tutuwëlip, nöwet kütüp turalaydu. 33 Jem bolup ibadet qilghininglarda, qalaymiqanchiliq bolmisun. Chünki, Xuda qalaymiqanchiliq salghuchi emes, belki tinchliq bergüchidur. Men bilidighan herqaysi ëtiqadchilar jama’etchiliki ene shundaqtur.
34 Ayallar jama’etchilik yighilishlirida qalaymiqan sözleshmey, shük oltursun. Chünki, ularning shundaq sözlishige ruxset qilinmighan. Tewrat qanunida belgilengendek, ular tertipke ri’aye qilsun. 35 Ular bilmekchi bolghan birer nerse bolsa, öyde öz erliridin sorisun. Chünki, yighilishta tertipni buzup sözlesh ayallargha yarashmaydu.
36 Xuda toghrisidiki telimni siler özünglardin chiqqan yaki yalghuz silergila yëtip kelgen, dep oylaydikensiler. Bu durus emes! 37 Eger silerdin biringlar özini Xudaning wehiysini yetküzgüchi yaki ëtiqad jehette yëtilgen dep qarisa, u mëning silerge yazghanlirimning Rebbimizning emri ikenlikini ëtirap qilishi kërek. 38 Eger siler bu emrge perwa qilmisanglar, silermu Xuda teripidin perwa qilinmaysiler.
39 Shuning üchün, qërindashlirim, Xudaning wehiysini yetküzüshke qizghinliq bilen intilinglar. Muqeddes Rohning küchi bilen özünglargha namelum bolghan tilda sözleshnimu cheklimenglar. 40 Lëkin, hemme ish tertip-qa’idilik bolsun.

*21
Qedimki zamanda Isra’illar Xudagha ita’et qilmighanliqi üchün, Yeshaya peyghember ularni agahlandurup, bu ayetni ëytqan. U, Xuda “gheyriy tillarda sözlishidighan” qoshunlar arqiliq silerni jazalaydu, dëgen. Këyin Yeshaya peyghember dëgendek bolghan.



