«Yunus»


1

Yunusning Perwerdigarning huzuridin qëchishi
Bir küni Amittayning oghli Yunusqa Perwerdigardin wehiy keldi. Perwerdigar mundaq dëdi:
– Sen Ninewi dëgen büyük sheherge derhal bërip, u sheherdikilerge ularning üstidin chiqarghan hökümümni jakarla, chünki ularning qilghan rezillikliri manga yëtip keldi!
Lëkin Yunus özini Perwerdigarning huzuridin qachurush üchün shu’an qarshi yönilishke mangdi. U Jaffa shehirige bërip, Ispaniyege baridighan bir këmini tapti we këmining yol heqqini tölep, këmige chiqip, këmichiler bilen bille Ispaniyege barmaqchi boldi. U: “U yerge qëchip barsam, Perwerdigarning huzuridin yiraq bolimen” dep oylidi.
Biraq Perwerdigar dëngizgha küchlük boran ewetkenidi, dëngizda dehshetlik boran-chapqun chiqip, këmini parchiliwetkili tas qaldi. Shuning bilen këmichiler qattiq wehimige chüshüp, herqaysi öz ilahlirigha yalwurdi. Këme yëniklisun dep, ular këmidiki mallarni dëngizgha tashlashti. Yunus u waqitta këmining astinqi bölümide yëtip, qattiq uyqugha ketkenidi. Këme bashliqi Yunusning yënigha këlip, uninggha:
– Sen nëmishqa uxlap yatisen? Tur, ilahinggha yalwur! Belkim uning bizge neziri chüsher, shundaq bolsa halak bolmaymiz, – dëdi.
Këmichiler:
– Bizning mushu balayi’apetke duchar bolushimizgha kim seweblik ikenlikini körüp baqayli, – dëyiship chek tartishqanidi, chek Yunusqa chiqti. Ular uningdin:
– Ëytqina, bu balayi’apetni kim keltürüp chiqardi? Sen nëme qilidighan ademsen, qeyerdin kelding, qaysi el-millettinsen? – dep sorashti. Yunus ulargha:
– Men Ibraniymen, dëngiz we quruq tupraqlarni yaratqan ershtiki Perwerdigargha ëtiqad qilimen, – dep jawab berdi
10 Yunus yene ulargha özining Perwerdigarning huzuridin qëchip yürgenlikini ëytip bergenidi, këmichiler uni anglap intayin qorqushup ketti we:
– Bundaq qëchip yürgining nëmisi! – dëdi. 11 Boran-chapqunlar ewjige chiqqanliqtin, ular uningdin:
– Biz sanga nëme qilsaq dëngiz dolquni biz üchün pesiyidu? – dep sorashti. 12 Yunus ulargha:
– Men shuni bilimenki, mëning sewebimdin siler mushu dehshetlik boran-chapqungha uchridinglar. Mëni kötürüp dëngizgha tashlanglar, dëngiz dolquni siler üchün pesiyidu, – dep jawab berdi.
13 Këmichiler eksiche palaqni jënining bariche urup, këmini qirghaqqa ëlip barmaqchi boldi-yu, algha ilgiriliyelmidi, chünki boran-chapqunlar barghansëri ewjige chiqqanidi. 14 Shuning bilen ular Perwerdigargha:
– I Perwerdigar, sendin ötünimizki, bu ademning jënigha zamin bolghanliqimizdin bizni halak qilmighaysen. Bigunah ademning qënini töküsh gunahini bizning üstimizge yüklimigeysen. I Perwerdigar, bularning hemmisini öz iradeng boyiche qilghansen, – dep yalwurdi.
15 Andin këyin ular Yunusni kötürüp dolqunlap turghan dëngizgha tashlighanidi, boran shu’an bësildi. 16 Këmichiler bu weqeni körgechke Perwerdigardin qattiq qorqushup, uninggha qurbanliq qilishti we qesemler bërishti.
17 Perwerdigar yoghan bir bëliqni Yunusni yutuwëlishqa ewetkenidi. Yunus bëliqning qorsiqida üch këche-kündüz qaldi.


2

Yunusning du’asi
Yunus bëliqning qorsiqida öz Xudasi bolghan Perwerdigargha mundaq du’a qildi:
 
Nale qildim Perwerdigargha külpette qalghinimda,
qulaq saldi u manga.
Peryad chektim chongqur yëridin ölükler diyarining,
qulaq salding nalemge sen mëning.
Sen tashliding mëni tëgige chongqur dëngizning,
qorshiwaldi mëni küchlük sular,
bësip ötti üstümdin dolqunliring, örkeshliring.
Mundaq dëdim shu peytte:
Tashlinip kettim men sëning neziringdin,
körimen yene muqeddes ibadetxanangni lëkin.
Jënimni alghudek qorshiwaldi mëni sular,
oriwaldi örkeshler,
chirmiwaldi bëshimni dëngizdiki ot-chöpler.
Chöküp kettim dëngizdiki taghlarning ullirigha,
chiqish yolliri menggüge ëtilgen jaygha.
Lëkin i Perwerdigar, Xudayim,
qutquzuwalding jënimni ölükler diyaridin özüng.
Chiqip këtey dëgende jënim,
i Perwerdigar, sëni yad ettim.
Yetti du’ayim sanga,
sëning muqeddes ibadetxananggha.
Erzimes butlargha choqunidighanlar
Perwerdigarning mëhir-muhebbitini terk ëter.
Lëkin men bolsam sunarmen sanga,
shükürler bilen qurbanliqlar.
Wapa qilarmen qilghan qesemlirimge,
chünki nijatliq këler Perwerdigardinla.
 
