«Yoshuwa»


1

Perwerdigarning Yoshuwagha Ken’anni igileshni buyrushi
Perwerdigarning xizmetkari Musa peyghember wapat bolghandin këyin, Perwerdigar Nunning oghli, yeni Musa peyghemberning yardemchisi Yoshuwagha mundaq dëdi:
– Mëning xizmetkarim Musa wapat boldi. Emdi sen barliq Isra’il xelqini I’ordan deryasidin ötküzüp, ularni men silerge ata qilmaqchi bolghan zëmingha ëlip bërishqa teyyarliq körgin. Men Musagha qilghan wedem boyiche, silerning ayighinglar tegkenla zëminni silerge bërimen. Silerning zëmininglar jenubiy tereptiki chöldin shimal tereptiki Liwan taghlirighiche, künchiqish tereptiki ulugh Firat deryasidin pütkül Xitlarning zëminini kësip ötüp, künpëtish tereptiki Ottura dëngizghiche këngiyidu. Sen hayat waqtingda hëchkim sanga qarshi chiqalmaydu. Men Musagha qandaq yar bolghan bolsam, sangimu shundaq yar bolimen. Men sendin hergiz ayrilmaymen hemde sëni tashlimaymen.
Sen qeyser we jasaretlik bol! Chünki, sen öz xelqingni men ejdadliringgha bërishke wede qilghan zëmingha igidarchiliq qilishqa ëlip barisen. Sen intayin qeyser we jasaretlik bol! Xizmetkarim Musa sanga ögetken pütkül Tewrat qanunigha qet’iy emel qilip, uningdin tëyip ketmisengla, negila baridikensen hemme ishliring yürüshüp mangidu. Tewrat qanuni aghzingdin chüshmisun, këche-kündüz Tewrat qanuni üstide chongqur oylinip, uningda yëzilghanlargha emel qilghin. Shundaq qilsang, barliq ishliring yürüshüp, ongushluq bolidu. Men sanga buyrughan emesmu! Sen qeyser we jasaretlik bol! Qorqma hem chüshkünleshme. Chünki sen qeyerge barsang, Perwerdigaring – sen ëtiqad qilip kelgen Xuda – men sanga yar bolimen.
10 Shuning bilen Yoshuwa xelqning serdarlirigha buyruq bërip:
11 – Siler herqaysi qarargahlarni arilap, xelqqe: “Ozuq-tülükliringlarni teyyarlap qoyunglar. Üch kündin këyin biz Perwerdigar – biz ëtiqad qilip kelgen Xuda bizge ata qilmaqchi bolghan zëmingha igidarchiliq qilish üchün I’ordan deryasidin ötimiz” dep uqturush qilinglar, – dëdi.
12 Yoshuwa yene Rubën, Gad qebililiri we Manasse qebilisining sherqiy yërimigha mundaq dëdi:
13 – Siler Perwerdigarning xizmetkari Musa peyghemberning hayat waqtida silerge nëmini buyrughanliqini bilisiler. Musa peyghember mundaq dëgenidi: “Perwerdigaringlar Xuda I’ordan deryasining sherq qirghiqidiki bu zëminni silerge makanlishishqa ata qildi.” 14 Silerning ayalliringlar, baliliringlar we mal-charwiliringlar Musa peyghember silerge teqsim qilip bergen I’ordan deryasining qirghiqidiki bu zëminda tursa bolidu. Emma barliq palwanliringlar qoligha qoral-yaragh ëlip, qërindash qebililerni bashlap deryadin ötüp, ulargha yardemde bolsun. 15 Perwerdigar qërindash qebililerni silerge oxshash makanlashturup bolghuche, ulargha yardemde bolunglar. Ularmu Perwerdigaringlar Xuda ata qilghan zëmingha igidarchiliq qilghandin këyin, siler Perwerdigarning xizmetkari Musa peyghember silerge belgilep bergen I’ordan deryasining sherqiy qirghiqigha qaytsanglar bolidu.
16 Ular Yoshuwagha jawaben mundaq dëdi:
– Sen bizge nëmini buyrusang, biz shuni beja keltürimiz, nege ewetseng shu yerge barimiz. 17 Biz sanga Musa peyghemberge boysunghandek boysunimiz. Perwerdigarimiz – Xuda burun Musa peyghemberge yar bolghandek, sangimu yar bolsun. 18 Kim sëning sözliringge qarshi chiqidiken, buyruqliringgha boysunmaydiken, u choqum jënidin juda qilinsun. Biraq sen qeyser we jasaretlik bol!


2

Yoshuwaning Ërixagha charlighuchilarni ewetishi
Nunning oghli Yoshuwa öz xelqining Shittimdiki qarargahidin ikki charlighuchini yoshurunche ewetip, ulargha buyruq qilip, mundaq dëdi:
– Siler bërip Ken’an zëminini, bolupmu Ërixa shehirini charlap këlinglar.
Ular u yerge yëtip bërip, Rahab isimlik bir pahishe ayalning öyige chüshüp, shu yerde tünep qaldi. Ërixa shehirining padishahi Isra’illarning bu zëminni charlashqa këlip, ashu öyde turuwatqanliqidin xewer tëpip, adem ewetip, Rahabqa:
– Öyüngge kelgenlerni chiqirip ber! Ular zëminimizni charlash üchün kelgenler, – dëdi.
Emma Rahab u ikkisini alliqachan yoshurup qoyghanidi. U padishah ewetken ademlerge:
– Shundaq, ikki ademning kelgenliki rast, emma ularning qeyerdin kelgenlikidin xewirim yoq. Gugum chüshüp, sheher derwazisi taqilidighan chaghda, u ikkisi chiqip ketken. Ularning qeyerge ketkenlikini bilmeymen. Siler derhal qoghlisanglar, choqum yëtishiwalisiler, – dëdi.
(Emeliyette, Rahab ularni alliqachan ögzidiki döwilep qoyulghan zighir paxiligha yoshurup qoyghanidi.) Shuning bilen, padishah ewetken ademler I’ordan deryasining këchikige baridighan yolda ularni qoghlidi. Qoghlap kelgenler sheherdin chiqishi bilenla, sheher derwazisi taqaldi.
Rahab ikki charlighuchi uxlashtin burun, ögzige chiqip, ulargha mundaq dëdi:
– Men Perwerdigarning bu zëminni silerge ata qilghanliqini bilimen. Siler bizni bekla qorqutuwettinglar. Bu zëmindiki barliq xelq silerdin qorqup, yürekliri su bolup ketti. 10 Siler Misirdin chiqqanda Perwerdigarning silerge Qizil dëngizni qurutup bergenlikidin bizning xewirimiz bar, yene silerning I’ordan deryasining sherqiy qirghiqidiki Amorlarning Sixon we Og dëgen ikki padishahini we puqralirini teltöküs yoqatqanliqinglardinmu xewerdarmiz. 11 Biz bularni anglighan haman qorqup, jasaritimiz yoqaldi. Chünki, Perwerdigaringlar Xuda pütün alemning Xudasidur. 12-13 Men silerge yaxshi mu’amile qildim. Shunga hazir siler Perwerdigarning aldida mëning jemetimge chëqilmasliqqa qesem bersenglar. Mëning ata-anam, aka-ukilirim, acha-singillirim we ularning a’ilisining hayatini qutquzup, ularni ölümdin saqlap qëlishqa kapalet bersenglar.
14 U ikki charlighuchi qesem bërip mundaq dëdi:
– Eger sen bizning herikitimizni ashkarilap qoymisangla, Perwerdigar bizge ata qilghan bu zëmin qolimizgha ötken haman, biz sanga bergen wedimizde turup, mëhribanliqimizni körsitimiz. Eger biz wedimizde turmisaq, Perwerdigar bizning jënimizni alsun.
15 Sëpil Rahabning öyining pasil tëmi bolghachqa, u arghamcha bilen u ikkisini dërizidin töwenge chüshürüp qoyup, 16 ulargha mundaq dëdi:
– Tagh ichige kirip ketsenglar, qoghlawatqanlar silerni tapalmaydu. Siler shu yerde üch kün yoshurunup, ular sheherge qaytqandin këyin, yolgha chiqinglar.
17 U ikkisi mëngish aldida Rahabqa:
– Sen choqum biz dëgendek qilghin, bolmisa biz sanga bergen qesimimizge ige bolmaymiz. 18 Biz bu yerge qaytip kelgende, sen choqum bu qizil arghamchini bizni chüshürüp qoyghan dërizige baghlap qoyghin. Sen ata-anang, aka-ukiliring we barliq a’ile ezaliringni öz öyüngge jem qilghin. 19 Eger kim bu öydin ayrilip, jënidin juda bolsa, u özining shori, biz uninggha ige bolalmaymiz. Eger sëning öyüngde birersige qol tegküzüp qalsa, buninggha biz eyibkar. 20 Lëkin bizning herikitimiz toghruluq birersige ëghiz achsang, undaqta biz qilghan qesemdin xalas bolimiz, – dëdi.
21 Rahab:
– Bolidu, shundaq bolsun! – dëdi.
Rahab ularni yolgha sëlip qoyghandin këyin, qizil arghamchini dërizige baghlap qoydi.
22 Bu ikki charlighuchi taghqa chiqip yoshurunuwaldi. Qoghlighuchilar ularni yol boyi üch kün izdep tapalmay, Ërixa shehirige qaytip keldi. 23 Shuning bilen charlighuchilar taghdin chüshüp, deryadin ötüp Nunning oghli Yoshuwa bilen körüshüp, bëshidin ötken hemme ishlarni melum qildi. 24 Ular:
– Perwerdigar heqiqeten pütkül zëminni bizge ata qiliptu. U yerdiki ademler qorqqinidin yürekliri su bolup këtiptu! – dëdi.


3

Isra’il xelqining I’ordan deryasidin ötüshi
Etisi seherde Yoshuwa bilen barliq Isra’il xelqi Shittimdiki qarargahidin qozghilip, I’ordan deryasi boyigha keldi we u yerde qarargah qurup, deryadin ötüshni kütüp turdi. Üch kündin këyin serdarlar qarargahlarni arilap, xelqqe:
– Siler, Lawiy qebilisining rohaniyliri Perwerdigar Xudaning ehde sanduqini kötürüp mangghanliqini körgen haman, choqum qarargahinglardin ayrilip, ulargha egiship mënginglar. Siler bu yerlerge këlip baqmighachqa, ular aldida yol bashlap mangidu. Biraq siler ehde sanduqigha yëqinlashmay, uning arqisidin ikki chaqirim ariliq tashlap mënginglar, – dep uqturdi. Këyin Yoshuwa xelqqe mundaq dëdi:
– Siler özünglarni paklanglar. Ete Perwerdigar silerning aranglarda ulugh möjize yaritidu.
Etisi etigende Yoshuwa rohaniylargha mundaq dëdi:
– Ehde sanduqini kötürüp, xelqning aldida mënginglar.
Shuning bilen rohaniylar ehde sanduqini kötürüp xelqning aldida mangdi.
Perwerdigar Yoshuwagha mundaq dëdi:
– Bügündin bashlap sëni Isra’illarning köz aldida kökke kötürimen. Shundaq bolghanda, ular men Musagha yar bolghandek, sangimu yar bolghanliqimni bileleydu. Sen ehde sanduqini kötürüp mangghan rohaniylargha mëning emrimni yetküzgin, ular I’ordan deryasi boyigha kelgende, deryaning ichide tursun.
Këyin Yoshuwa Isra’il xelqige mundaq dëdi:
– Këlinglar, Perwerdigar Xudaning silerge dëgen sözlirini anglanglar. 10 Siler menggü hayat Xudaning aranglarda ikenlikini hemde uning silerning aldinglarda Ken’anlarni, Xitlarni, Xiwlarni, Perizzilerni, Girgashlarni, Amorlarni we Yibuslarni qandaq qoghlap chiqiridighanliqini bilisiler. 11 Qaranglar, pütkül alemning igisi bolghan Perwerdigarning ehde sanduqi silerdin burun I’ordan deryasidin ötküzülidu. 12 Siler hazir Isra’illar ichidin, herbir qebilidin birdin, jem’iy 12 erni tallanglar. 13 Pütkül alemning igisi bolghan Perwerdigarning ehde sanduqini kötürgen rohaniylarning ayighi sugha tegken haman, yuqiri ëqindin ëqip këliwatqan derya süyi shu haman toxtap, bir yerge yighilidu.
14 Shuning bilen xelq qarargahliridin chiqip I’ordan deryasigha qarap mangdi. Ehde sanduqini kötürgen rohaniylar ulardin burun mangdi. 15 Hosul mezgilide I’ordan deryasi qinigha patmay, qirghaqlardin tëship aqatti. Ehde sanduqini kötürgen rohaniylar derya boyigha këlip, derya süyini këchishi haman, 16 yuqiri ëqindin ëqip këliwatqan su shu haman ëqishtin toxtap, Zaritan dëgen jaydiki Adam shehiridin xëli yiraqtiki bir jaygha yighilip qaldi. Ölük dëngizi,* Ölük dëngizi – Araba dëngizi depmu atilidu. yeni Tuz dëngizigha ëqiwatqan töwenki ëqin süyimu pütünley üzülüp qaldi. Shuning bilen xelq Ërixa shehirige yëqin yerde deryadin ötti. 17 Isra’il xelqi I’ordan deryasidin ötüwatqanda, Perwerdigarning ehde sanduqini kötürgen rohaniylar, qurup ketken derya oqurining otturisida öre turup, pütkül xelq deryadin ötüp bolghuche saqlap turdi.

*16
Ölük dëngizi – Araba dëngizi depmu atilidu.



4

On ikki abide tëshi
Pütkül Isra’il xelqi I’ordan deryasidin ötüp bolghandin këyin, Perwerdigar Yoshuwagha mundaq dëdi:
– Sen xelq arisidin herbir qebilidin birdin, jem’iy 12 erni tallap, ulargha ëytqin: “Deryaning otturisidiki rohaniylar öre turghan yerdin 12 tashni ëlip, bu tashlarni bügün kechte siler qarargah quridighan yerge ëlip barsun.”
Shuning bilen Yoshuwa herbir qebilidin birdin, jem’iy 12 erni tallap, ularni bir yerge jem qilip, ulargha mundaq dëdi:
– Siler I’ordan deryasining otturisidiki Perwerdigarning ehde sanduqining aldigha bëringlar hemde Isra’il qebililirining sanigha asasen herbiringlar deryadin birdin tash ëlip, yüdüp këlip, bu tashlar bilen bir abide tiklengler. Kelgüside silerning baliliringlar silerdin: “Bu tashlar nëmini bildüridu?” dep sorighanda, siler ulargha Perwerdigarning ehde sanduqi I’ordan deryasidin ötküzülgende, derya süyining ëqishtin toxtighanliqini sözlep bëringlar. Bu tashlar Isra’il xelqige, bügün bu yerde nëme ish yüz bergenlikini menggü eslitidu.
Tallanghan bu 12 er Perwerdigarning Yoshuwagha dëginidek, Yoshuwaning emri boyiche I’ordan deryasining otturisidin Isra’illarning 12 qebilisi üchün 12 tashni yüdüp, yëngi qurghan qarargahqa ëlip keldi we shu yerde abide tiklidi. Yoshuwamu, I’ordan deryasining otturisida ehde sanduqini kötürgen rohaniylar öre turghan yerge 12 tash tizip qoydi. Bu tashlar hazirmu* Hazirmu – kitabtiki “hazirmu” yaki “hazirghiche” dëgen ibare bügünki dewrni emes, belki shu tarixiy weqelik yëziliwatqan waqitni körsitidu. ashu jayda shu pëti turmaqta.
10 Perwerdigarning Yoshuwa arqiliq xelqqe qilghan barliq emrliri ada qilinip bolghuche, ehde sanduqini kötürgen rohaniylar I’ordan deryasining otturisida öre turdi. Bu Musa peyghemberning Yoshuwagha ilgiri bergen yolyoruqidek boldi. Xelq tëzla deryadin ötkenidi. 11 Pütkül xelq deryadin ötüp bolghandin këyin, ehde sanduqini kötürgen rohaniylar deryadin chiqip, xelq topining aldigha ötti. 12 Rubën we Gad qebilisi hem Manasse qebilisining sherqiy yërimi Musa peyghemberning ëytqini boyiche qorallinip, qalghan xelqtin burun deryadin ötti. 13 Urushqa teyyarlanghan 40 mingche qoralliq adem deryadin ötüp, Ërixa tüzlenglikige keldi. Perwerdigar ulargha yar idi.
14 Shu küni Perwerdigar Yoshuwani pütkül Isra’illarning aldida kökke kötürdi. Xelq Musa peyghemberni qandaq hörmetligen bolsa, Yoshuwa alemdin ötküche umu shundaq hörmetlendi.
15 Perwerdigar Yoshuwagha:
16 – Ehde sanduqini kötürgen rohaniylargha deryadin chiqishni buyrughin, – dëdi.
17 Shuning bilen Yoshuwa ehde sanduqini kötürgen rohaniylargha deryadin chiqishni buyrudi. 18 Perwerdigarning ehde sanduqini kötürgen rohaniylar deryadin chiqip, qirghaqni dessishi bilen teng, derya süyi esli halitige këlip, tashqinlap aqti.
19 Xelq I’ordan deryasidin ötüp Ërixa shehirining sherqiy teripining sirtidiki Gilgalda qarargah qurghan waqit 1-ayning 10-künige Bu kün hazirqi zaman kalëndari boyiche 3-ayning axiri, 4- ay, yaki 5-ayning bashlirigha toghra këlidu. toghra keldi. 20 Yoshuwa I’ordan deryasidin ëlip këlingen 12 tashni Gilgalda abide qilip tiklidi. 21 Yoshuwa Isra’il xelqige mundaq dëdi:
– Kelgüside baliliringlar silerdin: “Bu tashlar nëmini bildüridu?” dep sorisa, 22 siler ulargha: “I’ordan deryasining süyi toxtap, Isra’il xelqining quruq deryadin ötkenlikini” sözlep bëringlar. 23 Perwerdigarimiz Xuda xuddi burun ejdadlirimiz Qizil dëngizdin ötüwalghuche uning süyini toxtitip bergendek, biz I’ordan deryasidin ötüwalghuche, uning süyini toxtitip berdi. 24 Perwerdigar yer yüzidiki barche xelqning özining küch-qudiritini tonup yëtishi üchün, hemde silerning Perwerdigarimiz Xudadin her waqit qorqup, uninggha ita’et qilishinglar üchün shundaq qilghanidi.

