Galatiyaliqlargha yëzilghan xet




1

Insanlar teripidin emes, yaki Xudaning insanlarni wasite qilishi arqiliqmu emes, belki Eysa Mesih we uni ölümdin tirildürgen Xuda’atimiz teripidin elchi bolushqa tallanghan menki Pawlustin we men bilen bille turuwatqan barliq qërindashlardin Galatiya ölkisidiki ëtiqadchilar jama’etchiliklirige salam.
Xuda’atimiz we Rebbimiz Eysa Mesih silerge mëhir-shepqet we amanliq ata qilghay! Eysa Mesih Xuda’atimizning iradisi boyiche gunahlirimiz üchün özini pida qilip, bizni bu rezil dunyadin qutquzdi. Barliq shan-sherep Xudagha ebedil’ebed mensup bolghay, amin!
Dunyada birla xush xewer bar
Eysa Mesih arqiliq silerge mëhir-shepqet körsitip, silerni özige chaqirghan Xudadin shunche tëz waz këchip, bashqiche bir xil xush xewerge egiship këtiwatqanliqinglargha heyranmen. Emeliyette, egeshkininglar heqiqiy xush xewer emes, belki bezi ademlerning silerni qaymuqturup ëytqanliridur. Ular Eysa Mesih heqqidiki xush xewerni burmilimaqchi. Lëkin, meyli arimizdiki bireylen bolsun yaki ershtin chüshken perishte bolsun, biz silerge yetküzgen xush xewerge oxshimaydighan bashqa bir “xush xewer”ni yetküzse, uninggha lenet yaghsun. Burun ëytqanlirimizni yene tekrarlaymizki, kimdekim silerge qobul qilghininglargha oxshimaydighan bashqiche bir xil xush xewerni yetküzse, uninggha lenet yaghsun!
10 Mëning bundaq dëyishim insanlarni xursen qilish üchünmu? Yaq, mëning bundaq dëyishim Xudani xursen qilish üchündur. Eger men insanlarni xursen qilishni istigen bolsam, Eysa Mesihning sadiq xizmetkari bolmighan bolattim.
Pawlusning elchi bolushqa chaqirilishi
11 Qërindashlirim, men yetküzgen bu xush xewerning kishiler teripidin toqup chiqirilmighanliqini bilishinglarni ümid qilimen. 12 Men bu xush xewerni insandin qobul qilghinim yaki birer kishidin ögenginim yoq. Belki, Eysa Mesih bu xush xewerni manga wehiy arqiliq yetküzgen.
13 Siler mëning ilgiri Yehudiy dinigha ëtiqad qilghan waqtimda qandaq hayat kechürgenlikimni anglighanidinglar. Men u chaghda Xudagha mensup bolghan ëtiqadchilar jama’etchilikige esheddiy ziyankeshlik qilghan we ularni yoqitiwëtishke tirishqanidim 14 hemde Yehudiy dini yolida nurghun tengtushlirimdin xëlila aldida turattim. Ejdadlirimizning en’enilirini qoghdashta pütün wujudum we qizghinliqim bilen ishleyttim. 15 Lëkin, Xuda mëni anamning qorsiqidiki waqtimdila tallidi we özining mëhir-shepqiti bilen chaqirdi. 16 U mëning öz oghli Eysa Mesih toghrisidiki xush xewerni Yehudiy emeslerge yetküzüshüm üchün, Eysa Mesihni manga ashkarilashni xalidi. Xuda uni manga ashkarilighan chaghda, men bu ish toghruluq hëchqandaq kishige meslihet salmidim 17 hemde Yërusalëmdiki mendin ilgiri elchi bolghanlarning yënighimu barmay, udul Erebistangha atlandim, këyin Demeshq shehirige qaytip keldim.
18 Üch yildin këyin, elchi Pëtrus bilen körüshüsh üchün Yërusalëmgha bardim we uning yënida on besh kün turdum. 19 Bu jeryanda, elchilerdin peqet Pëtrus we Rebbimiz Eysaning inisi Yaqup bilen körüshtüm. Elchilerdin bashqa birersini körmidim. 20 Xuda guwah bolsunki, silerge yëziwatqanlirim yalghan emes. 21 Këyin, Süriye we Kilikiye ölkilirige bardim. 22 U chaghda Yehudiye ölkisidiki Eysa Mesihke mensup bolghan ëtiqadchilar jama’etchilikliri shexsen mëni tonumaytti. 23 Ular peqet bashqilarning: “Burun bizge ziyankeshlik qilghan adem emdi bolsa özi yoqitiwetmekchi bolghan ëtiqadni tarqitiwatidu” dëgenlikini anglighanidi. 24 Shunga, ular mende bolghan bu özgirishler sewebidin Xudani tëximu ulughlidi.