10 Shuning bilen Perwerdigar hëliqi bëliqqa buyruq qilghanidi. Bëliq Yunusni quruqluqqa qusup chiqardi.


3

Yunusning Xudagha boysunushi
Perwerdigardin Yunusqa ikkinchi qëtim wehiy keldi. Perwerdigar uninggha:
– Sen Ninewi dëgen büyük sheherge derhal bërip, u sheherdikilerge men sanga tapshuridighan sözlerni jakarla, – dëdi.
Yunus shu’an Perwerdigarning sözige bina’en, Ninewige bardi. Ninewi alahide chong bir sheher bolup, uni arilap chiqishqa üch kün këtetti. Yunus sheherge kirip, bir künlük yolni mangghandin këyin:
– Qiriq kündin këyin Ninewi shehiri xarab qilinidu! – dep jakarlidi.
Buning bilen Ninewilikler Xudagha ishinip, roza tutushni qarar qildi. Pütün sheher xelqi mertiwisi yuqiri-töwen bolsun, hemmisi chige rextke yöginip, towa qilghanliqini bildürüshti. Bu xewer Ninewi padishahigha yetkende, u textidin chüshüp, tonini sëliwëtip, chige rextke yöginip, külde milinip olturdi.
Padishah özi we emeldarlirining namida Ninewiliklerge mundaq emr chüshürdi: “Meyli adem meyli haywan, meyli kala meyli qoy bolsun, hemmisi hëchnëme tëtimisun, ular hëchnëme yëmisun, sumu ichmisun. Pütkül adem we haywanlar chige rextke yögensun. Herbir adem Xudagha qattiq yalwursun hemde yaman yolidin yansun, zorawanliqtin qol üzsun. Kim bilidu, Xuda shuning bilen niyitidin, qehr-ghezipidin yënip, bizni halak qilmay qoyamdu tëxi!”
10 Xuda ularning emellirini yeni yaman yolliridin yanghanliqini körgende, ilgiri özi jakarlighan, ularning üstige chüshürmekchi bolghan balayi’apetlerni ulargha chüshürmidi.


4

Yunusning Xudaning körsetken mëhir-shepqitige achchiqlinishi
Yunus bu ishtin tolimu narazi bolup, nahayiti achchiqlandi. Shunga u Perwerdigargha mundaq dëdi:
– I Perwerdigar, öz yurtumda turghinimda sëning shundaq qilidighanliqingni öz-özümge ëytmighanmidim?! Men sëning intayin mëhriban we rehimdil Xuda ikenlikingni bilettim. Sen asanliqche ghezeplenmeysen, mëhir-muhebbetke tolghansen. Balayi’apet keltürüshtin yëniwalidighanliqingni bilettim. Shunga Ispaniyege qachmighanmidim?! Emdi, i Perwerdigar, jënimni alghin! Tirik yashighinimdin ölginim yaxshi!
Perwerdigar uninggha jawaben:
– Achchiqlinishing toghrimu? – dëdi.
Shuning bilen Yunus sheherning sirtigha chiqip, sheherning sherq teripide olturdi. U bir chelle tikip, uning sayisida olturup, Ninewi shehiride nëme weqe yüz bëridighanliqigha nezer saldi. Perwerdigar Xuda Yunusni köngül gheshlikidin qutuldurush üchün, bir qapaq pelikini ündürüp, Yunusning bëshigha saye bolsun dep, uning üsti teripige yëyildurdi. Yunus bolsa qapaq peliki üchün intayin xush boldi. Lëkin etisi etigende Xuda özi bir qurtni ewetti. Bu qurt këlip, qapaq pelikini yep, uni kësip qurutuwetti. Kün chiqqanda, Xuda kün chiqish tereptin issiq shamal chiqarghanidi, qiziq aptap Yunusning bëshigha chüshüp, uni halidin ketküzdi. Shunga u ölümni tilep: “Tirik yashighinimdin ölginim yaxshi!” dëdi.
Lëkin Xuda uningdin:
– Sëning bu qapaq peliki üchün achchiqlinishing toghrimu? – dep soridi.
– He’e, achchiqimda ölgüdek bolup qaldim! – dep jawab berdi Yunus.
10 Perwerdigar uninggha:
– Sen özüng ya östürmey, ya uninggha emgek singdürmey, bir këchide ösüp, ikkinchi këchisi yoq bolup ketken bir tüp qapaq pelikige shunche iching aghrighan yerde, 11 men aq-qarini perqlendürelmeydighan bir yüz yigirme ming adimi we nurghun haywanliri bar Ninewidek chong sheherge ich aghritmay turalamdim?! – dëdi.