*9
Hazirmu – kitabtiki “hazirmu” yaki “hazirghiche” dëgen ibare bügünki dewrni emes, belki shu tarixiy weqelik yëziliwatqan waqitni körsitidu.

19
Bu kün hazirqi zaman kalëndari boyiche 3-ayning axiri, 4- ay, yaki 5-ayning bashlirigha toghra këlidu.



5

I’ordan deryasining gherbiy qirghiqidiki Amorlarning barliq padishahliri we Ottura dëngiz boyidiki Ken’anning barliq padishahliri Perwerdigarning Isra’illarning I’ordan deryasidin ötüwalghuche derya süyini qandaq qurutup bergenlikini anglap, qorqunch ichide yürekliri su bolup ketti. Shuning bilen ularda Isra’illargha taqabil turghudek jasaret qalmidi.
Isra’illarning xetne murasimi
Bu chaghda Perwerdigar Yoshuwagha mundaq dëdi:
– Sen chaqmaq tëshini pichaq qilip, Isra’il xelqining bu yëngi ewladining xetnisini qilghin.
Shuning bilen Yoshuwa chaqmaq tëshidin pichaq yasap, “Xetne murasim tëghi” dëgen jayda Isra’illarning xetnisini qildurdi. Uning bundaq qilishining sewebi, Isra’illar Misirdin chiqqandin këyin, urush qilalaydighan erlerning hemmisi chöl-bayawanlardiki seper üstide ölüp ketti. Misirdin chiqqan Isra’illarning hemmisi xetne qilinghanidi, emma chöl-bayawandiki seper üstide tughulghanlar xetne qilinmighanidi. Ular Misirdin chiqqandin këyin, barliq Isra’illar ichidiki urush qilalaydighan erlerning hemmisi, taki ular ölüp tügigüche, qiriq yil chöl-bayawanlarni këzip, sergerdan bolup yürdi. Perwerdigar ulargha: “Men ata-bowanglargha wede qilip, silerge bërimen dëgen süt we hesel ëqip turidighan munbet zëminni hëchqachan körmeysiler!” dep qesem qilghanidi Perwerdigar ularning ornigha, ularning perzentlirini shu zëmingha yetküzdi. Yoshuwa mana shularning xetnisini qildi. Ilgiri ular seper üstide bolghanliqtin xetne qilinmighanidi. Barliq erlerning xetnisi qilinghandin këyin, ular saqayghuche shu qarargahta turdi.
Ken’andiki tunji qëtimliq ötüp këtish hëyti
Perwerdigar Yoshuwagha mundaq dëdi:
– Bügün men silerdin Misirda tartqan xorluqunglarni ëlip tashlidim.
10 Shu ayning 14-küni kechte Isra’illar Ërixa tüzlenglikidiki Gilgalda qurghan qarargahta ötüp këtish hëytini ötküzdi. 11 Ötüp këtish hëyti ötüp ikkinchi küni, ular shu yerning mehsulatliridin pëtir nan we qomachni yëyishti. 12 Isra’il xelqi shu zëminning ashliqlirini yëgen kündin bashlap, manna chüshürülüshtin toxtidi. Shu yildin bashlap ular mannani emes, Ken’andin chiqidighan ashliqni yeydighan boldi.
Perwerdigar qoshunining serkerdisi
13 Yoshuwa Ërixa shehirige yëqinlap qalghan chaghda, qolida ghilipidin sughurulghan qilichni tutqan bir kishini kördi. Yoshuwa uningdin:
– Sen biz terepningkimu yaki düshmen terepningkimu? – dep soridi.
14 U adem jawaben:
– Hëchqaysi terepning emes, men Perwerdigarning qoshunigha serkerde bolushqa keldim, – dëdi.
Andin Yoshuwa yerge bash qoyup, tezim qilip:
– Teqsir, xizmetkarlirigha nëme buyruqliri barkin? – dep soridi.
15 Perwerdigar qoshunining serkerdisi uninggha:
– Sen dessep turghan yer muqeddes yerdur, shunga choruqungni sal! – dëdi.
Yoshuwa uning dëginini beja keltürdi.

*9
Gilgal – bu sözning esli menisi “domilitish” bolup, “ëlip tashlash” dëgen menini bildüridu.



6

Ërixa shehirining berbat bolushi
Isra’illarning wehimisidin Ërixa shehirining derwazisi mehkem ëtilgen bolup, hëchkimning kirip-chiqishigha yol qoyulmighanidi. Perwerdigar Yoshuwagha mundaq dëdi:
– Qara, men Ërixa shehirini uning padishahi we jesur leshkerliri bilen qoshup hemmisini sëning qolunggha tapshurup bërimen. Sen leshker tartip, sëpilni künige bir qëtimdin, jem’iy alte kün aylinip chiqqin. Yette rohaniy qochqar münggüzidin yasalghan burghilarni ëlip, ehde sanduqining aldida mangsun. Yettinchi küni rohaniylar burghilarni chalghan halda sheherni yette qëtim aylansun. Siler ularning uzun sada chiqirip chalghan burgha awazini anglighininglarda, pütkül xelq yuqiri awazda warqirisun. Shu haman sheher sëpili örülüp chüshidu, shu chaghda barliq xelq sheherge udul bësip kirsun.
Nunning oghli Yoshuwa rohaniylargha chaqiriq qilip:
– Siler ehde sanduqini kötürünglar, yettinglar uning aldida burghilarni ëlip mënginglar, – dëdi.
Andin Yoshuwa xelqqe emr qilip:
– Atlininglar! Qorallanghan leshkerler Perwerdigarning ehde sanduqining aldida mangsun, sheher sëpilini chörgilep aylininglar.
Yoshuwa xelqqe emr qilghandin këyin, Perwerdigarning ehde sanduqining aldida yette burghini chëlip mangghan yette rohaniy algha qarap mangdi. Andin Perwerdigarning ehde sanduqini kötürüp mangghan rohaniylar ulargha egiship mangdi. Qorallanghan leshkerler burgha chalghan rohaniylarning aldida mangdi, qalghan leshkerler ehde sanduqining keynidin mangdi, burgha toxtimay chëlindi. 10 Yoshuwa xelqqe mundaq emr qilghanidi: “Awaz chiqarmanglar, süren salmanglar. Men warqiranglar dëmigüche, zuwan sürmenglar. Emr chüshürülgendin këyin warqiranglar.” 11 Ular Yoshuwaning emrige bina’en ehde sanduqini kötürüp, sheher sëpilini chörgilep aylandi. Andin qarargahqa qaytip këlip tünidi.
12 Yoshuwa etisi ornidin seher turdi. Rohaniylar Perwerdigarning ehde sanduqini kötürdi. 13 Yette burghini chëlip mangghan yette rohaniy Perwerdigarning ehde sanduqi aldida algha qarap yürüsh qildi. Burghilar toxtimay chëliniwatqanda, qorallanghan leshkerler rohaniylarning aldida mangdi, qalghan leshkerler Perwerdigarning ehde sanduqining keynidin mangdi. 14 Shundaq qilip ikkinchi küni xelq sheher sipilini yene bir qëtim chörgilep aylinip, qarargahqa qaytip keldi. Ular uda alte kün shundaq qildi.
15 Yettinchi küni tang seherde Isra’illar tang yorushi bilenla ornidin turup, kündikidek sheher sëpilini chörgilep yürüsh qildi. Emma bu qëtim yette qëtim aylinip chiqti. 16 Yettinchi qëtimliq aylinishta rohaniylar burghini chalghan chaghda, Yoshuwa xelqqe mundaq dep buyruq berdi:
– Warqiranglar, chünki Perwerdigar bu sheherni silerge ata qilip berdi. 17 Ërixa shehiri we uningdiki barliq nersilerni Perwerdigargha atap teltöküs yoqitinglar. Peqet pahishe Rahab we uning a’ilisidikilerni, bizning charlighuchilirimizni yoshurup qalghanliqi üchün, tirik qaldurunglar. 18 Siler Perwerdigargha atap teltöküs yoqitidighan herqandaq bir nersini ëliwalghuchi bolmanglar. Eger u nersilerni qarargahimizgha ëlip kelsenglar, Isra’illargha zor balayi’apet ëlip këlisiler. 19 Barliq altun-kümüsh, tuch we tömürlerdin yasalghan nersilerning hemmisi Perwerdigargha tewe, ular choqum Perwerdigarning xezinisige tapshurulushi kërek.
20 Rohaniylar burgha chalghanda, xelq warqiridi. Burgha sadasi yangrighan we xelq warqirighanda, sëpil örüldi we xelq sheherge udul bësip kirip, Ërixa shehirini aldi. 21 Ular sheherdiki barliq er-ayal, qëri-yash, kala-qoy, ësheklerni qilich bilen teltöküs yoqatti.
22 Yoshuwa hëliqi ikki charlighuchigha mundaq dëdi:
– Siler pahishining öyige bërip, uninggha bergen qesimingler boyiche, uni we uning a’ilisidikilerni ëlip këlinglar.
23 Ular ikkisi Rahabning öyige bërip, uni, uning ata-anisi we barliq qërindashlirini ëlip këlip, ularni Isra’illarning qarargahining sirtidiki bir bixeter yerge orunlashturdi.
24 Andin këyin Isra’illar Ërixa shehirini we sheherdiki barliq nersilerni köydürüp tashlidi. Peqet altun-kümüsh, tuch, tömürlerdin yasalghan nersiler ëlip këlinip, Perwerdigarning xezinisige tapshuruldi. 25 Yoshuwa pahishe ayal Rahab we uning a’ilisidikilerning hayatini saqlap qaldi, chünki u, Yoshuwa Ërixa shehirini charlashqa ewetken ademlerni yoshurup qalghanidi. Shuningdin bashlap Rahab we uning a’ilisidikiler taki hazirghiche Isra’illar arisida yashap qaldi.
26 Shundin këyin Yoshuwa qarghish yaghidighan agahlandurush chiqardi:
 
“Kimki Ërixa shehirini qurushqa urunidiken,
Perwerdigar shuninggha lenet yaghduridu.
Kimki sheherning ulini salidiken,
uning tunji oghli qaza qilidu.
Kimki sheherning derwazisini ornitidiken,
u kenji oghlidin ayrilidu.”
 
27 Perwerdigar Yoshuwagha yar bolghachqa, Yoshuwaning shöhriti pütkül zëmingha tarqaldi.


7

Akanning gunahi
Isra’illar Perwerdigargha atap teltöküs yoqitilidighan nersilerde sadaqetsizlik qilip, gunah ötküzdi. Akan isimlik bir kishi Perwerdigargha atalghan nersilerdin bir qismini tiqiwaldi, shuning bilen Perwerdigar Isra’illardin intayin ghezeplendi. Akan bolsa Yehuda qebilisidin bolghan Zeraxning oghli Zabdining ewladi bolup, Karmining oghli idi.
Yoshuwa birnechche ademni Ërixa shehiridin Beytel shehirining sherqidiki Beyt’awen shehirige yëqin Ay shehirige ewetti. Yoshuwa ulargha:
– Siler bu zëminge bërip charlap këlinglar, – dëdi.
Shuning bilen u kishiler Ay shehirini charlap këlishke yürüp ketti. Ular qaytip këlip, Yoshuwagha mundaq dëdi:
– Ay shehirining adimi az iken, shunga barliq adimimizning hujumgha ötüshining hajiti yoq iken, peqet ikki-üch ming adem barsila u sheherni ishghal qilghili bolghudek. Ademlirimizning hemmisi bërip, aware bolmisun!
Shuning bilen Ay shehirige Isra’illardin texminen üch ming ademla bardi. Biraq Ay shehirining ademliri ularni meghlup qilip qoghliwetti. Ay shehirining ademliri Isra’illarni sheher derwazisidin tash qëzish ornighiche qoghlap-sürüp bërip, Isra’illar dönglüktin töwen terepge chëkiniwatqanda texminen 36 adimini öltürüwetti. Buni körüp Isra’illar intayin qorqup, yürekliri su bolup ketti. Yoshuwa we Isra’illarning aqsaqalliri bu ehwalni körüp intayin qayghurdi. Ular kiyimlirini yirtiship, bashlirigha topa chëchip, Perwerdigarning ehde sanduqi aldida yüzini yerge yëqip düm yatti. Ular gugum chüshküche shundaq qildi. Andin Yoshuwa mundaq dëdi:
– I igem Perwerdigar! Sen nëme üchün bizni I’ordan deryasidin ötküzüp Amorlarning qoli bilen weyran qilmaqchi bolisen? Buningdin köre, bizning I’ordan deryasining u qëtida yashighinimiz ewzel emesmidi! I igem! Isra’illar düshmendin qëchip keldi. Emdi men nëme dëyeleymen? Buningdin Ken’anliqlar we bu zëminda yashawatqan barliq xelq xewer tapidu. Emdi ular bizni qorshaydu we namimizni yer yüzidin yoq qilidu. U chaghda ulugh namingni qandaq qoghdap qalisen?
10 Perwerdigar Yoshuwagha mundaq dëdi:
– Ornungdin tur! Sen nëme üchün yüzüngni yerge yëqip, düm yatisen? 11 Isra’illar özliri bilen tüzgen ehdemge xilapliq qilip, gunah ötküzdi. Ular yalghanchiliq qilip, manga atap teltöküs yoqitilidighan nersilerni öz bisatigha qoshuwëlip, xiyanet qildi. 12 Shuning üchün Isra’illar düshmenlirige taqabil turalmay, ulardin yëngilip, arqisgha qarap qachti. Hazir Isra’illarning özi halaketke yüzlendi. Siler tiqiwalghan nersilerni yoqatmighuche, men silerge yar bolmaymen. 13 Ornungdin tur! Emdi Isra’il xelqini pakla. Ulargha: “Özünglarni etiki kün üchün teyyarlap, paklanglar. Perwerdigar – Isra’illar ëtiqad qilip kelgen Xuda: ‘ey Isra’illar, manga atalghan nersilerni tiqiwaldinglar! Siler bu nersilerni yoqatmighuche düshmininglargha taqabil turalmaysiler!’ deydu” dëgin. 14 Etigende siler qebililer boyiche jem bolunglar. Perwerdigaringlar körsetken qebile, öz jemetliri bilen aldigha chiqsun. Perwerdigar körsetken jemet, öz a’ililiri boyiche aldigha chiqsun. Perwerdigar körsetken a’ile, a’ile ezaliri bilen aldigha chiqsun. 15 Perwerdigargha atalghan nersilerge xiyanet qilghan kishi, shu nersiler bilen birge köydürülsun. Chünki u Isra’illar arisida shermende ish qilip, Perwerdigarning ehdisini buzdi.
16 Etisi etigende Yoshuwa Isra’il qebililirini yighdi, ulardin Yehuda qebilisi tallandi. 17 Shuning bilen Yehuda qebilisidiki jemetler aldigha chiqti, bulardin Zerax jemeti tallandi. Andin këyin Zerax jemeti a’ililiri bilen aldigha chiqti, ulardin Zabdi a’ilisi tallandi. 18 Andin Zabdi a’ilisining ademliri bir-birlep aldigha chiqti, bularning ichidin Akan tallandi. Akan bolsa Yehuda qebilisidin bolghan Karmining oghli idi. Karmi bolsa Zabdining oghli, Zabdi bolsa Zeraxning oghli idi. 19 Yoshuwa Akangha:
– Oghlum, rast gep qilip, Xudaning – Isra’illar ëtiqad qilip kelgen Perwerdigarning aldida yüzimizni yoruq qilghin. Manga nëme ish qilghiningni yoshurmay ëytqin, – dëdi.
20 Akan iqrar qilip Yoshuwagha mundaq dëdi:
– Rast ëytting, men Isra’illar ëtiqad qilip kelgen Perwerdigarning aldida gunah ötküzdüm. 21 Men urushta alghan oljilarning ichide Babilning bir chirayliq toni, besh qadaq kümüsh we ëghirliqi bir qadaqtin ashidighan choka altunni körginimde, ularni ëliwalghum keldi. Ular hazir chëdirimning ichide kümüsh bilen birge yerge kömüklük.
22 Yoshuwa Akanning chëdirigha adem ewetti. Ular tëz bërip, Akanning chëdiridin yoshurulghan nersilerni tapti, kümüshmu shu nersilerning astida idi. 23 Ular u nersilerni Yoshuwa we barliq Isra’illarning aldigha ëlip këlip, Perwerdigarning aldida yaydi. 24 Andin Yoshuwa bilen barliq Isra’il xelqi Zeraxning oghli Akanni, kümüsh, choka altun, ton, oghul-qizliri, kala-qoy, ëshek, chëdiri we bar bisati bilen “Balayi’apet jilghisi”gha ëlip keldi. 25 Andin Yoshuwa Akangha:
– Sen nëme üchün bizge bu Balayi’apetni ëlip këlisen? Emdi Perwerdigar sanga bala-qaza ëlip këlidu, – dëdi.
Shuning bilen barliq Isra’il xelqi Akan we uning a’ilisini chalma-kësek qilip öltürdi we ularning jesitini köydürüwetti 26 hemde qalduqlirining üstige tashlarni döwilep qoydi. U döwilengen tashlar hazirmu shu yerde bar. Mana bu shu jilghining “Balayi’apet jilghisi” dep atilishining sewebi. Shuningdin këyin Perwerdigarning Isra’illargha bolghan ghezipi yandi.