2

Bashqa elchilerning Pawlusni qarshi ëlishi
On töt yildin këyin, men Barnaba bilen bille yene Yërusalëmgha bardim. Titusnimu bille ëliwaldim. Men u yerge Xudadin kelgen wehiyge bina’en barghanidim. U yerde men ëtiqadchilar jama’etchilikining yëtekchiliri bilen ayrim sözliship, özüm Yehudiy emesler arisida tarqitip këliwatqan xush xewerning mezmunining ularningkige oxshash ikenlikini chüshendürdüm. Bundaq qilishim burunqi yaki kelgüsidiki xizmetlirimning bikar bolup ketmesliki üchün idi. Netijide, ular ëytqanlirimdin razi boldi. Hetta men bilen bille barghan Titus Yehudiy bolmisimu, ular uni xetne qildurushqa mejburlimidi. Biraq, Eysa Mesihke ëtiqad qilghuchilar qiyapitige kiriwalghan beziler uning xetne qildurulushini telep qildi. Ular arimizgha suqunup kiriwëlip, Eysa Mesih arqiliq ërishken erkinlikimizni nazaret qildi. Ularning meqsiti bizni özlirining diniy qa’ide-yosunlirigha qul qilishtur. Lëkin, xush xewer heqiqitining aranglarda saqlinishi üchün, biz ulargha qilchimu yol qoymiduq.
Ëtiqadchilar jama’etchilikide muhim dep qaralghanlar (ularning mertiwisining qandaq bolushi manga muhim emes, chünki Xuda hemme ademge teng qaraydu) men yetküzgen xush xewerge yene mezmun qoshush kërek, dëmidi. Del eksiche, ular Xudaning Pëtrusqa Yehudiylargha xush xewer yetküzüsh wezipisini tapshurghinidek, mangimu Yehudiy emeslerge bu xush xewerni yetküzüshni tapshurghanliqini tonup yetti. Pëtrusning Yehudiylargha elchi bolushigha küch-qudret ata qilghan Xuda mëning Yehudiy emeslerge elchi bolushumghimu küch-qudret ata qildi. Jama’etchilikning tüwrüki hësablanghan Yaqup, Pëtrus we Yuhannalar bu wezipining Xudaning manga qilghan iltipati ikenlikini tonup yetkinide, ular mëni we Barnabani qobul qilip, hemkarlishidighanliqini bildürdi. Buning bilen, Yehudiy emesler arisida biz xizmet qilidighan, Yehudiylar arisida bolsa ular xizmet qilidighan bolup këlishtuq. 10 Ular peqet bizdin özlirining arisidiki kembeghel ëtiqadchilarning halidin xewer ëlishni ësimizdin chiqarmasliqimizni telep qildi. Menmu eslide del shundaq qilishqa tiriship këliwatattim.
Pawlusning Antakyada Pëtrusni eyiblishi
11 Biraq, këyin Pëtrus Antakya shehirige kelgende, uning ötküzgen xataliqi tüpeylidin men uni yüzturane eyiblidim. 12 Yaqupning qëshidin bezi ademler këlishtin burun, Pëtrus Yehudiy emes ëtiqadchilar bilen da’im hemdastixan bolup turatti. Lëkin, bu ademler kelgendin këyin, Pëtrus Yehudiy emeslerdin özini tartip, ular bilen hemdastixan bolmaydighan boldi. Chünki, u Yehudiy emeslermu xetne qilinishi kërek, dep oylaydighan bu Yehudiy qërindashlarning eyiblishidin qorqqanidi. 13 Shuning bilen, bashqa Yehudiy ëtiqadchilarmu uninggha oxshash saxtipezlik qilishti. Hetta Barnabamu tesirge uchrap, ularning saxtipezlikige shërik boldi. 14 Men ularning xush xewerning heqiqiti boyiche ish qilmighanliqini körüp, hemmeylenning aldidila Pëtrusqa: “Sen Yehudiy bolsangmu, biraq hezriti Eysagha ëtiqad qilghandin bëri Yehudiylarning adetliri boyiche yashimay, belki Yehudiy emeslerdek yashap kelding. Shundaq turuqluq, yene nëmishqa Yehudiy emes ëtiqadchilardin Yehudiylarning adetliri boyiche yashashni telep qilisen?” dëdim.
15 Biz ikkimiz tughulushimizdinla Yehudiymiz, gunahkar dep qaralghan Yehudiy emeslerdin emesmiz. 16 Lëkin, biz insanlarning Tewrat qanunigha emel qilish arqiliq emes, belki Eysa Mesihke ëtiqad qilish arqiliq heqqaniy adem dep jakarlinidighanliqini bilimiz. Shu sewebtin, biz Yehudiylarmu Eysa Mesihke ëtiqad qilduq. Hëchkim Tewrat qanunigha emel qilish arqiliq heqqaniy adem dep jakarlinalmaydu. 17 Biz Eysa Mesihke ëtiqad qilish arqiliq özimizningmu Yehudiy emeslerge oxshashla gunahkar ikenlikimizni tonup yettuq. Undaqta, Eysa Mesih bizni gunah yoligha bashlidi, dësek bolamdu? Yaq, hergiz bundaq dëgili bolmaydu! 18 Mëni qutquzulushqa ërishtürelmeydighan Tewrat qanunidin ümidimni üzgen turuqluq këyin uninggha qayta ësiliwalsam, u chaghda men özümning gunahkar ikenlikimni ispatlighan bolmamdimen?! 19 Men Tewrat qanunigha emel qilalmighanliqimdin qanungha nisbeten ölgen dep hësablandim. Buningdin meqset, Xuda üchün yashashtur. Men Eysa Mesih bilen bille krëstke mixlandim. 20 Hazir mëning tënimde yashawatqan men emes, belki Eysa Mesihtur. Mëni söygen we men üchün özini pida qilghan Xudaning Oghligha bolghan ëtiqadim bilen yashaymen. 21 Men Xudaning insanlarni qutquzush üchün körsetken mëhir-shepqitini ehmiyetsiz, dep qaraydighanlardin emesmen. Eger bir adem Tewrat qanunigha emel qilish arqiliq heqqaniy adem dep jakarlinalaydighan bolsa, u chaghda Eysa Mesihning krëstke mixlinishi ehmiyetsiz bolup qalatti.