15

Eysa Mesihning tirilishi
Qërindashlar, ilgiri men silerge yetküzgen, silermu qobul qilip ëtiqadinglarning asasi qilghan xush xewerni ësinglargha salmaqchimen. Men silerge yetküzgen Xudaning bu heqiqitide ching tursanglar, u arqiliq qutquzulisiler. Undaq bolmighanda, bihude ëtiqad qilghan bolisiler.
3-4 Men qobul qilghan eng muhim telimni silerge yetküzdüm. Bu telim shuki, muqeddes yazmilarda aldin yëzilghinidek, Eysa Mesih gunahlirimizning kechürülüshi üchün qurban boldi. U depne qilinip, üchinchi küni bolghanda ölümdin tirilip, awwal Pëtrusqa, andin këyin on ikki elchining ichidiki bashqilarghimu köründi. Këyin, birla waqitta besh yüzdin artuq qërindashqa köründi. Bu qërindashlarning beziliri alemdin ötken bolsimu, köpchiliki tëxi hayat. 7-8 Eysa Mesih këyin inisi Yaqupqa, uningdin këyin hemme elchilerge, eng axirida xuddi waqitsiz tughulghan bowaqtek körümsiz bolghan mangimu köründi. Men elchiler arisidiki eng erzimes elchimen hemde Xudaning jama’etchilikige ziyankeshlik qilghanliqim üchün, elchi dep atilishqimu layiq emesmen. 10 Lëkin, hazir elchi bolushum Xudaning manga körsetken mëhir-shepqiti arqiliq boldi. Uning manga qilghan mëhir-shepqiti bikargha ketmidi. Chünki, Xudaning xizmitide elchilerning hemmisidin köp ejir singdürdüm. Emeliyette, men öz küch-qabiliyitim bilen emes, belki manga mëhir-shepqet körsetken Xudaning küchi bilen ishlidim. 11 Dëmek, meyli men yaki bashqa elchiler bolsun, hemmimizning yetküzgenliri oxshash bolup, u del siler ishinip qobul qilghan xush xewerdur.
Ölüp ketken ëtiqadchilarning tirilishi
12 Eysa Mesihning ölümdin tirilgenliki silerge yetküzülgen turuqluq, yene nëme üchün aranglarda beziler: “Ölgenler qayta tirilmeydu” deydu? 13 Eger ölgenler qayta tirilidighan ish bolmisa, Eysa Mesihning tirilishimu mumkin bolmighan bolatti. 14 Eysa Mesih tirilmigen bolsa, bizning yetküzgen telimlirimiz we silerning ëtiqadinglar bihude bolup këtetti. 15 Hetta bizning Xuda toghrisidiki guwahliqimizmu yalghan bolghan bolatti. Chünki, biz Xudaning Eysa Mesihni ölümdin tirildürgenlikige guwahliq berduq. Eger heqiqeten ölümdin tirilish bolmisa, Xudamu Eysa Mesihni ölümdin tirildürmigen bolatti. 16 Eger ölgenler qayta tirilidighan ish bolmisa, Eysa Mesihningmu tirilishi mumkin emes idi. 17 Eysa Mesih tirilmigen bolsa, ëtiqadinglar ehmiyetsiz bolup, gunahliringlar tëxiche kechürülmigen bolatti. 18 U chaghda, Eysa Mesihke ëtiqad qilghan hem tügep ketken qërindashlarmu dozaxqa chüshken bolatti. 19 Eger peqet bügünki hayat üchünla Eysa Mesihke ümid baghlighan bolsaq, u chaghda biz bu dunyadiki herqandaq bichare kishilerdinmu bichare bolup qalghan bolimiz.
20 Lëkin, emeliyette Eysa Mesih ölümdin tirildi. Uning tirilishi ölgenlerning qayta tirilidighanliqigha kapaletlik qilidu. 21 Chünki, ölüm bir adem, yeni Adem’ata arqiliq dunyada peyda bolghinidek, ölümdin tirilishmu bir adem, yeni Eysa Mesih arqiliq peyda boldi. 22 Pütkül insan Adem’atining ewladi bolghanliqi üchün, uninggha oxshashla ölümge mehkum qilindi. Lëkin, Eysa Mesihke mensup bolghan bizler Eysa Mesihke oxshash ölümdin tirilimiz. 23 Biraq, herbir ademning öz nöwiti bar. Aldi bilen kapaletchi bolghan Eysa Mesih tirildi, andin këyin Eysa Mesih qayta kelgende uninggha mensup bolghanlar tirilidu. 24 Andin, qiyamet küni këlidu. Shu chaghda, Eysa Mesih yaman rohlardin ibaret bolghan barliq hökümranlar, hoquqdarlar we küchlüklerni yoqitip, padishahliqini atimiz Xudagha tapshurup bëridu. 25 Eysa Mesih pütkül düshmenlirini meghlup qilip, ularni özining ayighi astida tiz püktürgüche höküm sürüshi kërek. 26 Yoqitilidighan eng axirqi düshmen ölümdur. 27 Muqeddes yazmilarda: “Xuda hemmini uning ayighi astida tiz püktürdi” dëyilidu. Bu yerde ëytilghan “barliqini uning ayighi astida tiz püktürdi” dëgen sözning Xudani öz ichige almaydighanliqi ëniqtur. 28 Pütkül mewjudat Eysa Mesihke tiz pükkende, Xudaning Oghli, yeni Eysa Mesihmu pütkül mewjudatni özige tiz püktürüp bergen Xudagha tiz pükidu. Shu chaghda, Xuda hemmisige nisbeten heqiqeten bashqurghuchi bolidu.