8

Isra’illarning Ay shehirini ishghal qilishi
Perwerdigar Yoshuwagha mundaq dëdi:
– Hergiz qorqmanglar hem hoduqmanglar! Sen barliq leshkerliringni ëlip Ay shehirige hujum qilghin. Men Ay padishahini, uning xelqini, shehirini we uning zëminini sëning qolunggha tapshurimen. Siler Ërixa shehiri we uning padishahini qandaq ishghal qilghan bolsanglar, Ay shehiri we uning padishahinimu shundaq qilinglar. Biraq bu qëtim siler ularning mal-mülük we mal-charwilirini olja alsanglar bolidu. Sheherning keyni teripige möktürme qoyunglar.
Shuning bilen Yoshuwa we pütün qoshun Ay shehirige hujumgha atlandi. Yoshuwa 30 ming leshkerni tallap, ularni tünde yolgha saldi. Yoshuwa ulargha buyruq qilip, mundaq dëdi:
– Sheherning arqa teripige yëqin bolghan yerge möktürme qoyup, hemminglar heriket qilishqa teyyar turunglar. Men qalghan ademler bilen sheherge yëqinlap këlimen. Xuddi birinchi qëtimqigha oxshash, ular sheherdin chiqip bizge hujum qilghanda, biz ulardin qachimiz. Ular bizni iz bësip qoghlap kelgende, biz qëchip, ularni sheherdin aldap ëlip chiqimiz. Biz ulardin qachqanda, ular: “Isra’illar burunqidek bizdin qachti” deydu. Siler bu chaghda yoshurunghan jayinglardin chiqip, sheherni igilenglar. Perwerdigaringlar Xuda bu sheherni qolunglargha tapshuridu. Siler sheherni igiligendin këyin, Perwerdigarning dëgini boyiche sheherge ot qoyunglar. Bu mëning silerge qilghan emrim.
Shuning bilen Yoshuwa ularni yolgha saldi. Ular Ay shehirining gherbige – Beytel shehiri bilen Ay shehirining ariliqida möktürme qurup, ashu yerge yoshurundi. Yoshuwa tünni leshkerler bilen bille ötküzdi. 10 Etisi tang seherde Yoshuwa leshkerlirini sepke tizdi. Andin Yoshuwa Isra’il aqsaqalliri bilen birge ularni bashlap Ay shehirige atlandi. 11 Yürüsh qilip kelgen Isra’il qoshuni Ay shehirige yëqin këlip, Ay shehirining shimalida qarargah qurdi. Qoshun bilen sheher otturisida bir jilgha bar idi. 12 Yoshuwa texminen 5 ming leshkerni Ay shehirining gherbidiki Beytel bilen Ay shehirining ariliqigha möktürmige qoydi. 13 Shundaq qilip, asasliq qoshun sheherning shimaligha orunlashturuldi, qalghanlar sheherning gherbige möktürüldi. Yoshuwa shu këchini jilghida ötküzdi.
14 Ay shehirining padishahi sheherning shimalidiki qoshunni körüp, tang seherde öz qoshunini bashlap, aldirap-tënep sheherdin chiqip jilghidiki Isra’illargha hujum qildi. Emma u, sheherning keynidiki böktürmide qoshun barliqini bilmeytti. 15 Yoshuwa we Isra’il qoshuni meghlup bolghan haletke kiriwëlip, dalagha qarap qachti. 16 Sheherdiki hemme adem ularni qoghlashqa chaqirildi. Ular Isra’illarni qoghlawërip, sheherdin yiraqliship ketti. 17 Ay shehiri we Beytel shehiride Isra’illarni qoghlimighan birmu adem qalmidi. Ular Isra’illarni qoghlap, sheherni quruq tashlap qoydi.
18 Bu chaghda Perwerdigar Yoshuwagha:
– Sen qolungdiki neyzini Ay shehirige qaratqin, men sheherni silerge berdim, – dëdi.
Yoshuwa Perwerdigarning dëginini beja keltürdi. 19 Yoshuwa shundaq qilghan haman, böktürmidiki qoshun yoshurunghan yëridin chiqip, sheherge yopurulup kirdi. Ular tëzlikte sheherni igilep, uninggha ot qoydi.
20 Ay shehirining leshkerliri arqisigha qariwidi, sheherdin chiqqan is-tütekni kördi. Ularning ya u yaqqa, ya bu yaqqa qëchish imkaniyiti qalmighanidi, chünki dalagha qëchiwatqan Isra’illar emdi keynige burulup, ulargha qarshi atlanghanidi. 21 Yoshuwa we pütün Isra’il leshkerliri böktürmidiki qoshunning sheherni igilep, sheherge ot qoyuwetkenlikini körüp, keynige burulup, Ay shehirining ademlirige hujum qildi. 22 Bu chaghda, sheherni igiligen Isra’il qoshuni sheherdin chiqip, Ayning ademlirige qarshi atlandi. Shuning bilen Ay shehirining ademliri aldi-keynidiki Isra’il qoshunining otturisida qapsilip qaldi. Isra’illarning hujumida ulardin hëchkim qëchip qutulalmay, birersimu aman qalmidi. 23 Peqet Ayning padishahila tirik halda Yoshuwaning aldigha ëlip këlindi.
24 Isra’illar dalada özlirini qoghlap kelgen Ay shehirining ademlirining hemmisini qilich bilen qirip tashlighandin këyin, Ay shehirige kirip, u yerde qëlip qalghanlarni qirip tashlidi. 25 Shu küni Ay sheherining barliq xelqi qirghin qilindi. Ular er-ayal bolup 12 ming adem idi. 26 Yoshuwa Ay shehiride yashaydighan barliq xelq teltöküs yoqitilghuche neyzisini qolidin chüshürmidi. 27 Perwerdigar Yoshuwagha buyrughandek, Isra’illar sheherdiki mal-mülük we mal-charwilarni olja aldi. 28 Yoshuwa Ay shehirini köydürüp tashlap, menggülük xarabiliqqa aylandurdi. Bu xarabiliq hazirghiche shundaq turmaqta. 29 Yoshuwa Ay padishahining jesitini gugum chüshküche derexke ësip qoydi. Qoyash patqanda Yoshuwa jesetni derextin chüshürüshke buyruq qildi. Ular padishahning jesitini sheher derwazisi aldigha tashlap qoydi we jesetning üstige tash döwilep qoydi. Bu tash döwisi bügüngiche shu yerdidur.
Perwerdigar bilen tüzülgen ehdining yëngilinishi
30 Yoshuwa Ëbal tëghida Perwerdigar – Isra’illar ëtiqad qilip kelgen Xudagha atap bir qorbanliq supisi yasidi. 31 U Perwerdigarning xizmetkari Musa peyghember arqiliq chüshürülgen Tewrat qanunida Isra’illargha buyrughinidek: “Yonulmighan, tömür eswablar tegmigen tashlarda manga bir qurbanliq supisi yasanglar” dëgen körsetme boyiche bir qurbanliq supisi yasidi. Andin u qurbanliq supisida Perwerdigargha atap köydürme we amanliq qurbanliqliri qildi. 32 Yoshuwa Isra’illarning köz aldida Musa peyghemberge chüshürülgen Tewrat qanunini tashlargha köchürüp oydi. 33 Barliq Isra’illar, jümlidin aqsaqallar, serdarlar, sotchilar, shundaqla ularning arisidiki yat xelqler Perwerdigarning ehde sanduqining ikki teripide uni kötürgen Lawiylargha yüzlinip turdi. Ularning yërimi Girizim tëghigha, qalghan yërimi Ëbal tëghigha arqisini qilip turdi. Bular, Perwerdigarning xizmetkari Musa peyghemberning hayat waqtida: “Isra’il xelqige bext tilenglar” dëgen körsetmisi boyiche boldi. 34 Këyin Yoshuwa pütkül Tewrat qanunini, jümlidin uningda yëzilghan bext tilesh we lenet oqushqa da’ir parchilarni ünlük oqudi. 35 Yoshuwa shu yerge toplanghan Isra’il xelqige, jümlidin ayallar, balilar we ularning arisida yashaydighan yat xelqlerge Musa peyghemberning qanundiki barliq buyrughanlirini qaldurmay oqup berdi.


9

Gib’onluqlarning Isra’illarni aldishi
I’ordan deryasining gherbidiki taghliq rayonlarda, gherbiy ëdirliqlarda hemde Liwan taghlirining shimal teripidiki Ottura dëngiz boylirida yashawatqan barliq padishahlar, yeni Xit, Amor, Ken’an, Perizzi, Xiw, Yibus padishahliri Ërixa shehiri we Ay shehiride bolghan ishlarni anglidi. Bu padishahlar qoshunlirini birleshtürüp, Yoshuwa bashchiliqidiki Isra’illargha qarshi urush qilish üchün atlandi. Gib’on shehiride yashaydighan Xiwlarmu Yoshuwaning Ërixa shehiri we Ay shehiride qilghan ishlirini anglap, 4-5 ularmu özlirini qutquzush üchün her xil hiyle-mikirlerni oylap chiqti. Ular Yoshuwagha elchi ewetishti. Ular yirtilip jul-jul bolup ketken xurjun, yamaq sëlinghan kona sharab tulumliri artilghan ësheklerni yëtiliwalghanidi. Putlirigha konirap, ebjiqi chiqqan ayaghlarni, uchisigha kona kiyimlerni kiyiship, kökirip, qëtip ketken yëmekliklerni ëliwëlishqanidi. Ular Gilgalda turuwatqan Isra’illarning qarargahigha këlip, Yoshuwa we Isra’illargha:
– Biz yiraq bir jaydin siler bilen tinchliq ehdinamisi tüzüshni telep qilip kelduq, – dëdi.
Isra’illar Gib’on shehiride yashaydighan bu Xiwlargha jawab bërip mundaq dëdi:
– Siler belkim mushu yerde yashaydighan puqralar bolushunglar mumkin. Eger shundaq bolup qalsa, biz siler bilen qandaqmu tinchliq ehdinamisi tüzeleymiz.
– Biz silerning xizmetkaringlar, – dëdi ular jawaben.
Emma Yoshuwa:
– Siler kim? Zadi qeyerdin keldinglar? – dep yene qaytilap soridi.
– Biz Perwerdigaringlar Xuda toghrisida anglap, yiraq jaydin kelgen xizmetkaringlar. Perwerdigaringlarning Misirda siler üchün qilghan ishlirini angliduq. 10 Biz yene uning I’ordan deryasining sherqide yashaydighan Amorlarning ikki padishahi – Xeshbon shehirining padishahi Sixon bilen Ashtarot shehirining Bashan dëgen yëride yashaydighan Og padishahqa qilghan barliq ishlirini angliduq. 11 Shunga bizning aqsaqallirimiz we barliq xelqimiz bizge: “Siler uzun seperge yetküdek yëmeklik ëlip, seperge atlininglar. Bërip Isra’il xelqi bilen körüshüp, ulargha: ‘Biz silerning xizmetkaringlar, biz siler bilen tinchliq ehdinamisi tüzgili kelduq’ denglar” dep buyrudi. 12 Bu nanlar biz yolgha chiqqanda yëngila pishurulghanidi. Mana körüp turupsiler, hazir bu nanlar kökirip, qëtip ketti. 13 Biz bu sharab tulumlirigha sharab toshquzup mangghanda, bu tulumlarmu yëngi idi, hazir konirap, yërilip ketti. Bizning kiyimlirimiz we ayaghlirimizmu uzun seper jeryanida yirtilip jul-jul bolup ketti, – dep jawab berdi ular.
14 Isra’illar ularning yëmekliklirini qoligha ëlip kördi, emma Perwerdigardin bu toghruluq hëchnëme sorimidi. 15 Shuning bilen Yoshuwa Gib’on shehiride yashaydighan bu Xiwlar bilen tinchliq ehdinamsi tüzdi we ularning amanliqigha kapalet berdi. Isra’il jama’itining aqsaqallirimu bu ehdinamige qoshulup qesem qilishti.
16 Gib’onluqlar bilen tinchliq ehdinamisi tüzüp üch kündin këyin, Isra’illar ularning özlirige yëqin yerde yashaydighan qoshna xelq ikenlikini bilip qaldi. 17 Isra’illar buni ëniqlash üchün yolgha chiqip, üch künde ularning sheherlirige yëtip keldi. Bu sheherlerning nami Gib’on, Kifira, Be’erot, Qiryat-yi’arim dep atilatti. 18 Emma Isra’illar bu sheherlerge hujum qilmidi, chünki Isra’il jama’itining aqsaqalliri Perwerdigar – Isra’illar ëtiqad qilip kelgen Xudaning aldida qesem bërishkenidi. Isra’il xelqi öz aqsaqallirining qesem bërishkenlikidin aghrinishti. 19 Biraq aqsaqallar ulargha chüshendürüp:
– Biz Perwerdigar – Isra’illar ëtiqad qilip kelgen Xudaning aldida qesem ichken, ulargha ziyankeshlik qilsaq bolmaydu! 20 Meyli, ular yashawersun. Ularni öltürüp, qesimimizni buzsaq, Perwerdigar bizge ghezeplinidu. 21 Shunga ularni hayat qaldurayli, – dëdi.
Shundaq qilip aqsaqallar Gib’onluqlarni Isra’illarning otun, sulirini toshuydighan ishlarni qilishqa buyrudi.
22 Yoshuwa Gib’onluqlarni yighip ulargha:
– Siler bizge qoshna turup, nëme üchün bizni aldap: “Biz silerdin yiraq yerde yashaymiz” dëdinglar? 23 Siler lenetke qalisiler! Siler hazirdin bashlap Xudaning ibadetgahining otun we süyini toshuydighan qul bolisiler, – dëdi.
24 Ular jawab bërip:
– Chünki biz qulliringiz, Perwerdigaringlar Xudaning öz xizmetkari Musagha emr qilip, pütkül zëminni silerge ata qilghanliqini, silerning shu zëminlarda yashawatqan barliq xelqlerni yoqitidighanliqinglarni angliduq. Biz ölüp këtishtin qattiq qorqtuq. Mana bu bizning nëme üchün silerni aldighanliqimizning sewebidur. 25 Hazir biz silerning aldinglarda turuptuq. Bizni qandaq bir terep qilishni toghra tapsanglar, shundaq qilinglar, – dëyishti.
26 Yoshuwa ulargha hayatliq yoli bërip, Isra’il xelqining ularni öltürüshige yol qoymidi. 27 Shu kündin bashlap Yoshuwa Gib’onluqlarni Isra’il jama’itining hem Perwerdigar tallighan qurbanliq supisi qeyerde qurulsa, shu yerning otun we sulirini toshughuchisi bolushqa buyrudi. Ular hazirghiche shu ishlarni qilip kelmekte.