3

Tewrat qanuni we ëtiqad
Ey nadan Galatiyaliqlar! Siler qandaqlarche ëziqturulup, bashqilarning damigha chüshüp kettinglar? Eysa Mesihning krëstke mixlanghanliqi xuddi köz aldinglarda yüz bergendek ëniq yetküzülgenghu! Silerdin shunila sorimaqchimenki, Muqeddes Roh silerge Tewrat qanunigha emel qilghanliqinglar üchün ata qilindimu? Yaq, siler xush xewerni anglap, Eysa Mesihke ëtiqad qilghanliqinglar üchün, Muqeddes Roh silerge ata qilinghan. Siler shunche nadanmu? Muqeddes Roh hayatinglarda bashlighan ishni siler öz küch-qudritinglargha tayinip tamamlimaqchi boluwatamsiler? Undaqta, silerning xush xewer yolida tartqan azab-oqubetliringlarning hemmisi bikar këtermu? Xudaning silerge Muqeddes Rohni ata qilishi we aranglarda möjiziler yaritishi silerning Tewrat qanunigha emel qilghanliqinglardin emes, belki silerning xush xewerni anglap, Eysa Mesihke ëtiqad qilghanliqinglardindur.
Muqeddes yazmilarda: “Ibrahim Xudaning sözlirige ishendi. Perwerdigar uning ëtiqadini körüp, uni heqqaniy adem, dep hësablidi” dëyilgen. Shuning üchün, shuni bilishinglar kërekki, peqet Xudagha ëtiqad qilghuchilarla Ibrahimning heqiqiy ewladliridur. Muqeddes yazmilarda Xudaning Yehudiy emeslerning özige ëtiqad qilishi sewebidin ularni heqqaniy adem dep jakarlaydighanliqi aldin dëyilgen. Xuda Ibrahimgha: “Hemme milletlerge sen arqiliq bext ata qilimen” dep, bu xush xewer toghruluq aldin ëytqan. Shuning üchün, Eysa Mesihke ëtiqad qilghanlar Xudagha ëtiqad qilghan Ibrahimgha oxshash bext tapidu.
10 Tewrat qanunigha emel qilish bilen heqqaniy adem dep jakarlinimen, deydighanlarning hemmisi lenetke qalidu. Muqeddes yazmilarda mundaq yëzilghan: “Tewrat qanunida yëzilghan hemme emrlerge toluq emel qilmighan kishi lenetke qalidu.” 11 Roshenki, hëchkim Xudaning aldida qanungha emel qilish bilen heqqaniy adem dep jakarlinalmaydu. Muqeddes yazmilarda: “Adem ëtiqad bilen heqqaniy adem dep jakarlinip, hayatliqqa ërishidu” dep yëzilghan. 12 Bu ëtiqad yoli Tewrat qanunigha emel qilish yoli bilen pütünley oxshimaydu. Tewrat qanunigha emel qilish yoli xuddi muqeddes yazmilarda: “Tewrat qanunining emrlirige toluq emel qilghanlar shu qanungha tayinip hayatliqqa ërishidu.” dep yëzilghinigha oxshashtur. 13 Halbuki, Eysa Mesih bizni Tewrat qanunigha toluq emel qilalmighanliqimizdin peyda bolghan lenettin qutuldurup qëlip, u lenetni öz üstige aldi. Bu heqte muqeddes yazmilarda: “Yaghachqa ësilghan kishi lenetke qalghan kishidur” dep yëzilghan. 14 Eysa Mesihning krëstke mixlinip qurban bolushi arqiliq Yehudiy emeslermu Ibrahimgha wede qilinghan bexttin teng behrimen bolalaydu. Shundaqla, ular biz bilen bille Xuda wede qilghan Muqeddes Rohni ëtiqad bilen qobul qilalaydu.