29 Ölümdin tirilish bolmisa, bezilerning ölgenler üchün chömüldürülüshini qandaq chüshinish kërek? Ölgenler zadi tirilmise, kishilerning ular üchün chömüldürülgini bikar bolidu. 30 Biz nëme üchün her da’im özimizni xeterge ataymiz? 31 Mëning her küni ölümge duch këliwatqinim rast! Qërindashlar, Rebbimiz Eysa Mesihning silerning hayatinglarda shundaq köp ishlarni qilghanliqi bilen pexirlenginimning rastliqigha oxshash, bu sözümningmu hergiz yalghan yëri yoqtur. 32 Men Efes shehiride yirtquch haywanlargha oxshash ashu reqibler bilen ëlishtim. Ölümdin tirilish bolmisa, mëning shundaq qilghinimning nëme paydisi bolatti? Eger ölgenler tirilmise, undaqta: “Beribir ete ölüp këtidighan bolghandin këyin, yep-ichip yürüwalayli” dëgen söz yolluq bolatti!
33 Mundaq sözlerge aldanmanglar, chünki: “Yaman bilen dost bolsang, yaxshi exlaqni buzar.” 34 Eqil-hoshunglarni tëpip, gunah qilishtin qol üzünglar. Beziliringlar Xudani tëxiche tonumaysiler. Bu sözni silerni xijil bolsun, dep ëytiwatimen.
Tirilgendin këyinki ten
35 Lëkin beziler: “Ölgenler qandaq tirilidu? Eger ölgen adem tirilse, uning tëni qandaq bolidu?” dep sorishi mumkin. 36 Nëmidëgen exmiqane so’al! Ölgenlerning tirilishi xuddi uruqning topigha tashlinip qurban bolup, qayta bix sürüp chiqqinigha oxshaydu. 37 Dëhqan uruqni tërighinida, ünüp chiqidighan ösümlükning özini emes, peqet uruqini, mesilen bughday yaki bashqa bir ösümlükning uruqini tëriydu. 38 Xuda bolsa öz xahishi boyiche ashu herbir uruqning öz neslige xas tenlirini bëridu. 39 Herbir uruqning tëni oxshash bolmighandek, hemme janliqlarning tënimu bir-birige oxshash bolmaydu. Insanlarning, haywanlarning, qushlarning we bëliqlarning tëni bir-birige oxshash emes. 40 Asmanda jisimlar bar, yerdimu jisimlar bar. Asmandiki jisimlarning güzelliki bashqidur, yerdiki jisimlarningmu güzelliki bashqidur. 41 Quyashning güzelliki, ayning güzelliki we yultuzlarning güzellikimu bashqa-bashqidur. Güzellikte yultuzmu yultuzdin perqlinidu.
42 Shuninggha oxshash, tirildürülgendin këyinki tënimiz ölgendin këyinki tënimizge oxshimaydu. Kömülgen tënimiz chirip këtidu, lëkin tirildürülgen tënimiz bolsa menggü chirimeydu. 43 Tënimiz sherepsiz halda ajizliqta kömülidu lëkin, shan-sherep we qudrette tirildürülidu. 44 Tënimiz jismaniy ten halitide kömülidu. Lëkin, alahide bir ten halitide tirildürülidu. Bu dunyagha xas jismaniy tënimiz bolghinidek, u dunyagha xas alahide tënimizmu bar bolidu. 45 Bu dunyagha xas ten toghruluq muqeddes yazmilarda: “Tunji insan, yeni Adem’atigha hayatliq bërildi” dep yëzilghan. Axirqi Adem’ata, yeni Eysa Mesih bolsa u dunyada yashishimiz üchün bizge menggülük hayatliq berdi. 46 Eng awwal peyda bolghan ten u dunyagha xas ten emes, belki bu dunyagha xas tendur. Këyin peyda bolghan ten bolsa u dunyagha xas alahide bir tendur. 47 Deslepki insan yerdin, yeni topidin yaritildi. Këyinki insan, yeni Eysa Mesih ershtin keldi. 48 Bu dunyada yashawatqan insanlar topidin yaritilghan Adem’atigha oxshaydu. Menggülük hayatqa ërishidighanlar bolsa ershtin kelgen Eysa Mesihke oxshaydighan bolidu. 49 Bizler topidin yaritilghan Adem’atigha qandaq oxshash bolsaq, kelgüside ershtin kelgen Eysa Mesihkimu shundaq oxshash bolimiz.
50 Qërindashlar, shuni dëmekchimenki, bizning gösh we qandin törelgen jismaniy tënimiz Xudaning padishahliqigha kirelmeydu. Bizning ölüp chiriydighan tënimiz menggü yashiyalmaydu. 51 Emdi Xuda manga ashkarilighan heqiqetni silerge ëytay. Hemmimizla ölmeymiz, biraq hemmimiz pütünley özgirimiz. 52 Bu ish eng axirqi Kanay chëlinghanda, közni yumup achquche bir demdila yüz bëridu. Kanay chëlinishi bilenla, ölgen ëtiqadchilar chirimes ten bilen tirilidu, bizlermu özgirimiz. 53 Chünki, bu chiriydighan tënimiz chirimeydighan tenge, bu ölidighan tënimiz ölmeydighan tenge aylinishi kërek. 54 Chiriydighan we ölidighan tënimiz chirimeydighan we ölmeydighan tenge aylanghanda, muqeddes yazmilardiki aldin ëytqan bu sözler emelge ashurulidu:
 