10

Jenubtiki padishahlarning meghlup qilinishi
Yërusalëmning padishahi Adoni-zidik, Yoshuwaning Ërixa shehirini weyran qilip, padishahini öltürgenlikini we shuninggha oxshash, Ay shehirinimu teltöküs weyran qilip, padishahini öltürgenlikini anglidi. U yene Gib’onluqlarning Isra’illar bilen tinchliq ehdinamisi tüzüp, Isra’illar arisida yashawatqanliqini anglidi. Padishah Adoni-zedek bu ishlarni anglap, intayin qorqti. Chünki Gib’on shehiri Ay shehiridinmu chong bolup, padishahi bar birnechche sheherge teng idi. Ademlirimu batur idi. Yërusalëmning padishahi Adoni-zidik Hibron padishahi Hoham, Yarmut padishahi Pir’am, Lakish padishahi Yafiya we Eglon padishahi Dibirgha elchi ewetip, ulargha mundaq dëdi:
– Siler këlip Gib’on shehirige hujum qilishimgha yardem bëringlar. Chünki ular Yoshuwa we Isra’illar bilen tinchliq ehdinamisi tüzüshüptu.
Shuning bilen Amorlarning besh padishahi – Yërusalëm padishahi, Hibron padishahi, Yarmut padishahi, Lakish padishahi we Eglon padishahi birliship qoshunlirini ëlip, Gib’ongha atlandi. Ular Gib’onni qorshap hujum qildi. Gib’onluqlar Gilgaldiki Yoshuwaning qarargahigha jiddiy adem ewetip, Yoshuwadin: “Taghliq rayonlardiki Amorlarning padishahliri birliship bizge hujum qildi, tëzlikte këlip bizge yardem bëringlar, bizni qutquzuwëlinglar, biz qulliringizni tashlap qoymanglar!” dep ötünüp sorashti.
Yoshuwa eng chebdes baturlarni öz ichige alghan barliq qoshunni bashlap, Gilgaldin qozghilip Gib’ongha qarap yolgha chiqti. Bu chaghda Perwerdigar Yoshuwagha:
– Ulardin qorqma, chünki men ularni sëning qolunggha tapshurghanmen. Ulardin hëchkim sanga qarshi turalmaydu, – dëdi.
Yoshuwa Gilgaldin chiqip, këchiche toxtimay yürüsh qilip, Amorlar qoshunigha tuyuqsiz hujum qildi. 10 Perwerdigar Amorlar qoshunini patiparaqchiliqqa chüshürüp qoydi. Isra’illar qoshuni Amorlarning köp qismini Gib’onda qirip tashlidi hemde düshmen qoshunini Beyt-xoron shehirigiche qoghlap, yol boyi qirip mëngip, Azëqa shehiri we Maqqëda shehirige barghuche yene bir qismini qirip tashlidi. 11 Amorlarning qalghan qoshuni Beyt-xoron shehirige yëqin bolghan dawangha qëchip Azëqa shehirige barghuche, Perwerdigar yol boyi asmandin shiddetlik möldür yaghdurup, ularning yene bir qismini yoqatti. Shiddetlik möldürde ölgenler Isra’illarning qilichida ölgenlerdinmu köp boldi. 12 Perwerdigar Isra’illargha nusret ata qilip, Amorlarni meghlup qilghan küni, Yoshuwa Isra’il xelqining aldida Perwerdigargha: “Quyash Gib’on asminida toxtap tursun, ay Ayyalon jilghisida toxtap tursun” dep du’a qilghanidi. 13 Shuning bilen Isra’illar düshminini meghlup qilghuche, quyash bilen ay öz jayida toxtap turdi. Quyashning texminen pütün bir kün olturmay, asmanning neq otturisida toxtap turghanliqi toghrisidiki bu weqe “Yashar” dëgen kitabta tilgha ëlinghan emesmu! 14 Perwerdigarning Yoshuwaning du’asini ijabet qilip bergenlikige oxshash bundaq ish uningdin burunmu we uningdin këyinmu bolup baqmidi. Shu küni Perwerdigar heqiqeten Isra’illar üchün jeng qilghanidi.
15 Urushtin këyin Yoshuwa bilen Isra’illarning pütün qoshuni özlirining Gilgaldiki qarargahigha qaytishti.
Jenubtiki besh padishahning öltürülüshi
16 Urushta Amorlarning besh padishahi qëchip këtip, Maqqëdadiki bir öngkürge yoshurunuwalghanidi. 17 Yoshuwa Amorlarning besh padishahining Maqqëdadiki bir öngkürge yoshurunuwalghan yëridin tëpilghanliqini anglap, 18 qoshunlirigha:
– Birnechche adem qoram tashlar bilen öngkürning aghizini ëtip qoyup, u yerni közet qilsun. 19 Qalghanliringlar qachqan düshmenning arqisidin dawamliq qoghlap, hujum qilinglar. Ularning öz sheherlirige kiriwëlishigha yol qoymanglar. Perwerdigaringlar Xuda ularni qolunglargha tapshurup bëridu – dep buyruq qildi.
20 Yoshuwa we Isra’il qoshuni ularning hemmisini dëgüdek yoqatti. Az bir qismi sëpilliri mustehkem sheherlerge qëchip kiriwaldi. 21 Isra’il qoshuni Maqqëdadiki qarargahigha, yeni Yoshuwaning yënigha saq-salamet qaytip keldi. Shuningdin ëtibaren hëchkim Isra’illargha qarshi bir ëghiz gep qilishqimu pëtinalmidi.
22 Yoshuwa ademlirige buyrup:
– Öngkürning ëghizini ëchip, besh padishahni ëlip këlinglar! – dëdi.
23 Ular Yërusalëm padishahi, Hibron padishahi, Yarmut padishahi, Lakish padishahi we Eglon padishahini ëlip keldi. 24 Ular ëlip këlingende, Yoshuwa barliq Isra’il qoshunini yighip, ularning serkerdilirige:
– Bu padishahlarning boynigha dessenglar! – dëdi.
Serkerdiler uning dëginidek qilishti. 25 Yoshuwa qoshunlirigha:
– Hergiz qorqmanglar hem hoduqmanglar! Qeyser we jasaretlik bolunglar! Perwerdigar silerge qarshi chiqmaqchi bolghan barliq düshmenliringlarnimu mushundaq künge qoyidu, – dëdi.
26 Këyin Yoshuwa besh padishahni öltürüp, ularni besh derexke ësip qoyushqa buyruq qildi. Kech kirgüche bu jesetler derexte ësiqliq turdi. 27 Kün patqanda Yoshuwa padishahlarning jesitini derextin chüshürüp, ularni özliri yoshurunuwalghan öngkürge tashlap, öngkürning ëghizini qoram tashlar bilen ëtiwëtishke buyrudi. Bu tashlar hazirmu shu yerde bar.
Jenubtiki sheherlerning ishghal qilinishi
28 Shu waqitta Yoshuwa Maqqëda shehirini igilep, bu sheherning padishahi we barliq ademlirini birnimu tirik qaldurmay, qilich bilen hemmisini teltöküs yoqatti. Ular bu sheherning padishahinimu Ërixa shehirining padishahini öltürgenge oxshash öltürdi. 29 Këyin Yoshuwa Isra’il qoshunini bashlap bërip, Libnah shehirige hujum qildi. 30 Perwerdigar Libnah shehirining padishahini we uning barliq ademlirini Isra’illarning qoligha chüshürüp berdi. Isra’illar bu sheherning barliq ademlirini birnimu tirik qaldurmay, qilich bilen hemmisini teltöküs qirip tashlidi. Ular bu sheherning padishahinimu xuddi Ërixa shehirining padishahini öltürgenge oxshash öltürdi.
31 Këyin Yoshuwa Isra’il qoshunini bashlap Libnahdin ayrilip, Lakish shehirige yürüsh qildi. Ular sheherni qorshap hujum bashlidi. 32 Ikkinchi küni Perwerdigar Lakish shehirini Isra’illarning qoligha chüshürüp berdi. Isra’illar Libnah shehirige oxshash, bu sheherning barliq ademlirinimu qilich bilen qirip tashlidi. 33 Bu chaghda, Gezerning padishahi Horam qoshun bashlap, sheherdikilerge yardemge kelgenidi. Emma Yoshuwa Horam padishah we uning qoshuninimu qirip tashlap, hëchkimni tirik qaldurmidi. 34 Yoshuwa barliq Isra’il qoshunini bashlap, Lakishtin ayrilip, Eglon shehirige yürüsh qildi. Ular sheherni qorshap hujum bashlidi. 35 Shu küni Isra’illar bu sheherni igilep, barliq xelqni qilich bilen qirip tashlidi. Ular Lakishtikige oxshash, bu sheherning barliq ademlirinimu teltöküs yoqatti.
36 Yoshuwa Isra’il qoshunini bashlap, Eglondin Hibron shehirige yürüsh qilip, bu sheherge hujum qildi. 37 Ular bu shehernimu igilep, barliq ademlirini qilich bilen qirip tashlidi, padishahinimu öltürdi, hëchkim tirik qalmidi. Ular sheher etrapidiki yëzilardiki ademlernimu tirik qoymidi. Ular xuddi Eglonda qilghangha oxshash, bu sheherning ademlirinimu teltöküs yoqatti.
38 Këyin Yoshuwa yene Isra’il qoshunini bashlap keynige yënip, Dibir shehirige hujum qildi. 39 Isra’illar bu sheherni igilep, uning padishahini tutup, bu sheherning etrapidiki yëzilarnimu qoshup igilidi. Ular padishahni we barliq ademlirini qilich bilen teltöküs qirip tashlap, hëchkimni tirik qaldurmidi. Ular Hibron, Libnah we ularning padishahlirini qandaq qilghan bolsa, Dibirnimu xuddi shuninggha oxshash qildi.
40 Shundaq qilip Yoshuwa jenubtiki barliq zëminni, yeni taghliq rayonlarni, Negëb chöllükini, gherbiy ëdirliqlarni we tagh baghirlirini öz ichige alghan barliq zëminlarning padishahlirini xelqi bilen qoshup boysundurdi. Ular Perwerdigar – özliri ëtiqad qilip kelgen Xudaning buyruqi boyiche bu zëminlardiki barliq xelqni teltöküs qirip tashlap, hëchkimni tirik qaldurmidi. 41 Yoshuwa Kadësh-barnëya shehiri bilen Gaza shehirining otturisidiki zëminlarni we Goshenge tewe bolghan zëminlardin tartip, Gib’on shehirigiche bolghan pütkül zëminni boysundurdi. 42 Yoshuwa bu bir qëtimliq yürüshide u yerlerdiki padishahlarni boysundurup, barliq zëminni igilidi. Chünki Perwerdigar – Isra’illar ëtiqad qilip kelgen Xuda, Isra’illar üchün jeng qilghanidi. 43 Urushtin këyin Yoshuwa barliq Isra’il qoshuni bilen özlirining Gilgaldiki qarargahigha qaytishti.


11

Shimaldiki padishahlarning meghlup qilinishi
Xazor padishahi Yabin bu ishlarni anglighan haman, etraptiki padishahlargha, yeni Madon padishahi Yobabqa, Shimron padishahi we Akshaf padishahigha, shimaliy taghliq rayonlardiki padishahlargha, yene Jeliliye kölining* Jeliliye köli – Kinneret köli, depmu atilidu. jenub teripige jaylashqan Araba rayonidiki padishahlargha, gherbiy ëdirliqlardiki padishahlargha, gherb terepke jaylashqan Nafot-Dor zëminidiki padishahlargha, gherbiy Ken’an we sherqiy Ken’an zëminidiki padishahlargha, Amor padishahlirigha, Xitlar, Perizziler, taghliq rayonlardiki Yibuslar we Mizpah zëminigha qarashliq Xermon tagh ëtekliridiki sheherlerde yashaydighan Xiwlargha xewer ewetti. Bu padishahlar barliq qoshunlirini bashlap keldi. Ularning qoshunliri san-sanaqsiz bolup, xuddi dëngiz sahilidiki qumdek köp idi. Ularning nurghun at we jeng harwiliri bar idi. Bu padishahlar birliship, Isra’illar bilen urush qilish üchün qoshunlirini bashlap, Mërom yënidiki su boylirigha bargah qurdi.
Perwerdigar Yoshuwagha yene mundaq dëdi:
– Ulardin qorqma, men ete mushu waqitqiche ularning hemmisining jesitini silerge tapshurup bërimen. Sen ularning atlirining pëyini kësiwet, jeng harwilirini köydürüp tashla.
Shuning bilen Yoshuwa barliq qoshunni bashlap, Mërom yënidiki su boylirigha jaylashqan düshmenlerning üstige tuyuqsiz bësip këlip, hujum qildi. Perwerdigar düshmenlerni Isra’illarning qoligha chüshürüp berdi. Isra’illar ularni büyük Sidon shehiri we Misrëfot-mayimghiche, shundaqla Mizpah jilghisining sherqighiche qoghlap bërip, birmu ademni tirik qaldurmidi. Yoshuwa Perwerdigarning buyrughinidek, ularning atlirini pëyini kësiwëtip, jeng harwilirini köydürüp tashlidi.
10 Yoshuwa qoshunini bashlap keynige qaytip, Xazor shehirini igilidi we padishahini qilich bilen öltürdi. Xazor padishahi shu chaghda shu jaydiki barliq padishahliqlarni bashquratti. 11 Isra’illar Xazor shehiridiki barliq ademlerni qilich bilen teltöküs yoqitip, hëchqandaq tirik jan qaldurmidi, shehernimu köydürüp tashlidi.
12 Yoshuwa Perwerdigarning xizmetkari Musa peyghemberning buyrughini boyiche, shimaldiki barliq sheherlerni igilep, ularning padishahlirini teltöküs öltürdi. Bu sheherlerdiki barliq ademlerni qilich bilen qirghin qildi. 13 Isra’illar Xazor shehiridin bashqa, dönglüklerge qurulghan sheherlerni Esirler dawamida kona sheherler weyran bolup, xarabilikke aylinip, dönglük peyda bolghan. Shu dönglük üstige qurulghan yëngi sheherlerni körsitidu. köydürmidi. 14 Isra’illar bu sheherlerdiki urush oljiliri we mal-charwilarni özlirige qaldurup, barliq ademlerni qilich bilen qirip tashlap, hëchkimni tirik qaldurmidi. 15 Bu ishlarni Perwerdigarning xizmetkari Musa peyghember Perwerdigarning buyrughini boyiche Yoshuwagha tapshurghanidi. Yoshuwa Perwerdigarning Musa peyghemberge buyrughanlirini birnimu qaldurmay beja keltürdi.
16 Yoshuwa barliq zëminni – Shimaliy taghliq rayonlar, pütkül Negëb chöllüki, pütkül Goshen zëmini, gherbtiki ëdirliqlar, Araba rayoni, Jeliliyediki taghliq rayonlar we ëdirliqlarni boysundurdi. 17 Isra’illarning zëmini jenubta Se’irning yënidiki Xalaq tëghidin bashlinip, shimalda Liwan jilghisining Xermon tëghi baghridiki Ba’algad shehirigiche këngeydi. Yoshuwa bu zëminlardiki barliq padishahlarni yoqatti. 18 Isra’illar bu padishahlar bilen uzun mezgil urush qildi. 19 Bu zëminlarda yashaydighan Gib’ondiki Xiwlardin bashqa, hëchkim Isra’illar bilen tinchliq ehdinamisi tüzmigenidi, shunga ularning sheherlirining hemmisini igilidi. 20 Perwerdigar bu padishahlarni jahil qilip qoyghanidi. Shunga ular Isra’illar bilen urush qilishti. Perwerdigarning Musa peyghemberge buyrughini boyiche Isra’illar ularning hemmisini rehim qilmay teltöküs yoqatti.
21 Bu chaghda Yoshuwa taghliq rayonlarda yashawatqan Anaqlarni yoqatti. Ular Hibron, Dibir, Anab sheherliride hem jenub we shimaldiki pütün taghliq rayonlarda yashaytti. Yoshuwa ularni shehirliri bilen teltöküs yoqatti. 22 Isra’illarning zëmini ichide Anaqlarning ewladliridin hëchkim qalmidi. Biraq ulardin azghine bir qismi Gaza, Gat, we Ashdod sheherliride qëlip qaldi. 23 Xuddi Perwerdigar Musa peyghemberge buyrughinidek, Yoshuwa barliq zëminlarni öz ilkige aldi. U bu zëminlarni Isra’illarning qebililirige teqsim qilip berdi. Shuningdin kiyin bu zëminda urush axirlashti.

*2
Jeliliye köli – Kinneret köli, depmu atilidu.

13
Esirler dawamida kona sheherler weyran bolup, xarabilikke aylinip, dönglük peyda bolghan. Shu dönglük üstige qurulghan yëngi sheherlerni körsitidu.



12

I’ordan deryasining sherqidiki meghlup qilinghan padishahlar
Isra’illar alliburun I’ordan deryasining sherqidiki padishahlarni meghlup qilip, zëminini ishghal qilghanidi. Bu padishahlarning zëmini jenubta Arnon jilghisidin tartip, shimalda Xermon tëghighiche këngeygenidi. Bu I’ordan deryaisining sherqidiki Araba rayoninimu öz ichige alatti.
Isra’illar aldi bilen Xeshbon shehiridiki Amorlarning padishahi Sixonni meghlup qilghanidi. Uning zëmini Arnon jilghisining qirghiqigha jaylashqan Aro’ër shehirini öz ichige alghan bolup, Arnon jilghisining otturisidin tartip, Ammonlargha chëgralinidighan Yabboq jilghisighiche idi. Bu zëmin Gil’ad zëminining jenubiy yërimini öz ichige alatti. Sixon padishah sherqte Araba rayonigha, yeni Beyt-yishimotqa baridighan yolni we jenubqa sozulghan Pisgah tëghining ëtikini öz ichige alghan shimalning eng chëtidiki Jeliliye* Jeliliye köli – Kinneret köli, depmu atilidu. kölidin tartip, jenubning eng chëtidiki Ölük dëngizi, Ölük dëngizi – Araba dëngizi, depmu atilidu. yeni Tuz dëngizighiche bolghan rayonlargha hökümranliq qilatti.
Meghlup bolghan Bashan padishahi Og Ashtarot we Edre’i sheherliride yashaytti. U Rafahlarning qalghanliridin biri idi. U shimalda Xermon tëghidin tartip, Salkah shehirigiche bolghan zëminlargha, gherbte pütkül Bashan zëminidin tartip, Gishur we Ma’akaning chëgralirighiche hemde Gil’adning shimaliy yërimidin tartip, Xeshbonluq Sixon padishahning chëgrasighiche hökümranliq qilatti.
Ilgiri Perwerdigarning xizmetkari Musa we Isra’illar bu padishahlarni meghlup qilghanidi. Musa peyghember bu zëminlarni Rubën, Gad qebililirige we Manasse qebilisining sherqiy yërimigha igidarchiliq qilishqa bölüp bergenidi.
I’ordan deryasining gherbidiki meghlup qilinghan padishahlar
Yoshuwa we Isra’illar I’ordan deryasining gherbige jaylashqan Liwan jilghisidiki Ba’algad dëgen jaydin Xalaq tëghighiche, hetta Se’irgiche bolghan zëmindiki padishahlarni meghlup qildi. U bu zëminlarni Isra’illarning qebililirige igidarchiliq qilishqa bölüp bergenidi. Bu zëminlar, taghliq rayonlarni, gherbiy ëdirliqlarni, Araba rayoni we tagh baghrilirini hemde chöl-bayawanlarni we jenubiy Negëb Chöllükini öz ichige alidu. Bu zëminlarda Xitlar, Amorlar, Ken’anlar, Perizziler, Xiwlar we Yibuslar yashighan. Töwendikiler Isra’illar meghlup qilghan padishahlar:
 
Ërixa padishahi
Beytelning yënidiki Ay padishahi
10 Yërusalëm padishahi
Hibron padishahi
11 Yarmut padishahi
Lakish padishahi
12 Eglon padishahi
Gezer padishahi
13 Dibir padishahi
Geder padishahi
14 Xurmah padishahi
Arad padishahi
15 Libnah padishahi
Adullam padishahi
16 Maqqëda padishahi
Beytel padishahi
17 Tappuwax padishahi
Xëfer padishahi
18 Afëq padishahi
Lasharon padishahi
19 Madon padishahi
Xazor padishahi
20 Shimron-mir’on padishahi
Akshaf padishahi
21 Tanak padishahi
Migiddo padishahi
22 Qedesh padishahi
Karmeldiki Yoqni’am padishahi
23 Nafot-Dorning yënidiki Dor padishahi
Gilgalning yënidiki Goyim padishahi
24 Tirzah padishahi
jem’iy 31 padishahtur.

*3
Jeliliye köli – Kinneret köli, depmu atilidu.

3
Ölük dëngizi – Araba dëngizi, depmu atilidu.