Tewrat qanuni we Xudaning wedisi
15-16 Qërindashlar, kündilik turmushtin bir misal körsitey. Ikki terep otturisida imzalanghan ehdinamini hëchkim yoqqa chiqiriwëtelmeydu yaki uninggha birer nersimu qoshalmaydu. Shuningdek, Xuda Ibrahim we uning ewladi bilen tüzgen ehdinimu hëchkim özgertelmeydu. Xudaning Ibrahimgha bergen bu wedisidiki “sëning ewladinggha” dëgen söz nurghun kishini emes, yalghuz birsini, yeni Eysa Mesihni körsitidu. 17 Shuni dëmekchimenki, Xudaning Ibrahim bilen aldin tüzgen bu ehdisini töt yüz ottuz yildin këyin chüshürülgen Tewrat qanunimu emeldin qalduralmaydu. Dëmek, Tewrat qanuni Xudaning bu wedisini bikar qilalmaydu. 18 Chünki, Xuda wede qilghan Mirasqa qanungha emel qilish arqiliqla ërishkili bolsa, undaqta bu miras Xudaning wedisidin kelmigen bolatti. Biraq, Xuda bu mirasni öz wedisige bina’en Ibrahimgha ata qilghan. 19 Undaqta, Tewrat qanunini chüshürüshtiki meqset nëme? U bolsimu Xuda ewetishke wede qilghan Ibrahimning ewladi, yeni Eysa Mesih kelgüche gunahning nëme ikenlikini körsitip bërishtur. Tewrat qanuni perishtiler arqiliq Musa peyghemberge, Musa peyghemberning wasitisi bilen kishilerge chüshürülgen. 20 Ikki adem këlishim tüzgende, bir wasitichi bolush kërek. Lëkin, Xuda öz ehdisini Ibrahimgha bergende, uni wasitichisiz bergen.
21 Undaqta, Tewrat qanuni Xudaning wedisige zitmu? Yaq, hergiz undaq emes! Eger bu qanun insanlarni hayatliqqa ërishtüreleydighan bolsa, u chaghda insanlar qanungha emel qilish arqiliq heqqaniy adem bolalaytti. 22 Halbuki, muqeddes yazmilar pütkül insanlarning gunahning ilkide yashaydighanliqini körsetti. Buningdiki meqset, Eysa Mesihke bolghan ëtiqad arqiliq ërishilidighan bu wedining uninggha ëtiqad qilghanlargha bërilishidur.
23 Bu ëtiqad yoli ashkara bolghuche, qanun bizni qoghdash yüzisidin qamap qoyghanidi. 24 Bashqiche ëytqanda, Tewrat qanuni “terbiyiligüchimiz” bolup, bizni Eysa Mesihke ëtiqad qilishqa yëteklidi. Buningdiki meqset, bizning ëtiqad arqiliq heqqaniy adem dep jakarlinishimizdur. 25 Emdi biz bundaq “terbiyiligüchi”ning nazaritide emesmiz. Chünki, bu ëtiqad yoli ashkara boldi.
Xudaning perzentliri
26 Eysa Mesihke ëtiqad qilish arqiliq hemminglar Xudaning perzentliri boldunglar. 27 Chünki, siler chömüldürülüshni qobul qilip Eysa Mesihke baghlanghininglarda, uning tebi’itini özünglargha özleshtürdünglar. 28 Meyli Yehudiy yaki Yehudiy emes bolsun, qul yaki hör bolsun, er yaki ayal bolsun, hemminglar Eysa Mesihke mensup bolghanliqinglar üchün, Xudaning neziride barawer boldunglar. 29 Dëmek, Eysa Mesihke mensup bolghanikensiler, silermu Ibrahimning ewladi bolisiler we Ibrahimgha wede qilinghan bext-sa’adetke ërishisiler.