“Ölüm yëngilip, yoq boldi!”
55 “Ey ölüm, ghelibeng yoq emdi!
ey ölüm, neshtiring yoq emdi!”
 
56 Ölümning neshtiri – gunahtur. Gunahning küchi bolsa bizning Tewrat qanunigha emel qilmighanliqimizdin peyda bolidu. 57 Lëkin, Xudagha shükür! Chünki Xuda Rebbimiz Eysa Mesih arqiliq bizni ölüm we gunah üstidin ghelibige ërishtürdi.
58 Shuning üchün, qedirlik qërindashlirim, ëtiqadinglarda tewrenmey, ching turunglar. Rebbimizge estayidilliq bilen xizmet qilinglar. Rebbimiz üchün qilghan xizmitinglarning hergiz bihude ketmeydighanliqini chüshininglar.


16

Yërusalëmdiki ëtiqadchilargha i’ane bërish toghrisida
Xëtinglarda yazghan Yërusalëmdiki ëtiqadchilargha bërilidighan i’ane ishigha kelsek, silermu Galatiya ölkisidiki jama’etchiliklerge ëytqinimdek qilinglar. Her yekshenbe küni, herbiringlar heptilik tapawitinglargha qarap, uning melum qismini i’anige ajritip toplanglar. Shundaq qilsanglar, yëninglargha barghinimda pul toplinip bolghan bolidu. Men yëninglargha barghinimda, i’anenglarni ëlip bërish üchün özünglar tallighan kishilerni tonushturush xëtim bilen Yërusalëmdiki jama’etchilikning yëtekchilirige ewetimen. Eger özümning bërishigha toghra kelse, ular bilen bille barimen.
Pawlusning pilanliri
Makëdoniye ölkisige barghandin këyin, yëninglargha barimen. Chünki, Makëdoniyidin ötmekchimen. Belkim yëninglarda bir mezgil turushum we hetta qishni siler bilen bille ötküzüshümmu mumkin. Këyin qeyerge barmaqchi bolsam, siler yardem qilip, mëni yolgha sëlip qoyarsiler. Bu qëtim silerni yol üstidila körüp Ötüp Këtishni xalimaymen. Xuda buyrusa, siler bilen uzunraq waqit bille bolimen.
Lëkin, orma hëytighiche Efes shehiride dawamliq turmaqchimen. Chünki, bu yerde xush xewerni yetküzüsh üchün manga ishik keng ochuqtur. Köp kishiler uni qobul qiliwatidu. Lëkin, xush xewerge qarshi turuwatqanlarmu köp boluwatidu.
10 Timotiy yëninglargha bërip, siler bilen bille turghanda, uning qorqmay, erkin-azade bolushigha köngül bölünglar. Chünki, umu manga oxshash, Rebbimiz üchün xizmet qiliwatidu. 11 Hëchkim uninggha sel qarimisun. Hemminglar uninggha yardem bërip, uni yënimgha saq-salamet yolgha sëlip qoyunglar. Chünki, uning bashqa qërindashlar bilen bille këlishini kütmektimen.
12 Qërindishimiz Apollosqa kelsek, uni qërindashlar bilen bille silerning yëninglargha bërishqa köp dewet qildim. Lëkin, uning hazir hëch barghusi yoq. Këyin purset piship yëtilgende baridu.
Axirqi sözler
13 Qërindashlar, ëtiqad yolida hoshyar bolunglar, ëtiqadinglarda ching turunglar, merdane we qeyser bolunglar. 14 Hemme ishni mëhir-muhebbet bilen qilinglar.
15-16 Yunan ölkisidiki eng deslepte ëtiqad qilghan Istipanas we uning a’ilisidikilerning özlirini ëtiqadchilarning xizmitige chin dili bilen atighanliqini bilisiler. Qërindashlar, silerdin ötünimenki, bundaq kishilerning we ular bilen birlikte Rebbimizge xizmet qiliwatqanlarning sözlirige kiringlar.
17 Yëninglardin Istipanas, Fortunat we Axayikning bu yerge mëni yoqlap kelgenlikige nahayiti xush boldum. Chünki, hazir siler men bilen bille bolalmighininglar üchün, ular silerning ornunglarda manga yardem qildi. 18 Ular silerni rohlandurghandek, mëning qelbimnimu rohlandurdi. Bundaq kishilerni qedirlenglar.
19 Bu yerdiki, yeni Asiya ölkisidiki jama’etchiliklerdin silerge salam. Akwila bilen ayali Priskila we ularning a’iliside jem bolidighan jama’etchilik silerge Rebbimizning nami bilen semimiy salam yollidi. 20 Bu yerdiki barliq qërindashlar silerge salam ëytti. Bir-biringlar bilen mëhribanlarche salamlishinglar.
21 Mana hazir bu axirqi salamlarni menki Pawlus öz qolum bilen yëziwatimen.
22 Rebbimizni söymigenlerge lenet bolsun. I Rebbimiz, kelgeysen!
23 Rebbimiz Eysaning mëhir-shepqiti silerge yar bolghay. 24 Hemmimiz Eysa Mesihke mensup bolghanliqimiz üchün, silerni chin dilimdin söyimen, amin!