13

Boysundurushqa tëgishlik qalghan zëminlar
Yoshuwa yashinip, qërip qalghanidi. Perwerdigar uninggha mundaq dëdi:
– Sen yashinip, qërip qalding. Sen tëxi boysundurushqa tëgishlik yene köp zëminlar bar. Silerning boysundurushunglargha tëgishlik bolghan zëminlar yene bar, yeni Filistiyeliklerning zëmini we Gishurlarning barliq zëminidur. Bu zëminlar Misirning sherqidiki Shixor deryasidin tartip, shimaldiki Eqron shehirining chëgrasighiche sozulidu (bu zëminlar Ken’anlarning zëmni dep qarilidu). Buning ichide Gaza, Ashdod, Ashqilon, Gat we Eqron qatarliq sheherlerge Filistiyelik besh hökümdar hökümranliq qilidu. Yene jenubtiki Awwim xelqining zëminimu shuning ichide. Siler Ken’anlarning shimaldiki pütkül zëminini, shundaqla Sidonluqlar tewelikidiki Mi’aradin tartip, Amorlar zëminigha chëgradash Afëq shehirigiche bolghan zëminlarnimu igilishinglar kërek. Yene Gibal xelqining zëminini, Xermon taghlirining ëtikige jaylashqan Ba’algad shehiridin tartip, Libo-xamat shehirigiche bolghan Liwan taghlirining sherqidiki zëminlarni we yene Liwan taghliridin Misrëfot-mayimghiche bolghan zëminni, yeni Sidonluqlarning pütkül zëminlirini igilishinglar kërek. Men bu zëminlardiki xelqlerni Isra’il xelqining köz aldida qoghlap chiqirimen. Sen peqet mëning buyruqum boyiche bu zëminlarni Isra’il xelqining igidarchiliq qilishigha teqsim qilip bergin. Yeni sen bu zëminlarni toqquz Isra’il qebilisi bilen Manasse qebilisining gherbiy yërimigha teqsim qilip bergin.
I’ordan deryasining sherqidiki zëminlarning teqsim qilinishi
Perwerdigarning xizmetkari Musa peyghember I’ordan deryasining sherqiy qirghiqidiki zëminlarni alliqachan Manasse qebilisining sherqiy yërimigha we Rubën, Gad qebililirining igidarchiliq qilishigha teqsim qilip bergenidi. Ularning zëmini Arnon jilghisining Aro’ër shehiridin bashlinip, bu jilghining otturisidiki sheherni öz ichige alghan halda Mëdiba shehiri orunlashqan pütün ëgizliktin halqip, Dibon shehirigiche sozulghan. 10 Bu zëminlar yene eng sherqtiki Ammonlarning chëgrasigha tutashqan bolup, Sixon padishahliqining barliq sheherliri, Amorlar padishahi hökümranliq qilghan Xeshbon sheherlirini öz ichige alghan. 11 U yene Gil’ad, Gishur we Ma’akaliqlarning zëminlirini, Xermon tëghi, shundaqla Bashanning Salkah shehirigiche bolghan pütkül zëminlarni öz ichige alidu, 12 yeni Bashan zëminidiki Ashtarot we Edre’i shehiride hökümranliq qilghan Og padishahning barliq zëminini öz ichige alidu. Padishah Og Rafahlarning eng axirqi ewladi idi. Musa peyghember ularni meghlup qilip, bu zëminlardin qoghlap chiqarghanidi. 13 Emma Isra’il xelqi Gishur we Ma’aka xelqini bu zëmindin qoghlimidi, shunga ular hazirghiche Isra’il xelqi arisida dawamliq yashap kelmekte.
Lawiy qebilisige mexsus zëmin teqsim qilinmighanliqi
14 Musa peyghember Perwerdigarning dëgini boyiche peqet Lawiy qebilisigila hëchqandaq zëmin teqsim qilmidi. Chünki Perwerdigargha, yeni Isra’il xelqi ëtiqad qilip kelgen Xudagha qilinghan qurbanliqlar ularning zëmini ornida teqsim qilinghan nësiwisi idi.
Rubën qebilisige teqsim qilinghan zëminlar
15 Musa peyghember Rubën qebilisige ularning jemeti boyiche zëmin teqsim qilip bergen. 16 Ularning zëmini Arnon jilghisining chëtidiki Aro’ër shehiridin bashlinip, bu jilghining otturisidiki sheherni öz ichige alghan halda Mëdiba shehiri orunlashqan pütün ëgizlikke sozulghan. 17 U yene Xeshbon shehiri we shu ëgizliktiki barliq sheherlerni – Dibon, Bamot-ba’al, Beyt-ba’almi’on, 18 Yahaz, Qidëmot, Mëfa’at, 19 Qiryata’im, Sibmah hemde jilghidiki dönglükke jaylashqan Zeret-shaxar, 20 Beyt-pi’or, Pisgah tëghining ëtiki, Beyt-yishimot dëgen yerlerni öz ichige alidu.
21 Bu zëminlar yene shu ëgizliktiki barliq sheherler we Amorlarning padishahi Sixon Xeshbon shehiride turup hökümranliq qilghan barliq zëminlarni öz ichige alidu. Musa peyghember Amorlarning padishahi Sixonni Ewi, Reqem, Zur, Xur, Reba qatarliq Midyan xelqining qebile bashliqliri bilen bille meghlup qilghan. Bu qebile bashliqliri Sixon padishahning qol astida bolup, shu zëminda yashaytti. 22 Isra’il xelqi urushta Bi’orning oghli palchi Bil’amni qilich bilen öltürdi. 23 I’ordan deryasi Rubën qebilisining zëminining gherbiy pasili boldi. Bu zëmindiki sheher we yëzilar Rubën qebilisige jemetler boyiche teqsim qilip bërilgenidi.
Gad qebilisige teqsim qilinghan zëminlar
24 Musa peyghember Gad qebilisige ularning jemeti boyiche zëmin teqsim qilip bergen. 25 Ularning zëmini Yazër, Gil’adning barliq sheherliri we Rabbah shehirining yënidiki Aro’ër shehirigiche bolghan Ammon zëminining yërimini öz ichige alidu. 26 Bu zëminlar yene jenubta Xeshbon shehiridin tartip, Ramot-mizpeh we Bitonim shehirigiche, shimalda Maxanayim shehiridin tartip, Dibir zëminigiche, 27 I’ordan wadisida Beyt-haram, Beyt-nimrah, Sukkot, Zafon shehiri, shundaqla Sixon padishah Xeshbonda turup hökümranliq qilghan bashqa zëminlarnimu öz ichige alidu. Gherbiy pasili I’ordan deryasini boylap, shimalda Jeliliye kölining ayighighiche sozulup, këyin sherqqe qayrilidu. 28 Bu zëminlardiki sheher we etraptiki yëzilar Gad qebilisige jemetler boyiche teqsim qilip bërilgenidi.
Manasse qebilisining sherqiy yërimigha teqsim qilinghan zëminlar
29 Musa peyghember Manasse qebilisining sherqiy yërimigha ularning jemeti boyiche zëmin teqsim qilip bergen. 30 Bu zëminlar Maxanayim shehiridin shimalgha sozulghan bolup, Bashan zëmini (Og padishah burun hökümranliq qilghan zëmin) we Ya’irning igidarliqidiki 60 yëzini 31 we yene Gil’ad zëminining yërimi we Bashan zëminidiki Og padishahning paytexti bolghan Ashtarot we Edre’i sheherlirini öz ichige alidu. Bu zëminlar Manassening oghli Makir ewladining yërimigha jemet boyiche teqsim qilip bërilgen. 32 I’ordan deryasining sherqige we Ërixa shehirining uduligha jaylashqan Mo’ab tüzlenglikige tewe bolghan bu zëminlar Musa peyghember teripidin teqsim qilip bërilgen zëminlardur. 33 Emma Musa peyghember Lawiy qebilisige hëchqandaq zëmin teqsim qilip bermidi, chünki Perwerdigar, yeni Isra’il xelqi ëtiqad qilip kelgen Xuda ulargha: “Men silerning riziq-nësiwenglar bolimen” dep wede qilghanidi.


14

I’ordan deryasining gherbidiki zëminlarning teqsim qilinishi
Isra’il xelqining qalghan qebililiri rohaniy El’azar, Nunning oghli Yoshuwa we qebile aqsaqallirining teqsim qilip bërishi bilen Ken’an zëminigha ige boldi. Yeni bu zëminlar Perwerdigarning Musa peyghemberge buyrughini boyiche chek tashlap, toqquz yërim qebilige teqsim qilinip bërildi. Musa peyghember ikki qebile we yene bir qebilining yërimigha I’ordan deryasining sherqidiki zëminlarni teqsim qilghan, emma Lawiy qebilisige zëmin teqsim qilip bermigenidi. Yüsüpning ewladliri Manasse we Efrayim dep, ikki qebilige ayrilatti. Lawiy qebilisige hëchqandaq zëmin teqsim qilip bërilmigenidi. Ulargha peqet yashishi üchün etrapida mal-charwa baqidighan otlaqliri bolghan sheherler bërilgenidi. Shuning bilen Isra’illar bu zëminlarni Perwerdigarning Musa peyghemberge buyrughini boyiche bölüshüwaldi.
Yehuda qebilisining bashliqi Kalibning telipi
Isra’illar Gilgalda qarargah qurup turuwatqan chaghda, Yehuda qebilisining bir qisim ademliri Yoshuwaning aldigha kirip këlishti. Qënaz jemetidin bolghan Yifunnening oghli Kalib Yoshuwagha mundaq dëdi:
– Kadësh-barnëyada Perwerdigar özining yëqin adimi Musa peyghemberge sen we men toghruluq nëmilerni dëgenlikini sen bilisen. Perwerdigarning xizmetkari Musa mëni, biz baridighan zëminlarni charlap këlishke ewetkenidi. Shu chaghda men qiriq yashta idim. Men qaytip kelgendin këyin, Musa peyghemberge shu zëminlarda körgenlirimni eynen ëyttim. Men bilen bille barghan hemrahlirim “u zëmindikiler wehshiy iken!” dep, Isra’illarni wehimige sëlip qoyghanidi, lëkin men ikkilenmey, Perwerdigarim Xudaning bizni qoghdaydighanliqigha chin qelbim bilen ishendim. Shu chaghda Musa peyghember: “Sëning qediming yetken yerlerning hemmisi menggü sanga we sëning ewladliringgha tewe bolsun, chünki sen Perwerdigarimizgha sadiqliq bilen boysundung” dep, qesem bergen.
10 Manga qara, Perwerdigar wede berginidek, u mëning hayatimni saqlap qaldi, shunga men hazirgha qeder yashap keldim. Perwerdigar Musa peyghemberge wede bergendin tartip hazirghiche 45 yil ötüp ketti. U waqitta Isra’il xelqi chöl-bayawanlarda sergerdan bolup yürüwatqanidi. Manga qara, men hazir 85 yashqa kirdim. 11 Men hazirmu Musa peyghember mëni charlashqa ewetken chaghdikidek timen turuptimen, hazirmu shu chaghdikidek urush we bashqa hemme ishlarni qilalaymen. 12 Perwerdigarning shu chaghda wede qilghini boyiche bu taghliq rayonlarni manga bergin. Anaq qebililirining hëlimu shu zëminlarda yashawatqanliqini bilisen, ularning sheherliri chong hem mustehkem. Perwerdigar men bilen birge bolsa, Perwerdigarning wede bergini boyiche men ularni qoghlap chiqiray.
13 Yoshuwa Yifunnening oghli Kalibning bu sözlirini anglap, Perwerdigardin Kalibgha bext tilidi we Hibron shehirini uninggha teqsim qilip berdi. 14 Shuning bilen Hibron shehiri hazirgha qeder Qënaz qebilisidin bolghan Yifunnening oghli Kalibning igidarchiliqida turuwatidu. Chünki u Perwerdigargha, yeni Isra’illar ëtiqad qilip kelgen Xudagha sadiqliq bilen boysunghanidi. 15 (Burun Hibron shehiri Qiryat-arba dep atilatti. Arba Anaqlarning ewladidin chiqqan ulugh qehrimandur.)
Shuningdin kiyin bu zëminda urush axirlashti.


15

Yehuda qebilisige teqsim qilinghan zëminlar
Yehuda qebilisige jemetler boyiche zëmin teqsim qilip bërilgen bolup, bu zëminlarning eng jenubtiki pasili Idom chëgrasidiki Zin chölining chëtigiche tutishatti.
Yehuda zëminining jenubiy pasili Tuz dëngizining jenubining eng chëtidin bashlinip, chayan dawinidin jenubqa mëngip, Zin chölidin ötüp, Kadësh-barnëya shehirining jenubidin Xezron shehirige sozulidu. Këyin Addar shehiridin ötüp, u yerdin Qarqa shehirige qayrilidu. Bu pasil yene Azmon shehirini kësip ötüp, axirida Misir chëgrasidiki deryani boylap Ottura dëngizghiche tutishidu. Bu Yehuda qebilisining jenubiy pasilidur.
Ularning sherqiy pasili Tuz dëngizini boylap, I’ordan deryasidin Tuz dëngizining qoyulush ëghizighiche baridu.
Shimaliy pasili bolsa I’ordan deryasining Tuz dëngizigha quyulush ëghizidin bashlinip, Beyt-xogla shehirigiche sozulup, këyin Beyt-araba shehiridin ötüp Rubënning oghli Bohanning nami bilen atalghan tashqiche baridu. Këyin balayi’apet jilghisidin ötüp Dibir shehirige bërip, u yerdin shimalgha burulup, Gilgal shehirigiche baridu. Gilgal shehiri bolsa jilghining jenubidiki Adummim tagh dawinini kësip ötidighan yolning qarshi teripide bolup, bu pasil Ënshemesh buliqighiche sozulup, Rogël buliqi dëgen jayda axirlishidu. Këyin Yibuslar shehirining (Yërusalëm shehiri depmu atilidu) jenubiy teripidiki Benhinnom jilghisidin ötüp, Hinnom jilghisining gherbidiki ëdirliqqa, yeni Rafahlar jilghisining shimal teripining axirighiche baridu. Bu pasil bu ëdirliqtin yene Neftowax buliqighiche sozulup, këyin Efron tëghidiki sheherlergiche baridu. U yerdin yene qayrilip, Qiryat-yi’arim dep atilidighan Ba’ala shehirige tutishidu. 10 U yene Ba’ala shehiridin gherbtiki Se’ir tëghigha qayrilip, u yerdin yi’arim, yeni Kisalon tëghining shimaliy ëtikini boylap, Beyt-shemesh shehirige bërip, yene dawamliship Timnah shehirigiche sozulidu. 11 U yene Eqron shehirining shimalidiki tagh baghrini boylap, Shikkaron shehirige burulup, Ba’ala tëghigha bërip, Yabni’ël shehiridin ötüp, Ottura dëngizda axirlishidu.
12 Ularning gherbiy pasili Ottura dëngizning qirghaqliri idi.
Yehuda qebilisi we ularning jemetlirining pasili mana shu idi.
Kalibqa teqsim qilip bërilgen zëmin
13 Yoshuwa Perwerdigarning buyrughini boyiche Yehuda qebilisining Qiryat-arba dëgen zëminini Yifunnening oghli Kalibqa bölüp berdi. Bu zëmin hazir Hibron dep atilidu. Arba bolsa Anaqlarning atisi idi. 14 Kalib bu zëmindin Anaqning üch oghli – Shëshay, Aximan we Talmaylarning jemetlirini qoghlap chiqardi. 15 Kalib Qiryat-arba zëminidin ötüp Dibir (ilgiri Qir’at-sëfer dep atilatti) shehirige hujum qildi.
16 Yehuda qebilisining bashliqi Kalib:
– Qir’at-sëfer shehirini kim alsa, qizim Aksahni shuninggha bërimen, – dëdi.
17 U sheherni Kalibning inisi Qënazning oghli Otni’ël aldi. Kalib qizi Aksahni uninggha berdi. 18 Bir küni Aksah atisini yene bir parche yer bërishke maqul keltürüsh üchün uning aldigha bardi. Aksah ëshektin chüshüshi bilenla atisi uningdin:
– Nëmige kelding? – dep soridi. 19 Aksah:
– Men peqet birla nerse telep qilip keldim. Ata, manga buliqi bar yerlerdin bersingiz, chünki manga bergen yerliringizning hemmisi jenubiy chöllüktiki yerler iken, – dëdi. Shuning bilen Kalib yuqiri we töwendiki bulaqlarni uninggha berdi.
Yehuda qebilisige teqsim qilinghan sheherler
20 Töwendikiler Yehuda qebilisige jemetler boyiche teqsim qilip bërilgen sheherler.
21 Jenubning eng chëtidiki Idom chëgrasigha yëqin sheherler:
Qabzi’ël, Eder, Yagur, 22 Qinah, Dimona, Ad’ada, 23 Qedesh, Xazor, Yitnan, 24 Zif, Telem, Bi’alot, 25 Xazor-xadatta, Qiriyot-xezron (yeni Xazor), 26 Amam, Shima, Molada, 27 Xazar-gadda, Xeshmon, Beyt-pelet, 28 Xazar-shu’al, Be’ersheba, Bizyotiya 29 Ba’ala, Iyim, Ezem, 30 Eltolad, Kisil, Xurmah, 31 Ziqlaq, Madmanna, Sansanna, 32 Liba’ot, Shilxim, Ayin we Rimmonlardin ibaret jem’iy 29 sheher bolup, etrapidiki yëzilarmu bularning ichide.
33 Gherbiy ëdirliqtiki sheherler:
Eshta’ol, Zor’ah, Ashnah, 34 Zanowax, Ëngannim, Tappuwax, Ënam, 35 Yarmut, Adullam, Sokoh, Azëqa, 36 Sha’arayim, Aditayim, Gidëra, yeni Gidërotayim qatarliq jem’iy 14 sheher bolup, etrapidiki yëzilarmu bularning ichide.
37 Buningdin bashqa, Zinan, Xadasha, Migdal-gad, 38 Dil’an, Mizpeh, Yoqti’ël, 39 Lakish, Bozqat, Eglon, 40 Kabbon, Laxmas, Kitlish, 41 Gidërot, Beyt-dagon, Na’ama, Maqqëdalardin ibaret jem’iy 16 sheher we etrapidiki yëzilar 42 we yene Libnah, Eter, Ashan, 43 Yiftah, Ashnah, Nizib, 44 Qiylah, Akzib, Marësha qatarliq jem’iy toqquz sheher bolup, etrapidiki yëzilarmu bularning ichide.
45 Jümlidin Eqron we etrapidiki yëzilar 46 we Eqrondin tartip, Ottura dëngizghiche bolghan Ashdod yënidiki barliq sheherler 47 hemde Ashdod, Gaza etrapidiki yëzilar bilen qoshulup, Misir chëgrasidiki deryagha we Ottura dëngiz yaqisigha baratti.
48 Taghliq rayonlardiki sheherler:
Shamir, Yattir, Sokoh, 49 Dannah, Qiryat-sannah (yeni Dibir), 50 Anab, Eshtimowa, Anim, 51 Goshen, Xolon, Giloh qatarliq 11 sheher bolup, etrapidiki yëzilarmu bularning ichide.
52 Uningdin bashqa Arab, Dumah, Esh’an, 53 Yanum, Beyt-tappuwax, Afëqa, 54 Xumtah, Qiryat-arba (yeni Hibron) Zi’or qatarliq jem’iy toqquz sheher we etrapidiki yëzilar 55 we hem Ma’on, Karmel, Zif, Yuttah, 56 Yizri’el, Yoqdi’am, Zanowax, 57 Qayin, Gib’ah we Timnah qatarliq jem’iy on sheher bolup, etrapidiki yëzilarmu bularning ichide. 58 Jümlidin Xalxul, Beytzur, Gidor, 59 Ma’arat, Beyt-anot we Eltiqon qatarliq alte sheher we etrapidiki yëzilar 60 hemde Qiryat-ba’al (yeni Qiryat-yi’arim), Rabbah qatarliq ikki sheher bolup, etrapidiki yëzilarmu bularning ichide.
61 Chöldiki sheherler:
Beyt-araba, Middin, Sikaka, 62 Nibshan, Tuz shehiri we Ëngedi qatarliq alte sheher bolup, etrapidiki yëzilarmu bularning ichide. 63 Lëkin Yehuda qebilisidikiler Yërusalëmdiki Yibuslarni qoghlap chiqiriwëtshke amalsiz qalghachqa, Yibuslar hazirgha qeder Yehuda qebilisidikiler bilen bille shu yerde yashap kelmekte.