4

1-2 Yene ëytmaqchi bolghinim: gerche bir bala pütün mülükning igisi bolsimu, u taki atisi belgiligen mirasqa warisliq qilish yëshigha toshmighuche, u balining öyning qulidin perqi bolmaydu. Chünki, u yenila xojidar we baligha qarighuchilarning bashqurushida bolidu. Shuninggha oxshash, bizmu gödek waqtimizda, yeni Eysa Mesihke ëtiqad qilishtin burun, bu dunyadiki yaman rohiy küchlerge* Yaki “bu dunyadiki artuqche qa’ide-yosunlargha”. qul bolghaniduq. Lëkin, Xuda özi belgiligen waqit yëtip kelgende, öz oghlini bu dunyagha ewetti. U bir ayaldin tughulghan bolup, Tewrat qanunigha boysunup yashidi. Buningdiki meqset, Xuda Tewrat qanunigha qul bolghan bizlerni bedel tölep hörlükke chiqirip, bizni özining perzenti qilishtur. Siler Xudaning perzentliri bolghanliqinglar üchün, Xuda öz oghlining Rohini qelbinglargha saldi. Bu Roh silerni Xudani “i söyümlük Ata” dep chaqirtidu. Shuning üchün, emdi siler qul emes, belki Xudaning perzentlirisiler. Xudaning perzentliri bolghanikensiler, Xudaning wede qilghanlirigha mirasxor bolisiler.
Pawlusning Galatiyaliqlardin endishe qilishi
Burun, Xudani tonumaydighan waqtinglarda yalghan ilahlargha choqunup, ularning quli bolghanidinglar. Emdilikte, heqiqiy Xudani tonudunglar. Tëximu ëniqraq qilip ëytqanda, Xuda teripidin tonuldunglar. Shundaq iken, yene nëme üchün bu dunyadiki ajiz, këreksiz qa’ide-yosunlarning qulluqigha yëngiwashtin qaytmaqchi bolisiler? 10 Siler yenila melum kün, ay, pesil we yillarni xatirilewatisiler. 11 Men ilgiri silerge singdürgen ejrimning bikar këtishidin ensirewatimen.
12 Qërindashlar, gerche men Yehudiy bolsammu, emdi Tewrat qanunining esiri bolmay, siler Yehudiy emeslerdek uningdin mustesnamen. Silerdin shuni ötünüp soraymenki, bu jehette manga oxshash bolunglar. Siler manga hëch azar yetküzmigenidinglar. 13 Silerge melumki, kësel sewebidin Galatiyada dem ëliwatqan waqtimda, bu xush xewerni silerge birinchi qëtim yetküzgenidim. 14 U chaghda, kësilim siler üchün bir awarichilik bolsimu, lëkin siler mëni kemsitmidinglar, ret qilmidinglar. Eksiche, mëni Xuda ewetken bir perishtini, hetta Eysa Mesihni kütkendek kütüwaldinglar. 15 U chaghdiki xushalliqinglar emdi nege ketti?! Jezm qilip ëytalaymenki, u chaghda siler mumkin bolsa, manga közliringlarni oyup bërishkimu razi idinglar. 16 Emdilikte, silerge heqiqetni sözligenlikim üchün, düshmininglargha aylinip qaldimmu?
17 Men ëytip ötken hëliqi ademler silerni özige qaritiwëlishqa tirishmaqta. Ularning niyiti toghra emes. Ular silerni bizdin ayriwëtip, özlirige qaritiwalmaqchi. 18 Meyli men siler bilen bille bolay yaki bolmay, silerge qiziqiwatqan bu kishilerning niyiti toghra bolsila, yaxshi bolatti, elwette. 19 Balilirim! Ëtiqadinglar ösüp yëtilip, Eysa Mesihning tebi’iti silerde gewdilengüche, men siler üchün yene bir qëtim xuddi tolghaq azabini tartiwatqan anidek azabliniwatimen. 20 Mëning hazirla yëninglargha bërip, silerge mulayimliq bilen nesihet qilghum këliwatidu. Chünki, silerning bu ehwalinglarni anglap, qandaq qilishni rasttinla bilmeywatimen!
Hejer bilen Sarening misali
21 Tewrat qanunining ilkide yashashni xalaydighan silerdin shuni sorap baqay, siler Tewratta nëme dëyilgenlikini bilmemsiler? 22 Tewratta Ibrahimning ikki oghli barliqi xatirilengen. Ularning biri qul ayal Hejerdin, yene biri öz ayali Saredin bolghan. 23 Qul ayaldin bolghan oghul perzent qaldurush qanuniyiti boyiche, öz ayalidin bolghan oghul bolsa Xudaning wedisi boyiche dunyagha kelgen. Xuda Ibrahimgha “men sëning ewladliringni ulugh bir xelq qilimen” dep wede qilghanidi. Biraq, Ibrahim bilen tughmas ayali Sare qërip ketküche perzent körmidi. Shuning üchün, Ibrahim qul ayali Hejerdin Isma’ilni tapti. Bu, “perzent qaldurush qanuniyiti boyiche tughulghan” bala boldi. Axirda, Xudaning möjize körsitishi bilen Ibrahim Saredin Is’haqni tapti. Bu bala “Xudaning wedisi boyiche tughulghan” oghuldur. 24 Bu yerde mundaq bir oxshitish bar. Bu ikki ayal Xudaning insanlar bilen tüzgen ikki ehdisining wekilidur. Tewrat qanuni del Sinay tëghida chüshürülgen bolup, bu qanun Yehudiylarni özining quli qilidu. Hejerning özi qul bolup, balilirimu qul bolidu. Shunga u Sinay tëghigha wekillik qilidu. 25 Halbuki, Erebistandiki Sinay tëghigha simwol qilinghan Hejerni bügünki Yërusalëmghimu oxshitishqa bolidu. Chünki, u sheher öz xelqi bilen hazirmu Tewrat qanunining qulluqida turmaqta. 26 Ibrahimning öz ayali Sare bolsa erkin ayal bolghachqa, ershtiki Yërusalëmgha wekillik qilidu. Shunga, ershtiki Yërusalëmni bizning animiz dëyishke bolidu. 27 Chünki, muqeddes yazmilarda mundaq yëzilghan:
 
“Xushal bol, ey perzent körmigen tughmas ayal!
Tentene qil yuqiri awazing bilen tolghaq azabini körmigen ayal!
Chünki, deslepte tughmas bolghan ayalning perzentliri
bashqa ayallarning perzentliridinmu köp boldi.”
 
28 Qërindashlar, siler Xudaning perzentliri boldunglar. Chünki, xuddi Is’haq Xudaning wedisi boyiche Saredin tughulghandek, silermu Xudaning wedisi boyiche tughuldunglar. 29 U chaghda, perzent qaldurush qanuniyiti boyiche tughulghan Isma’il Muqeddes Roh ata qilghan shapa’et bilen tughulghan Is’haqqa qandaq ziyankeshlik qilghan bolsa, hazir Tewrat qanunigha qul bolghanlar Eysa Mesihke ëtiqad qilghuchi bizlerge shundaq ziyankeshlik qiliwatidu. 30 Lëkin, muqeddes yazmilarda nëme dep yëzilghan? Uningda: “Sen bu dëdek ayalingni oghli bilen qoshup heydiwet! Chünki dëdek ayalingning oghli hergiz erkin ayalingdin bolghan oghul bilen mirasqa ortaq bolup qalmisun” dep yëzilghan. 31 Dëmek, qërindashlar, biz qul ayalning emes, belki erkin ayalning perzentlirimiz.

*3
Yaki “bu dunyadiki artuqche qa’ide-yosunlargha”.

23
Xuda Ibrahimgha “men sëning ewladliringni ulugh bir xelq qilimen” dep wede qilghanidi. Biraq, Ibrahim bilen tughmas ayali Sare qërip ketküche perzent körmidi. Shuning üchün, Ibrahim qul ayali Hejerdin Isma’ilni tapti. Bu, “perzent qaldurush qanuniyiti boyiche tughulghan” bala boldi. Axirda, Xudaning möjize körsitishi bilen Ibrahim Saredin Is’haqni tapti. Bu bala “Xudaning wedisi boyiche tughulghan” oghuldur.