16

Yüsüpning ewladlirigha teqsim qilinghan zëminlar
Yüsüpning ewladlirigha teqsim qilip bërilgen zëminlar:
Bu zëminlarning jenubiy pasili I’ordan deryasining yënidiki Ërixa shehiridin, yeni Ërixa shehirining sherqidiki bulaqliqtin bashlinip, chöl-bayawanlarni kësip ötüp, taghliq rayondiki Beytel shehirigiche sozulidu. Jenubiy pasil Beytel, yeni Luz shehiridin bashlinip, Atarot shehiridiki Arkilarning zëminigha baridu. Këyin yene gherbke sozulup, Yaflëtlarning zëminidin ötüp, astin Beyt-xoron shehirigiche bërip, u yerdin yene Gezer shehirigiche sozulup, axiri Ottura dëngizgha bërip toxtaydu.
Yüsüpning oghulliri, yeni Efrayim bilen Manassening ewladliri özlirige teqsim qilinghan zëminlargha ige boldi.
Efrayim qebilisige teqsim qilinghan zëminlar
Efrayim qebilisige jemetler boyiche bërilgen zëminlar:
ulargha teqsim qilinghan zëminning jenubiy pasili sherqte Atrot-addar shehiridin bashlinip, üstün Beyt-xoron shehirige tutiship, Ottura dëngizgha baridu. Këyin yene shimaldiki Mikmitat shehiridin ötüp, sherqtiki Ta’anat-shilo shehirige bërip, Yanowax shehirige tutishidu. Këyin yene Yanowax shehiridin jenubqa qayrilip, u yerdin Atarot, Na’ara sheherlirigiche sozulup, këyin Ërixa shehirige tutiship, I’ordan deryasida axirlishidu. Bu pasil yene Tappuwax shehiridin gherbke sozulup, Qanah jilghisini boylap, Ottura dëngizgha tutishidu. Mana bu Efrayim qebilisige jemetler boyiche teqsim qilip bërilgen zëminlardur.
Uningdin bashqa, Manasse qebilisining gherbiy yërimidikilerge teqsim qilinip bërilgen zëminlar ichide, Efrayim qebilisige bërilgen sheher we etrapidiki yëzilarmu bar. 10 Efrayim qebilisi Ken’anlarni Gezer shehiridin qoghlap chiqiriwetmidi, emma ular hazirgha qeder Efrayimlargha ishlemchi bolmaqta.


17

Manasse qebilisining gherbiy yërimigha teqsim qilinghan zëminlar
Yüsüpning chong oghlining ewladliridin bolghan Manasse qebilisidikilerge zëmin teqsim qilip bërildi. (Manassening chong oghli Makir Gil’adning atisi bolup, uning ewladliri batur jengchilerdin bolghachqa, Gil’ad zëmini we Bashan zëmini ulargha burunla teqsim qilip bërilgenidi.) I’ordan deryasining gherbidiki bashqa zëminlar Manassening qalghan ewladlirigha jemetler boyiche, yeni Abi’ezer, Xëleq, Asri’ël, Shekem, Xëfer we Shimida qatarliq jemetlerge teqsim qilip bërildi. Bu jemetler Yüsüpning oghli Manassening er ewladliri idi.
Emma Xëferning oghli, yeni Gil’adning newrisi, Makirning chewrisi, Manassening ewrisi bolghan Zilofxadning oghli yoq, peqet qizlirila bar idi. Bu qizlarning isimliri Maxlah, No’ah, Xoglah, Milkah we Tirzah idi. Ular rohaniy El’azar, Nunning oghli Yoshuwa we Isra’illarning aqsaqallirining aldigha këlip:
– Perwerdigar Musa peyghemberge, qebilimizdiki erlerge oxshash bizgimu zëmin teqsim qilip bërishni buyrughanidi, – dëdi.
Shuning bilen Yoshuwa Perwerdigarning buyrughini boyiche, taghilirigha oxshash ularghimu yer teqsim qilip berdi. Shundaq qilip, I’ordan deryasining qarshi qirghiqidiki Gil’ad zëmini bilen Bashan zëminidin bashqa, Manasse qebilisige yene on parche zëmin teqsim qilip bërildi. Manasse qebilisidikilerning ayal ewladlirimu er ewladlargha oxshash bir parchidin yerge ige boldi. Gil’ad zëmini Manasse qebilisidikilerning qalghan er ewladlirigha teqsim qilip bërildi.
I’ordan deryasining gherbidiki Manasse qebilisining pasili, shimalda Ashër qebilisining pasiligha tutuship, jenubta Shekem shehirige yëqin bolghan Mikmitat shehirige sozulup, Mikmitat shehiridin yenimu jenubqa ilgirilep, Ën-tappuwaxlar yashawatqan zëmingha tutishatti. Tappuwax shehirining etrapidiki zëminlar Manasse qebilisige tewe boldi, emma Manasse qebilisi zëminidiki Tappuwax shehiri Efrayim qebilisige tewe idi. Manasse qebilisning jenubiy pasili Qanah jilghisigha tutishatti. Manasse qebilisining sheherliri ichide Efrayim qebilisige teqsim qilinghan sheherlermu bar idi. Emma Manasse qebilisining pasili Qanah jilghisining shimal teripidin ötüp, Ottura dëngizgha tutishatti. 10 Efrayim zëmini bolsa Qanah jilghisining jenubida, Manasse qebilisining zëmini bolsa deryaning shimalida idi. Ottura dëngiz bolsa Manasse qebilisining gherbiy pasili bolup, ularning zëmini shimalda Ashër qebilisining pasiligha, gherbte Issakar qebilisining pasiligha tutishatti.
11 Manasse qebilisige bërilgen Beytshan, Yibli’am, Dor, yeni Nafetdor, Ëndor, Tanak we Migiddo qatarliq sheherler we ularning etrapidiki yëzilar Issakar qebilisi bilen Ashër qebilisining zëmini ichide idi.
12 Emma Manasse qebilisi bu sheherlerni igiliyelmidi. Shu zëminlarda yashawatqan Ken’anlar dawamliq shu yerde yashawerdi. 13 Këyin Isra’illar kücheygendin këyin, ular Ken’anlarni ishlemchi qilip ishletti. Emma ularni bu zëminlardin pütünley qoghlap chiqarmidi.
14 Yüsüpning ewladliri Yoshuwaning aldigha këlip:
– Perwerdigar bizge beriket berdi. Bizning ademlirimiz shunche köp tursa, sen nëme üchün bizge bir parchila zëmin teqsim qilip bërisen? – dep soridi.
15 Yoshuwa ulargha:
– Eger ademliringlar shunche köp bolsa, Efrayim taghliq rayoni silerge yetmigen bolsa, ormanliqta yashawatqan Perizziler we Rafahlarning zëminigha bërip, ormanlarni kësip özünglargha jay qilinglar, – dëdi.
16 Yüsüpning ewladliri jawab qayturup:
– Efrayim taghliq rayoni bizge tarliq qilidu. Uning üstige tüzlengliktiki Beytshan we uning etrapidiki yëzilar we Yizri’el jilghisida yashawatqan Ken’anlarning tömür bilen mustehkemlengen jeng harwilirimu bar, – dëyishti.
17 Yoshuwa Yüsüpning ewladliri bolghan Efrayim we Manasse qebilisidikilerge mundaq dëdi:
– Siler shunche köp we küchlük ikensiler, silerge bir ülüshtin köp zëmin teqsim qilip bërilishi kërek. 18 Taghliq rayonlarmu silerge tewe bolsun. U yerler gerche ormanliq bolsimu, siler ormanlarni kësip, shu jaylarni özünglargha zëmin qilinglar. Ken’anlar küchlük hem ularning tömür bilen mustehkemlengen jeng harwiliri bolsimu, siler ularni qoghlap chiqiriwëteleysiler.


18

Qalghan zëminlarning teqsim qilinishi
Isra’illar pütün zëminlarni boysundurghandin këyin, pütkül xelq Shilo shehirige yighilip, uchrishish chëdiri tikti. Isra’illarning yene yette qebilisige tëxi zëmin teqsim qilip bërilmigenidi.
Yoshuwa Isra’illargha mundaq dëdi:
– Perwerdigar – silerning ejdadliringlar ëtiqad qilghan Xuda silerge bergen zëminlarni qachanghiche igilimey turisiler? Siler hazirla herbir qebilidin üch adem tallanglar, men ularni shu zëminlarni charlashqa ewetimen. Ular öz qebililirining pasillirini bëkitip, xeritisini sizip, mëning yënimgha qaytip kelsun. Bu zëminlar yette parchigha bölünsun. Jenubtiki zëminlar Yehuda qebilisige, shimaldiki zëminlar Yüsüpning ewladlirigha qaldurulsun. Siler bu yette parche zëminning xeritisini sizip chiqip, mëning yënimgha ëlip këlinglar, andin men bu zëminlarni Perwerdigarimiz – Xudaning aldida siler üchün chek tashlap, herbir qebilige teqsim qilip bërimen.
Lëkin Lawiy qebilisige hëchqandaq zëmin teqsim qilip bërilmeydu. Chünki ularning zëmini, yeni nësiwisi Perwerdigarning rohaniysi bolushtur. Gad qebilisi, Rubën qebilisi we Manasse qebilisining sherqiy yërimi özlirige tewe zëmingha ige bolup bolghan. Ulargha bu zëminni Perwerdigarning xizmetkari Musa peyghember I’ordan deryasining sherqiy qirghiqidin bergen.
Charlighuchilar mëngish aldida, Yoshuwa ulargha yene tapilap:
– Siler pütün zëminlarni charlap, xeritisini sizip këlinglar. Siler qaytip kelgendin këyin, men Shiloda Perwerdigarning aldida siler üchün chek tashlaymen.
Charlighuchilar pütün zëminni charlap, uni yette parchigha bölüp, herbir parchidiki sheherlerni tizimlap chiqti. Ular qaytip këlip, Shilodiki qarargahta Yoshuwa bilen körüshti. 10 Yoshuwa Perwerdigarning aldida bu zëminlarni her qaysi qebililerge teqsim qilip bërish üchün chek tashlidi.
Binyamin qebilisige teqsim qilinghan zëminlar
11 Birinchi chek Binyamin qebilisige chiqti. Ulargha jemetliri boyiche teqsim qilip bërilgen zëmin, Yehuda bilen Yüsüp qebilisining zëmini otturisida idi.
12 Bu zëminning shimaliy pasili I’ordan deryasidin bashlinip, Ërixa shehirining shimalidin yuqirilap, gherbke burulup taghliq rayongha kirip, andin Beyt’awen chöllükige baridu. 13 Bu yerdin Luz, yeni Beytel shehirige tutiship, astin Beyt-xoron shehirining jenubidiki ëdirliqqa jaylashqan Atrot-addar shehirige tutishidu. 14 Bu yerdin yene jenubqa burulup, Beyt-xoron shehirining udulidiki ëdirliqning gherbiy qirghiqini boylap, Yehuda qebilisige tewe bolghan Qiryat-ba’al, yeni Qirat-yi’arim shehiride axirlishidu. Bu ularning gherbiy pasilidur.
15 Jenubiy pasili bolsa Qirat-yi’arim shehirining gherbidin bashlinip, Neftowax bulaqlirigha tutishidu. 16 Këyin yene Rafahlar jilghisining shimal teripidiki we Benhinnom jilghisi yënidiki ëdirliqtin töwenge qarap, Hinnom jilghisini boylap, Yibuslar shehirining* Yibuslar shehiri – këyinki Yërusalëm shehiridur. jenubidiki ëdirliqtin ötüp, Rogël buliqigha baridu. 17 Bu pasil yene u yerdin shimalgha qayrilip Ënshemeshke bërip, Adummim dawinining qarshisidiki Gililotqa tutishidu. Këyin Rubënning oghli Bohanning nami bilen atalghan tashqiche bërip, 18 u yerdin yene Araba rayonining udulidiki ëdirliqning shimalini boylap ötüp, Araba rayonigha tutishidu. 19 U yerdin Beyt-xoglaning shimaliy teripige tutiship, Tuz dëngizining shimaliy qirghiqidiki I’ordan deryasining jenubidiki quyulush ëghizida axirlishidu. Bu ularning jenubiy pasilidur. 20 I’ordan deryasi bolsa ularning sherqiy pasili idi.
Mana bu töt teripi chëgralanghan zëminlar Binyamin qebilisige jemetler boyiche teqsim qilip bërilgen zëminlardur.
21 Binyamin qebilisige bërilgen sheherler: Ërixa, Beyt-xogla, Ëmeq-qiziz, 22 Beyt-araba, Zimarayim, Beytel, 23 Awwim, Parah, Ofrah, 24 Kifar-ammona, Ofni, Geba qatarliq 12 sheher bolup, etrapidiki yëzilarmu bularning ichide. 25 Yene Gib’on, Ramah, Be’erot, 26 Mizpah, Kifira, Mozah, 27 Reqem, Yirpi’ël, Tar’ala, 28 Zëla, Ha’elef, Yibus (Yërusalëm), Gib’ah, Qiryat qatarliq 14 sheher bolup, etrapidiki yëzilarmu bularning ichide. Mana bular Binyamin qebilisige jemetler boyiche teqsim qilip bërilgen zëminlardur.

*16
Yibuslar shehiri – këyinki Yërusalëm shehiridur.



19

Shimon qebilisige teqsim qilinghan zëminlar
Ikkinchi chek Shimon qebilisige chiqti. Ulargha jemetliri boyiche teqsim qilip bërilgen zëmin, Yehuda qebilisining zëmini ichididur.
Bu zëminda Be’ersheba, Molada, Xazar-shu’al, Balah, Ezem, Eltolad, Bitul, Xurmah, Ziqlaq, Beyt-markabot, Xazar-susah, Beyt-liba’ot we Sharuxen qatarliq 13 sheher bolup, etrapidiki yëzilarmu bularning ichide.
Shimon qebilisi uningdin bashqa yene Ayin, Rimmon, Eter we Ashan qatarliq töt sheher we ularning etrapidiki yëzilargha ige boldi. Bu zëmin yene Ba’alat-bi’ër, yeni Negëb chöllükidiki Ramah shehirigiche bolghan barliq sheher we yëzilarni öz ichige alidu. Bu zëminlar Shimon qebilisige jemetler boyiche teqsim qilip bërildi. Yoshuwa Yehuda qebilisige ularning ëhtiyajidinmu artuq zëmin teqsim qilip bergenidi, shunga Yehuda qebilisi Shimon qebilisige öz zëminidin yer ajritip berdi.
Zebulun qebilisige teqsim qilinghan zëminlar
10 Üchinchi chek Zebulun qebilisige chiqti. Ulargha jemetliri boyiche teqsim qilip bërilgen zëminning pasili Sarid shehiridin bashilinip, 11 gherbke sozulup, Mar’ala shehiridin ötüp, Dabbeshet shehirige bërip, u yerdin Yoqni’am shehirining yënidiki jilghighiche tutishidu. 12 Qarshi terepte Sarid shehiridin sherqiy terepke sozulup, Kislot-tabor shehirining pasiligha bërip, u yerdin Dabirat shehirigiche sozulup, yene yuqirilap Yafiya shehirige tutishidu. 13 Andin sherqqe dawamliship Gatxëfer shehiri, Ëtqazin shehiri we Rimmon sheherliridin ötüp, Në’ah shehirige burulidu. 14 Zebulunlarning shimaliy pasili Xannaton shehiridin ötüp, Yiftax’ël jilghisida axirlishidu. 15 Ularning zëmini jem’iy 12 sheher bolup, Qattat, Naxalal, Shimron, Yid’ala we Beytlehem sheherliri we uning etrapidiki yëzilarmu shuning ichide.
16 Mana bu sheherler we ularning etrapidiki yëzilar Zebulun qebilisige jemetler boyiche teqsim qilip bërilgen zëminlardur.
Issakar qebilisige teqsim qilinghan zëminlar
17 Tötinchi chek Issakar qebilisige chiqti. Ulargha jemetliri boyiche teqsim qilip bërilgen zëmin töwendiki sheherlerni öz ichige alidu: 18 Yizri’el, Kisullot, Shunëm, 19 Xafarayim, Shi’on, Anaxarat, 20 Rabbit, Qishyon, Ebez, 21 Remet, Ëngannim, Ënxadda we Beyt-pazzëz.
22 Ularning zëmini Tabor, Shaxazima we Beyt-shemesh sheherlirige tutiship, I’ordan deryasida axirlishidu. Ularning zëmini 16 sheher bolup, ularning etrapidiki yëzilarmu shularning ichide.
23 Issakar qebilisige jemetler boyiche teqsim qilip bërilgen zëminlar yuqiridiki sheherler we ulargha qarashliq yëzilarni öz ichige alidu.
Ashër qebilisige teqsim qilinghan zëminlar
24-25 Beshinchi chek Ashër qebilisige chiqti. Ulargha jemetliri boyiche teqsim qilip bërilgen zëmin töwendiki sheherlerni, yeni Xelqat, Xali, Beten, Akshaf, 26 Allammelek, Amad we Mish’al qatarliq sheherlerni öz ichige alidu. Uning gherbiy pasili Karmel tëghi we Shixor-libnat shehirige tutishidu. 27 Këyin yene sherqqe burulup, Beyt-dagon shehirige suzulup, Zebulun qebilisidiki Yiftax’ël jilghisighiche baridu. U yerdin shimalgha burulup, Beyt-ëmeq we Ni’i’el sheherlirigiche bërip, u yerdin dawamliq shimalgha ilgirilep, Qabul, 28 Ebron, Rixob, Xammon, Qanah shehirige bërip we tëximu yiraqlap udul büyük Sidon shehirige tutishidu. 29 Bu pasil yene Ramah shehiri we sëpilliri mustehkem Tir shehirige bërip, u yerdin yene Xosah shehirige burulup, Ottura dëngiz boyidiki Maxalab we Akzib shehirige yëqin rayonlargha baridu. 30 Ularning zëminida Ummah, Afëq we Rixob qatarliq 22 sheher bolup, ularning etrapidiki yëzilarmu shuning ichide.
31 Mana bu sheherler we ularning etrapidiki yëzilar Ashër qebilisige jemetler boyiche teqsim qilip bërilgen zëminlardur.
Naftali qebilisige teqsim qilinghan zëminlar
32-33 Altinchi chek Naftali qebilisige chiqti. Ulargha jemetliri boyiche teqsim qilip bërilgen zëminning shimaliy pasili, Xëlef shehirining Za’anannim dëgen yerning yënidiki dup derixidin bashlinip, Adami-nekeb, Yabni’ël we tëximu yiraqlap bërip Laqqum sheherlirini kësip ötüp, I’ordan deryasida axirlishidu. 34 Gherbiy pasili Aznot-tabor shehirini kësip ötüp, Xuqoq shehirige baridu. Bu pasilning jenub teripi Zebulun qebilisige, gherb teripi Ashër qebilisige, sherq teripi I’ordan deryasigha tutishidu. 35 Ularning zëminida mustehkem sëpil bilen qorshalghan töwendiki sheherler bar: Ziddim, Zër, Xammat, Raqqat, Kinneret, 36 Adama, Ramah, Xazor, 37 Qedesh, Edre’i, Ënxazor, 38 Yir’on, Migdal’ël, Xorëm, Beyt-anat we Beyt-shemesh qatarliq jem’iy 19 sheher bolup, ularning etrapidiki yëzilarnimu öz ichige alidu.
39 Mana bu sheherler we ularning etrapidiki yëzilar Naftali qebilisige jemetler boyiche teqsim qilip bërilgen zëminlardur.
Dan qebilisige teqsim qilinghan zëminlar
40-41 Yettinchi chek Dan qebilisige chiqti. Ulargha jemetliri boyiche teqsim qilip bërilgen zëmin töwendiki sheherler: yeni Zor’ah, Eshta’ol, Irshemesh, 42 Sha’alabbin, Ayyalon, Yitlah, 43 Ëlon, Timnah, Eqron, 44 Eltiqë, Gibbiton, Ba’alat, 45 Yihud, Binebiraq, Gatrimmon, 46 Mëyarqon, Raqqon shehiri we Jaffa shehirining udulidiki zëminlarni öz ichige alidu.
47 Emma Dan qebilisi bu zëminlargha ige bolalmidi. Ular bashqa yerge bërip, Leshem shehirige hujum qilip, bu sheherni igilidi hemde bu sheherning xelqini qilich bilen qirghin qilip, özliri bu sheherge orunlashti. Ular bu sheherning namini özgertip, ejdadlirining nami bilen “Dan” dep atashti.
48 Mana bu sheher we uning etrapidiki yëzilar Dan qebilisige jemetler boyiche teqsim qilip bërilgen zëminlardur.
Yoshuwagha teqsim qilinghan zëmin
49 Barliq qebililerge zëminlar bölüp bërilgendin këyin, Isra’illar Nunning oghli Yoshuwaghimu zëmin teqsim qilip berdi. 50 Perwerdigarning buyrughini boyiche Isra’illar Yoshuwagha özi tallighan sheherni teqsim qilip berdi. U Efrayim taghliq rayonidiki Timnat-serax shehirini talliwalghanidi. U bu sheherni qaytidin qurup chiqip, u yerde olturaqliship qaldi.
51 Yuqiridiki zëminlarni rohaniy El’azar, Nunning oghli Yoshuwa we qebile aqsaqalliri Perwerdigarning aldida, Shiloning kirish ëghizidiki uchrishish chëdirida chek tashlap, Isra’illargha teqsim qilip berdi. Shuning bilen zëmin teqsim qilip bërish tamamlandi.