5

Eysa Mesihke ëtiqad qilghuchilarning erkinliki
Eysa Mesih bizni erkinlikte yashisun dep, azad qildi. Shuning üchün, qeddinglarni ruslanglar, Tewrattiki qa’ide-yosunlar silerge yene boyunturuq bolmisun.
Menki Pawlus shuni ëytip qoyayki, eger siler heqqaniyliqni izdep turup, yenila xetnige tayansanglar, u chaghda Eysa Mesihning silerge hëchqandaq paydisi qalmaydu. Men xetnige tayanmaqchi bolghanlarni yene bir qëtim agahlandurimenki, eger siler xetnini qobul qilsanglar, Tewrattiki pütün qa’ide-yosunlargha toluq boysunushunglar kërek. Siler bulargha boysunushqa tayinip heqqaniy adem dep jakarlinishqa tirishsanglar, u chaghda siler Eysa Mesihtin ayrilip qalisiler, shundaqla Xudaning mëhir-shepqitini ret qilghan bolisiler. Lëkin, ëtiqad arqiliq heqqaniy adem dep jakarlanghan bizler bolsaq, Muqeddes Rohqa tayinip, Xudaning bizge wede qilghan bext-sa’adetlirini intizarliq bilen kütmektimiz. Biz Eysa Mesihke mensup bolghanliqimiz üchün, xetne qilish yaki qilmasliq muhim emes, peqet mëhir-muhebbet arqiliq ipadilengen ëtiqadla muhim, dep qaraymiz.
Siler ëtiqad yolida algha bësiwatqanidinglar, biraq kim silerning heqiqetke ita’et qilishinglargha tosalghu boldi? U elwette silerni özige chaqirghan Xuda emes! Ësinglarda bolsunki, kichikkine xëmirturuch pütün xëmirni boldurghinidek, bir ademning xata telimimu nurghun ademni azduridu. 10 Silermu bu ishta manga oxshash oylaydighan bolisiler, dep Xudagha bolghan ëtiqadim bilen ishinimen. Silerni qutritiwatqan kim bolushidin qet’iynezer, u choqum Xudaning jazasini tartidu.
11 Qërindashlar, eger men ular ëytqandek “xetne qilinish kërek” dep dawamliq telim bërip yürgen bolsam, undaqta men bügünki künde yene nëme üchün Yehudiylarning ziyankeshlikige uchraymen? Eger shundaq qilghan bolsam, u chaghda “qutquzulush peqet Eysa Mesihning krësttiki qurbanliqidinla këlidu” dëmigen bolattim hem ularning ghezipinimu qozghimighan bolattim. 12 Silerni qutratqan bu ademler özlirini axta qiliwetsun!
13 Qërindashlar, siler erkinlikke chaqirildinglar. Lëkin, bu erkinlikinglar gunahkar tebi’itinglarning arzulirini qandurushning bahanisi bolup qalmisun. Eksiche, buni bir-biringlargha mëhir-muhebbet bilen xizmet qilishning pursiti, dep bilinglar. 14 Chünki, pütün tewrat qanuni “qoshnangni özüngni söygendek söy” dëgen emrge yighinchaqlanghan. 15 Lëkin pexes bolunglarki, bir-biringlarni chishlep tartip yürsenglar, özünglarnimu weyran qilisiler.
Muqeddes Roh we bizning gunahkar tebi’itimiz
16 Shuni dëmekchimenki, Muqeddes Rohning yëtekchilikide yashanglar. Shu chaghda, gunahkar tebi’itinglarning arzu-heweslirige yol qoymaysiler. 17 Chünki, insanning gunahkar tebi’iti Muqeddes Rohqa zit bolghan ishlarni arzu qilghinidek, Muqeddes Rohmu insanning gunahkar tebi’itige zit bolghan ishlarni arzu qilidu. Ular bir-birige qarimuqarshidur, bu qarimuqarshiliq özünglar arzu qilghan ishlarni qilishta toqunush peyda qilidu. 18 Wehalenki, siler Muqeddes Rohning yëtekchilikide bolsanglar, u chaghda Tewrat qanunining ilkide bolmaysiler.
19 Insanning gunahkar tebi’itige bash ëgishi jinsiy exlaqsizliq, napakliq, shehwaniyliq, 20 butpereslik, sëhirgerlik, öchmenlik, urushqaqliq, qizghanchuqluq, ghezeplinish, shexsiyetchilik, bölgünchilik, guruhwazliq, 21 hesetxorluq, haraqkeshlik, eysh-ishret qatarliq gunahlarni keltürüp chiqiridu. Burunqidek yene bir qëtim agahlandurimenki, bu ishlarni qilghuchilargha Xudaning padishahliqida urun yoq.
22 Wehalenki, Muqeddes Rohning yëtekchilikide yashashning bëridighan mëwiliri mëhir-muhebbet, xushal-xuramliq, tinch-amanliq, sewr-taqet, mëhribanliq, yaxshiliq, sadiqliq, 23 mulayimliq we özini tutuwëlishlardin ibarettur. Bular hëchqandaq qanungha zit emestur. 24 Eysa Mesihke mensup bolghanlar özining gunahkar tebi’iti we uningdiki barliq yaman heweslerni krëstke mixlighan bolidu. 25 Muqeddes Roh bizning yëngi hayatimizning menbesi bolghaniken, uning yëtekchilikide mangayli. 26 Tekebburluq qilmayli, bir-birimizni renjitmeyli, bir-birimizge heset qilmayli.


6

Bir-biringlargha yardem qilinglar
Qërindashlar, eger aranglarda birining hazirmu gunah sadir qiliwatqanliqi bayqalghan bolsa, ëtiqadta piship yëtilgen siler uni mulayimliq bilen toghra yolgha qayturup këlinglar. Shuning bilen bir waqitta, özünglarningmu azdurulup ketmeslikinglargha diqqet qilinglar. Bir-biringlarning ëghirchiliqini kötürünglar. Shundaq qilsanglar, Eysa Mesihning qanunigha emel qilghan bolisiler. Eger kimdekim özini qaltis chaghlap, bashqilargha yardem bermise, özini özi aldighan bolidu. Bundaq adem emeliyette qaltis emes. Herkim özining emeliyitige qarap baqsun. Pexirlinishke tëgishlik bolsa, pexirlensun. Özini bashqilar bilen sëlishturmisun. Herbir adem özining ishigha özi mes’ul bolushi kërek.
Xudaning sözidin telim ëliwatqan kishi özige telim bergüchini özide bar bolghan yaxshi nersiler bilen behrimen qilsun.
Öz-özünglarni aldimanglar, öz-özünglarni aldighan bilen, Xudani aldiyalmaysiler. Kim nëme tërisa, shuni alidu. Özining gunahkar tebi’itining arzu-heweslirini qandurush üchün uruq chachqan kishi uningdin halaket hosuli alidu. Muqeddes Rohni xursen qilish üchün uruq chachqan kishi bolsa uningdin menggülük hayat hosuli alidu. Shunga, yaxshi ishlarni qilishtin boshashmayli. Shundaq qilsaq, waqti kelgende choqum mol hosul alalaymiz. 10 Shuning üchün, purset bolsila, bashqilargha, bolupmu ëtiqadchi qërindashlirimizgha yaxshi ishlarni qilip bëreyli.
Agahlandurush we salam
11 Qaranglar! Töwendiki bu qurlarni öz qolumda alahide chong xetler bilen yëziwatimen. 12 Yehudiylarning maxtishigha xushtar kishiler silerni xetne qildurushqa zorlaydu. Ular qutquzulush peqet Eysa Mesihning krëstte qurban bolghanliqidinla këlidu dëse, Yehudiylarning ziyankeshlikige uchraydu. 13 Emeliyette, bundaq kishilerning özlirimu Tewrat qanunigha toluq emel qilmaydu. Biraq, ular silerning xetnini qobul qilghanliqinglar bilen maxtinish üchün, xetne qildurushunglarni telep qilidu. 14 Özümni ëlip ëytsam, Rebbimiz Eysaning krësttiki ölümidin bashqa hëchqandaq ish bilen maxtanmaymen. Chünki, uning krësttiki ölümi sewebidin bu dunya men üchün ölgendur, menmu bu dunya üchün alliburun ölgen. 15 Xudaning neziride xetne qilish yaki qilmasliq muhim emes, muhimi Eysa Mesih arqiliq yëngi adem bolushtur. 16 Mundaq közqarash bilen yashaydighanlargha – Xudaning heqiqiy xelqige amanliq we rehim-shepqet yar bolghay!
17 Buningdin këyin, hëchkim yuqirida dëyilgen ishlar bilen mëni aware qilmisun! Chünki, bedinimde qalghan yara izliri mëning Eysa Mesih üchün xush xewer tarqitish yolida tartqan azab-oqubetlirimning iznasidur.
18 Qërindashlar, Rebbimiz Eysa Mesihning mëhir-shepqiti silerge yar bolghay, amin!