20

Panahlinidighan sheherler
Perwerdigar Yoshuwagha mundaq dëdi:
– Sen Isra’illargha ëytqin, men Musa peyghember arqiliq sanga emr qilghinimdek, ular panahlinidighan sheherlerni bëkitip chiqsun. Herqandaq bir kishi birawni bixestelik qilip, meqsetsiz halda öltürüp qoysa, u shu sheherlerning birige qëchip bërip, panahlansa bolidu. U bu sheherde ölgüchining tughqanlirining qisas ëlishidin özini saqlap qalalaydu. Lëkin u kishi shu sheherlerning birige qëchip bërip panahlanmaqchi bolghanda, sheher derwazisi aldida turup, bu sheherning aqsaqallirigha öz qilmishini bayan qilsun. Ular choqum u kishini sheherge kirishke yol qoysun we uninggha shu sheherdin turidighan jay körsitip bersun. Eger ölgüchining tughqanliri qisas ëlish üchün qoghlap kelse, aqsaqallar hergizmu öltürgüchini ulargha chiqirip bermesliki kirek. Chünki öltürgüchi ölgüchini qesten öltürmigen, shundaqla burun uning bilen adawitimu bolmighan. Emma öltürgüchi jama’et aldida soraq qilinip, uninggha höküm chiqirilghuche, shu yerde turushi kërek. Weqe yüz bergen waqittiki bash rohaniy ölüp ketküche öltürgüchi choqum shu sheherde turushi kirek. Uningdin këyin öltürgüchi erkin bolup, özi qëchip kelgen sheherge qaytsa bolidu.
Naftali qebilisining taghliq rayonining Jeliliyediki Qedesh shehiri, Efrayim qebilisining taghliq rayonidiki Shekem shehiri, Yehuda qebilisining taghliq rayonidiki Qiryat-arba, yeni Hibron shehiri qatarliq sheherler panahlinish üchün bëkitilgen sheherlerdur. I’ordan deryasining sherqiy teripidiki, yeni Ërixa shehirining udulidiki Rubën qebilisining ëgizlikidiki chöllükke jaylashqan Bezer shehiri, Gad qebilisining zëminigha jaylashqan Gil’adtiki Ramot shehiri, Manasse qebilisining zëminigha jaylashqan Bashan rayonidiki Golan shehiri qatarliq sheherler panahlinish üchün bëkitilgen sheherlerdur. Bu sheherler barliq Isra’illar we shu zëminda yashawatqan sirittin kelgenler üchün panahlinidighan sheherler qilip bëkitilgen. Herqandaq bir kishi birawni bixestelik qilip, meqsetsiz halda öltürüp qoysa, shu sheherlerning birige qëchip bërip panahlansa bolidu. Bu arqiliq ular jama’et aldida soraq qilinishtin burun, qisas alghuchilarning öltürüwëtishidin saqlinalaydu.


21

Lawiy qebilisige ayrip bërilgen sheherler
1-2 Lawiy qebilisining aqsaqalliri Ken’an zëminidiki Shilo shehiride turuwatqan rohaniy El’azar, Nunning oghli Yoshuwa we Isra’illarning aqsaqallirining aldigha këlip ulargha:
– Perwerdigar Musa peyghemberge, biz yashaydighan sheher we mal-charwilirimizni baqidighan otlaq bërishni buyrughanidi, – dëdi.
Shuning bilen Isra’illar Perwerdigarning buyrughini boyiche Lawiy qebilisige özlirige teqsim qilip bërilgen zëmindin töwendiki sheherlerni we otlaqlarni ayrip berdi.
Chek tashlash arqiliq Lawiy qebilisning Qohat jemetidin bolghan Harunning ewladlirigha Yehuda, Shimon we Binyamin qebilisige teqsim qilip bërilgen zëmindiki 13 sheher ayrip bërildi.
Yene chek tashlash arqiliq, Qohat jemetining bashqa ewladlirigha Efrayim, Dan we Manasse qebilisining gherbiy yërimigha teqsim qilip bërilgen zëmindiki 10 sheher ayrip bërildi.
Yene chek tashlash arqiliq, Gërshon jemetige Issakar, Ashër, Naftali we Bashandiki Manasse qebilisining sherqiy yërimigha teqsim qilip bërilgen zëmindiki 13 sheher ayrip bërildi.
Mirari jemetigimu chek tashlash arqiliq Rubën, Gad we Zebulun qebilisige teqsim qilip bërilgen zëmindiki 12 sheher ayrip bërildi.
Shundaq qilip Isra’illar Perwerdigarning Musa peyghemberge buyrughini boyiche yuqiriqi sheher we otlaqlarni Lawiy qebilisige chek tashlash arqiliq ayrip berdi.
9-10 Lawiy qebilisning Qohat jemetidin bolghan Harunning ewladlirigha birinchi bolup chek chiqqanliqi üchün, Isra’illar Yehuda we Shimon qebilisining sheherlirini ulargha eng aldida ayrip berdi: 11 Yehuda qebilisining taghliq rayonidiki Qiryat-arba, yeni Hibron shehiri we uning etrapidiki otlaqlarnimu ulargha ayrip berdi (Arba Anaqning ejdadi idi). 12 Emma sheherning sirtidiki dalilar we uning etrapidiki yëzilar burunla Yifunnening oghli Kalibning igidarchiliq qilishigha teqsim qilip bërilgenidi.
13 Shuning bilen rohaniy Harunning ewladlirigha Hibron shehiri (bixestelik qilip adem öltürüp qoyghanlarning panahlinidighan sheherlirining biri), Libnah, 14 Yattir, Eshtimowa, 15 Xolon, Dibir, 16 Ayin, Yuttah we Beyt-shemesh qatarliq toqquz sheher we ularning etrapidiki otlaqlarni ayrip berdi.
17 Isra’illarning Binyamin qebilisidin Harunning ewladlirigha Gib’on, Geba, 18 Anatot we Almon qatarliq töt sheher we ularning etrapidiki otlaqlar ayrip bërildi. 19 Rohaniy Harunning ewladlirigha jem’iy 13 sheher we ularning etrapidiki otlaqlar ayrip bërildi.
20 Lawiy qebilisidiki Qohat jemetining bashqa ewladlirigha Efrayim qebilisining sheherliri ayrip bërildi. 21 Isra’illar ulargha taghliq rayondiki Efrayimning Shekem shehiri (bixestelik qilip adem öltürüp qoyghanlarning panahlinidighan sheherlirining biri), Gezer, 22 Qibzayim we Beyt-xoron sheherliri we ularning etrapidiki otlaqlar bolup, jem’iy 4 sheherni ayrip berdi.
23 Isra’illar ulargha yene Dan qebilisidin Eltiqë, Gibbiton, 24 Ayyalon, Gatrimmon we ularning etrapidiki otlaqlar bolup, jem’iy 4 sheherni ayrip berdi.
25 Ulargha yene Manasse qebilisining gherbiy yërimidin Tanak, Gatrimmon we ularning etrapidiki otlaqlar bolup, jem’iy 2 sheherni ayrip berdi. 26 Qohat jemetining qalghan ewladliri 10 sheher we ularning etrapidiki otlaqlarni ayriwaldi.
27 Lawiy qebilisining bashqa jemetidin bolghan Gërshonning ewladliri Manasse qebilisining sherqiy yërimidiki töwendiki sheherler we ularning etrapidiki otlaqlarni ayriwaldi: Bashandiki Golan (bixestelik qilip, adem öltürüp qoyghanlarning panahlinidighan sheherlirining biri) we Bi’eshtiradin ibaret 2 sheher.
28 Issakar qebilisidin töwendiki sheherler we ularning etrapidiki otlaqlarni ayriwaldi: Qishyon, Dabirat, 29 Yarmut we Ëngannimdin ibaret 4 sheher.
30 Ashër qebilisidin töwendiki sheherler we ularning etrapidiki otlaqlarni ayriwaldi: Mish’al, Abdon, 31 Xelqat we Rixobtin ibaret 4 sheher.
32 Naftali qebilisidin töwendiki sheherlerni we ularning etrapidiki otlaqlarni ayriwaldi: Jeliliyediki Qedesh (bixestelik qilip, adem öltürüp qoyghanlarning panahlinidighan sheherlirining biri), Xammotdor we Qartandin ibaret 3 sheher. 33 Shundaq qilip, jem’iy 13 sheher we ularning etrapidiki otlaqlar Gërshon jemetige ayrip bërildi.
34 Lawiy qebilisining qalghan jemetliridin Mirari jemeti, Zebulun qebilisidin töwendiki 4 sheher we ularning etrapidiki otlaqlarni ayriwaldi: Yoqni’am, Qartah, 35 Dimnah we Naxalal qatarliq sheher we ularning etrapidiki otlaqlar.
36 Rubën qebilisidin töwendiki 4 sheher we ularning etrapidiki otlaqlarni ayriwaldi: Bezer, Yahaz, 37 Qidëmot we Mëfa’at qatarliq sheher we ularning etrapidiki otlaqlar.
38 Gad qebilisidin töwendiki 4 sheher we ularning etrapidiki otlaqlarni ayriwaldi: Gil’adtiki Ramot (bixestelik qilip, adem öltürüp qoyghanlarning panahlinidighan sheherlirining biri), Maxanayim, 39 Xeshbon we Yazër qatarliq sheher we ularning etrapidiki otlaqlar. 40 Shuning bilen Mirari jemeti (lawiy qebilisining qalghan jemetliri) 12 sheherge ige boldi. 41 Isra’illar zëminidin jem’iy 48 sheher we ularning etrapidiki otlaqlar Lawiy qebilisige ayrip bërildi. 42 Bu sheherlerning hemmisining etrapida otlaqliri bar idi.
43 Shundaq qilip Perwerdigar Isra’illarning ejdadlirigha wede qilghan barliq zëminni ulargha berdi. Isra’illar bu zëminlargha ige bolup, shu yerlerde olturaqlashti. 44 Perwerdigar ularning ejdadlirigha wede qilghini boyiche pütün zëmingha amanliq berdi. Hëchqandaq bir düshmen ulargha qarshi turalmidi, chünki Perwerdigar ularning barliq düshmenlirini ularning qoligha chüshürüp bergenidi. 45 Perwerdigarning Isra’il xelqige bergen barliq wedisining hemmisi birimu qalmay emelge ashti.


22

Sherqtiki qebililerning öz zëminlirigha qaytishi
Yoshuwa Rubën, Gad we Manasse qebilisining sherqiy yërimidiki qebililerni chaqirip ulargha:
– Siler Perwerdigarning xizmetkari Musa peyghember silerge buyrughan ishlarning hemmisini qildinglar, shundaqla mëning buyruqlirimghimu boysundunglar. Shunche uzaq waqitlardin bëri taki bügünki küngiche, siler bu Isra’il qebililiridiki qërindashliringlarni tashliwetmidinglar. Perwerdigaringlar Xudaning emrlirige izchil boysunup keldinglar. Hazir Perwerdigaringlar Xuda öz wedisi boyiche silerge amanliq berdi. Siler emdi, I’ordan deryasining sherqiy teripidiki, Perwerdigarning xizmetkari Musa peyghember silerge teqsim qilip bergen zëminlardiki yurtunglargha qaytinglar. Musa peyghemberning barliq körsetmisi we buyruqlirigha choqum yaxshi emel qilinglar! Perwerdigaringlar Xudani söyünglar, uning körsetken yolida mënginglar, emrlirige boysununglar, uninggha sadiq bolunglar, chin qelbinglar we pütün wujudinglar bilen xizmet qilinglar! – dëdi.
Këyin Yoshuwa ulargha bext tilep, uzitip qoydi. Hemmisi öz yurtlirigha qaytishti.
Musa peyghember Manassening sherqiy yërim qebilisige I’ordan deryasining sherqiy teripidiki Bashan zëminini teqsim qilip bergenidi (ularning qalghan yërim qebilisige I’ordan deryasining gherbidin zëmin teqsim qilip bërilgen). Yoshuwa ularghimu bext tilep, öz yurtlirigha uzitip qoydi. Yoshuwa ulargha:
– Düshmenliringlardin olja alghan mal-charwa, altun-kümüsh, tuch, tömür we kiyim-këchek qatarliq bayliqlarni ëlip, uruq-tughqanliringlar bilen ortaq bölüshünglar, – dëdi.
Shuning bilen Rubën, Gad we Manasse qebilisining sherqiy yërimidiki qebililer Ken’an zëminining Shilo shehiride qalghan Isra’il qebililiridin ayrildi. Ular Gil’adtiki özige tewe bolghan zëmingha qarap yol aldi. Bu zëminlarni Perwerdigar ulargha Musa peyghember arqiliq buyrup bergenidi.
Sherqiy qebililerning qurbanliq supisi yasishi
10 Rubën, Gad we Manassening sherqiy yërimidiki qebililer Ken’an zëminidin chiqmay turup, I’ordan deryasining boyigha kelgende, u yerde intayin heywetlik bir qurbanliq supisi yasidi. 11 Isra’illarning qalghan qebililirige Rubën, Gad we Manasse qebilisining sherqiy yërimidiki qebililerning Ken’an zëminining pasilidiki I’ordan deryasining gherbidiki Gililotta bir qurbanliq supisi yasighanliq xewiri yëtip keldi. 12 Ular buni anglighandin këyin, ularning barliq ademliri Shilogha yighilip, Rubën, Gad we Manassening sherqiy yërimidiki qebililer bilen urush qilmaqchi bolushti. 13 Emma ular El’azarning oghli rohaniy Pinixasni Gil’ad zëminidiki Rubën, Gad we Manassening sherqiy yërimidiki qebililerge ewetti, 14 yeni Isra’illarning herqaysi qebililiri öz jemetliridin birdin aqsaqalni tallap, jem’iy on adem uning bilen bille bardi.
15 Ular Gil’ad zëminigha yëtip barghandin këyin, Rubën, Gad we Manassening sherqiy yërimidiki qebililer bilen körüshüp, ulargha mundaq dëdi:
16 – Biz, yeni Perwerdigarning jama’iti silerning nëme üchün Isra’illar ëtiqad qilip kelgen Xudagha asiyliq qilghanliqinglarni bilmekchi bolup kelduq. Siler nëme üchün Perwerdigardin yüz örüp, uninggha qarshi halda özünglargha bir qorbanliq supisi yasidinglar? 17 Ejdadlirimizning Pi’orda* Pi’or – Mo’abtiki bir yerning ismi bolup, bu yerde Musa peyghember waqtida Isra’il xelqi Perwerdigargha asiyliq qilip, bir but yasighan. Perwerdigar 24 ming neper Isra’illarni yuqumluq kësel bilen öltürüsh arqiliq ularni jazalighan. “Chölde” dëgen qisimdiki 25-bab 9-ayetke qaralsun. Perwerdigargha asiyliq qilip ötküzgen ëghir gunahini untup qaldinglarmu? Ular Perwerdigarning öz xelqi bolsimu, Perwerdigar yenila ularni yuqumluq kësel bilen jazalighanidi, biz bu gunahtin tëxiche paklanghinmiz yoq! 18 Bügün siler Perwerdigarning yolida mëngishtin yüz örüdünglar. Siler Perwerdigargha asiyliq qilsanglar, ete Perwerdigar hemmimizge ghezipini yaghduridu.
19 Eger siler zëmininglarni ibadet qilish üchün napak dep oylisanglar, undaqta bizning zëminimizgha këlinglar. Bizning yërimizge Perwerdigarning ibadet chëdiri tikilgen, uni siler bilen teng ortaqlishayli. Emma, Perwerdigarimiz Xudaning qurbanliq supisidin bashqa, yene bir qurbanliq supisi yasashtek asiyliq qilmishinglar bilen, Perwerdigargha we bizge qarshi chiqmanglar. 20 Zerax jemetidin bolghan Akan Perwerdigargha atalghan nersini oghrilap gunah qilghanliqi üchün, Perwerdigarning ghezipi barliq Isra’il xelqige yaghmidimu? Ashu bir ademning gunahi üchün nurghun adem ölüp kettighu?!
21 Rubën, Gad we Manassening sherqiy yërimidiki qebililer Isra’illarning bu aqsaqallirigha mundaq dep jawab bërishti:
22 – Hemmige qadir Perwerdigar Xuda, hemmige qadir Perwerdigar Xuda! U özi bilidu! Pütkül Isra’il xelqi bilsun! Biz qurbanliq supisini Perwerdigargha qarshi chiqish yaki uninggha boysunmasliq üchün yasimiduq. Eger biz shundaq xiyalda yasighan bolsaq, bizge rehim qilmanglar! 23 Eger biz Perwerdigardin yüz örüsh meqsitide yaki köydürme qurbanliqi, ashliq hediyesi we amanliq qurbanliqi qilish üchün qurbanliq supisi yasighan bolsaq, Perwerdigar bizni jazalisun.
24 Bu qurbanliq supisini yasashtiki meqsitimiz, kelgüside silerning ewladliringlar bizning ewladlirimizgha: “Perwerdigarimiz – Isra’illar ëtiqad qilip kelgen Xuda bilen nëme munasiwitinglar bar? 25 Perwerdigar I’ordan deryasini biz bilen silerning, yeni Rubën bilen Gad qebilisining pasili qilghan. Silerning bizning Perwerdigarimizgha ibadet qilidighan hëchqandaq hoqoqunglar yoq” dep, bizning ewladlirimizni Perwerdigargha ibadet qilishtin tosup qoyushidin qorqtuq.
26 Shuning üchün biz bu qurbanliq supisini yasashni qarar qilduq. Buni yasashtiki meqset, qurbanliq yaki köydürme qurbanliq üchün emes, 27 belki delil-ispat üchündur. Yeni bu, siler bilen bizning arimizda, shundaqla bizlerning ewladlirimiz arisida muqeddes chëdirda Perwerdigargha özimizning köydürme qurbanliqi, amanliq qurbanliqi we bashqa qurbanliqlarni qilish bilen Perwerdigargha ibadet qilish hoquqimizning barliqini ispatlash üchündur. Shundaq bolghanda silerning ewladinglar bizning ewladimizni “Perwerdigargha ibadet qilish hoququnglar yoq” dep, tosup qoyalmaydu.
28 Eger silerning ewladliringlar shundaq dëse, bizning ewladlirimiz: “Ejdadlirimiz Perwerdigarning qurbanliq supisigha opmu’oxshash qilip yasighan Perwerdigargha qurbanliq qilish supisigha qaranglar. Bu, köydürme qurbanliq yaki bashqa qurbanliqlar üchün emes, belki bu, bizningmu Perwerdigargha mensup ikenlikimizning delil-ispati üchündur” deydu. 29 Biz hergiz Perwerdigardin yüz örüp, asiyliq qilmaymiz. Perwerdigarimizning ibadet chëdiri aldidiki qurbanliq supisidin bashqa, herqandaq bir qurbanliq supisida köydürme qurbanliq, ashliq hediyesi we yaki bashqa qurbanliqlarni qilmaymiz.
30 Rohaniy Pinixas we uning bilen bille kelgen Isra’illarning qebile aqsaqalliri, yeni herqaysi qebililerning öz jemetlirining aqsaqalliri Rubën, Gad we Manasse qebilisining sherqiy yërimidiki qebililerdin bu gepni anglighandin këyin, qayil bolushti. 31 El’azarning oghli rohaniy Pinixas ulargha mundaq jawab berdi:
– Biz bügün Perwerdigarning biz bilen bille ikenlikini bilduq. Chünki siler Perwerdigargha sadaqetsizlik qilmidinglar, yeni siler Isra’illarni Perwerdigarning gumran qilishidin saqlap qaldinglar.
32 El’azarning oghli rohaniy Pinixas we bashqa aqsaqallar Gil’adtiki Rubën we Gad qebililiridin ayrilip, Ken’an zëminigha qaytip këlip, u yerdiki Isra’illargha bolghan ishlarni sözlep berdi. 33 Isra’illar buni anglighandin këyin xatirjem bolushti we Xudagha medhiye oqushti. Ular Rubën we Gad qebililiri bilen urushup, ularning zëminlirini weyran qilishni qayta ëghizgha almidi.
34 Rubën we Gad qebililiri qurbanliq supisining ismini “guwahliq supisi” dep atap, ular bu supini “hemmimizning ashu birdinbir Perwerdigari bolghan Xudagha ibadet qilidighanliqimizning guwahchisidur” dëyishti.

*17
Pi’or – Mo’abtiki bir yerning ismi bolup, bu yerde Musa peyghember waqtida Isra’il xelqi Perwerdigargha asiyliq qilip, bir but yasighan. Perwerdigar 24 ming neper Isra’illarni yuqumluq kësel bilen öltürüsh arqiliq ularni jazalighan. “Chölde” dëgen qisimdiki 25-bab 9-ayetke qaralsun.



23

Yoshuwaning axirqi nesihiti
Perwerdigar Isra’illargha düshmenlirini boysundurup, amanliq bergendin këyin, xëli zamanlar ötti. Yoshuwamu qërip qaldi. Yoshuwa barliq Isra’il xelqini hemde ularning aqsaqallirini, bashliqlirini, sotchilirini we serdarlirini yighip, ulargha mundaq dëdi:
– Men qërip qaldim, siler Perwerdigaringlar Xudaning siler üchün etrapinglardiki yat xelqlerni qandaq qilghanliqini öz közünglar bilen kördünglar. Perwerdigaringlar Xuda siler üchün urush qildi! Men silerning herqaysi qebililiringlargha sherqte I’ordan deryasidin tartip, gherbte Ottura dëngizghiche bolghan zëminlarni teqsim qilip berdim. Men silerge biz boysundurghan barliq yat xelqlerning zëminlirini we biz tëxi boysundurmighan yat xelqlerning zëminlirinimu teqsim qilip berdim. Perwerdigaringlar Xuda yat xelqlerni silerning köz aldinglarda shu zëminlardin qoghlap chiqiridu, Perwerdigar silerge wede qilghinidek, siler shu zëminlargha ige bolisiler!
Siler Musa peyghember arqiliq chüshürülgen Tewrat qanunigha qattiq emel qilinglar, uning yolidin chetnimenglar! Siler aranglarda qalghan bashqa yat xelqler bilen ariliship ketmenglar! Ularning ilahlirini tilgha almanglar, ularning ilahlirining nami bilen qesem qilmanglar, ularning ilahlirigha sejide qilmanglar we ulargha choqunmanglar! Siler hazirghiche Perwerdigaringlar Xudagha sadiq bolup keldinglar, buningdin këyinmu uninggha sadiq bolunglar!
Perwerdigar küchlük we qudretlik bolghan yat xelqlerni aldinglarda qoghlap chiqardi. Hazirghiche hëchkim silerge teng këlelmidi. 10 Silerning bir adiminglar düshmenning ming adimini qoghlap chiqardi. Chünki Perwerdigaringlar Xuda wede qilghinidek, siler üchün jeng qildi. 11 Siler özünglarning ish-emeliyitinglerge diqqet qilip, Perwerdigaringlar Xudani chin dilinglardin söyüngler.
12 Eger Xudadin yüz örüsenglar, aranglarda qalghan yat xelqler bilen ariliship, ular bilen dostlashsanglar we nikahlashsanglar, 13 bilinglarki, Perwerdigaringlar Xuda bu yat xelqlerni zëmininglardin qoghlap chiqarmaydu. Shundaqla Perwerdigaringlar Xuda silerge ata qilghan bu güzel zëminda biringlarmu saq qalmighuche, bu yat xelqler silerge tuzaq, qapqan we yaki dümbenglerge urulghan qamcha, közünglerge qadalghan tiken bolidu.
14 Mëningmu ömrüm axirliship qaldi. Shübhisizki, silerning könglünglerge ayan, Perwerdigaringlar Xuda silerge bergen wedisining birinimu qaldurmay, hemmisini emelge ashurdi. 15 Lëkin, Xuda silerge bergen yaxshi wedilerning hemmisini emelge ashurghinidek, silermu Perwerdigaringlar Xudagha ëtiqad qilmisanglar, u silerni agahlandurup ëytqan balayi’apetlerni bëshinglargha yaghduridu hem silerge ata qilghan bu güzel zëmindinmu silerni qoghlap chiqiridu. 16 Eger siler Perwerdigaringlar Xudaning ejdadliringlar bilen qilghan ehdisini buzup, bashqa ilahlargha choqunup, ulargha sejde qilsanglar, Perwerdigar silerge qattiq ghezipini yaghduridu. Perwerdigar silerge ata qilghan bu güzel zëmindin bir demdila yoq qilinisiler.


24

Yoshuwaning ehdini qayta bëkitishi
Yoshuwa Isra’illarning hemme qebililirini hemde ularning aqsaqallirini, bashliqlirini, sotchilirini we serdarlirini Shekemge chaqirdi. Ular Xudaning huzurigha keldi. Yoshuwa pütün xelqqe mundaq dëdi:
– Perwerdigar – Isra’illar ëtiqad qilip kelgen Xuda shundaq deyduki: “Qedimki zamanda Terah hemde uning oghulliri Naxor bilen Ibrahim we bashqa ejdadinglar Firat deryasining qarshi teripide yashaytti, ular bashqa ilahlargha choqunatti. Men ejdadinglar Ibrahimni Firat deryasining qarshi teripidin ëlip këlip, uni bashlap Ken’anning pütün zëminini këzip, Is’haqni uninggha ata qilip, shu arqiliq Ibrahimning uruqini awuttum. Is’haqqa ikki oghul, yeni Yaqup bilen Esawni berdim. Men Se’irdiki taghliq rayonni Esawgha berdim. Lëkin Yaqup ewladliri bilen Misirgha ketti. Këyin men Musa bilen Harunni Misirgha ewetip, Misirliqlargha zor balayi’apet yaghdurup, silerni u yerdin ëlip chiqtim. Ejdadinglarni Misirdin ëlip chiqqandin këyin, ular Qizil dëngizgha keldi. Misirliqlar jeng harwiliri we atliqlar bilen ularni Qizil dëngizghiche qoghlap keldi. Ular mëning özlirini qutquzuwëlishimni muraji’et qildi. Bu chaghda men zëmingha qarangghuluq chüshürüp, silerni Misirliqlardin ayriwettim hemde Misirliqlarning üstige dëngiz süyini basturup, ularni dëngizgha gherq qiliwettim. Mëning Misirliqlargha qandaq qilghanliqimni siler öz közinglar bilen kördinglar. Ejdadinglar uzun waqit chöl-bayawanda yashidi. Këyin men silerni I’ordan deryasining sherqiy qirghiqidiki Amorlarning zëminigha ëlip bardim. Amorlar silerge qarshi jeng qilghanidi, lëkin men ularni silerning qolunglargha chüshürüp, ularning üstidin ghelibe qildurdum. Men silerning köz aldinglarda ularni yoqattim. Këyin Mo’ab padishahi – Zipporning oghli padishah Balaq silerge qarshi jeng qildi. Silerge lenet oqush üchün Bi’orning oghli Bil’amni chaqirtti. 10 Lëkin men Bil’amning sözige qulaq salmidim, men uni silerge bext tiletküzdum. Shundaq qilip silerni Balaqning qolidin qutquzuwaldim. 11 Siler I’ordan deryasidin ötüp Ërixa shehirige kelgininglarda, Ërixaliqlar silerge qarshi jeng qildi. Amorlar, Perizziler, Ken’anliqlar, Xitlar, Girgashlar, Xiwlar hem Yibuslarmu silerge qarshi jeng qildi. Lëkin men ularni silerning qolunglargha chüshürüp berdim. 12 Men silerning aldinglarda ularni parakendichilikke sëlip, Amorlarning ikki padishahini qoghlap chiqardim. Bu hergizmu silerning ulargha oqya ëtip, qilich chëpishinglar bilen qolgha kelgen ish emes. 13 Men ata qilghan bu zëminlargha siler öz emgikinglar bilen ige bolghan emes. Men silerge ata qilghan bu sheherlerni siler bina qilghan emes, siler hazir u yerlerde yashawatisiler. Silerning yewatqininglar özünglar tikip östürgen üzüm we zeytunlar emes.”
14 Yoshuwa gëpini dawamlashturup, yene mundaq dëdi:
– Siler emdi Perwerdigargha boysunup, uninggha semimiy we sadaqetlik bilen ibadet qilinglar! Ejdadliringlar Firat deryasining qarshi teripide we Misirda choqunghan ilahlarni yoqitip, peqet Perwerdigaringlarghila ibadet qilinglar! 15 Eger siler Perwerdigargha ibadet qilishni xalimisanglar, ejdadliringlar ilgiri Firat deryasining qarshi teripide choqunghan ilah we siler hazir turuwatqan jaydiki Amorlar choqunidighan ilahlargha choqunamsiler? Bügün qarar qilinglar! Men we a’ilem bolsa, Perwerdigarimizgha xizmet qilimiz!
16 Pütün xelq jawab bërip:
– Xuda saqlisun, biz Perwerdigardin yüz örüp, bashqa ilahlargha choqunidighan ishni menggü qilmaymiz! 17 Perwerdigarimiz Xuda ejdadlirimizni we bizni Misirdiki qulluqtin qutquzup chiqti. Uning körsetken möjizilirini öz közimiz bilen körduq. Biz bësip ötken barliq zëminlardiki yat xelqlerdin bizni aman-ësen saqlap keldi. 18 Perwerdigar bizning köz aldimizda bu yerde yashaydighan barliq Amorlarni we bashqa yat xelqlerni qoghlap chiqardi. Shunga biz Perwerdigargha xizmet qilimiz. U bizning Xudayimizdur! – dëyishti.
19 Yoshuwa xelqni agahlandurup:
– Siler Perwerdigargha xizmet qilishni addiy ish dep oylimanglar. Chünki u muqeddestur, bashqa ilahlargha choqunushunglargha qizghinidighan Xudadur. U silerning gunah ötküzüshünglarni, uninggha asiyliq qilishinglarni kechürmeydu. 20 Perwerdigarimiz silerge shunche shepqet qilghan turuqluq, siler yene uningdin yüz örüp, yat xelqlerning ilahlirigha ibadet qilsanglar, umu silerdin yüz örüp, bëshinglargha zor balayi’apet yaghdurup, silerni qirip tashlaydu, – dëdi.
21 Pütün xelq Yoshuwagha:
– Yaq! Biz choqum Perwerdigargha xizmet qilimiz! – dëdi.
22 Yoshuwa xelqqe:
– Siler bügün öz Perwerdigaringlargha xizmet qilish yolini tallidinglar. Buninggha özünglar guwahtursiler, – dëdi.
– He’e, özimiz guwah bolimiz, – dëdi pütün xelq.
23 Yoshuwa ulargha yene:
– Shundaq iken, siler aranglardiki barliq yat xelqlerning butlirini chëqip tashlap, Perwerdigar – Isra’illar ëtiqad qilip kelgen Xudagha sadiq bolunglar, – dep xitab qildi.
24 Pütün xelq Yoshuwagha:
– Biz choqum Perwerdigarimiz Xudagha xizmet qilip, uning emrlirige ita’et qilimiz, – dëdi.
25 Shu küni Yoshuwa Shekemde pütün xelqqe wakaliten Perwerdigar bilen ehde tüzüp, ularning emel qilishi üchün qa’ide-nizamlarni qayta bëkitti. 26 Hemde Yoshuwa bu sözlerni Xudaning telimliri yëzilghan pütükke kirgüzdi. Andin Yoshuwa bir qoram tashni Perwerdigarning ibadetgahi yënidiki piste derixi tüwige abide qilip tiklidi.
27 Yoshuwa pütün xelqqe:
– Qaranglar, mana bu qoram tash, Perwerdigarning bizge qilghan hemme sözlirini anglidi. Shunga siler Xudagha bergen wedenglerde turmisanglar, bu tash silerge qarshi guwah bolidu, – dëdi.
28 Këyin Yoshuwa xelqqe ijazet bërip, her qaysisini özlirige teqsim qilinghan zëminlirigha qayturdi.
Yoshuwaning alemdin ötüshi
29 Shu ishlardin këyin Perwerdigarning xizmetkari, yeni Nunning oghli Yoshuwa alemdin ötti. U alemdin ötkende 110 yashta idi. 30 Isra’illar uni öz yurtida, yeni Ga’ash tëghining shimal teripige jaylashqan Efrayim taghliq rayondiki Timnat-seraxqa depne qildi.
31 Yoshuwa hayat waqtida, Isra’illar sadiqliq bilen Perwerdigargha xizmet qilip keldi. U alemdin ötkendin këyin, Perwerdigar Isra’illargha qilip bergen hemme ishlarni öz közi bilen körgen aqsaqallar hayat waqtidimu, Isra’illar dawamliq Perwerdigargha xizmet qilip keldi.
32 Isra’illar Misirdin ëlip chiqqan Yüsüpning söngikini Shekemde, yeni Yaqup burun Shekemning atisi Xamorning oghulliridin 100 kümüsh tenggige sëtiwalghan yerge depne qildi. Bu yer Yüsüpning ewladlirigha teqsim qilinghan zëminda idi.
33 Harunning oghli El’azarmu alemdin ötüp, Efrayim taghliq rayonidiki Gib’ah shehirige depne qilindi. Bu sheher uning oghli Pinixasqa teqsim qilip bërilgenidi.